YILLIK İZNE HAK KAZANMA TARİHİNİ DEĞİŞTİREN DURUMLAR

İş Kanunu kapsamında çalışanların yıllık ücretli izin haklarına ilişkin düzenlemeler, İş Kanunu  53 ve devamı maddeleri ile Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliğinde yer almaktadır.

İşyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir.
Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez.

Niteliklerinden ötürü bir yıldan az süren mevsimlik veya kampanya işlerinde çalışanlara İş Kanunu’nun yıllık ücretli izinlere ilişkin hükümleri uygulanmaz.
Yıllık ücretli izine hak kazanmak için gerekli sürenin hesabında işçilerin, aynı işverenin bir veya çeşitli işyerlerinde çalıştıkları süreler birleştirilerek göz önüne alınır.

İşçinin yıllık izne hak kazanmak için çalışması gereken bir yıllık sürenin hesabında, çalışmadığı bazı süreler çalışılmış gibi kabul edilir. Bu süreler İş Kanunu 55. Maddesinde sayılmıştır. Sayılanlar dışında işçinin çalışmadığı süreler bir yıllık sürenin hesabında dikkate alınmaz.

• İşçinin uğradığı kaza veya tutulduğu hastalıktan ötürü işine gidemediği günlerde aldığı rapor süreleri:  Rapor süreleri belli bir süreye kadar çalışılmış kabul edilir. İşçinin İş Kanunu uyarınca kullanabileceği ihbar önel süresine 6 hafta eklenir. Rapor süresi bu süreyi geçmiyorsa çalışılmış gibi kabul edilir, bu süreyi geçiyorsa, aşan kısım çalışılmış sayılmaz. Örneğin çalışma süresine göre 6 hafta ihbar kullanabilecek işçi için 6+6=12 haftayı geçmeyen rapor süresi çalışılmış gibi kabul edilir. 12 haftayı aşan süre olursa sayılmaz.
• Kadın işçilerin İş Kanunu 74. Maddesi uyarınca doğumdan önce ve doğumdan sonra kullandıkları 8 er hafta, toplam 16 hafta, ikiz gebelikte doğumdan önce 10 haftalık rapor süresi çalışılmış gibi sayılır. Bu rapor hastalık ve kaza raporundan farklı değerlendirilmektedir. İsteği halinde kadın işçiye, onaltı haftalık sürenin tamamlanmasından veya çoğul gebelik halinde onsekiz haftalık süreden sonra altı aya kadar ücretsiz izin verilir. Bu süre, yıllık ücretli izin hakkının hesabında dikkate alınmaz.
• İşçinin muvazzaf askerlik hizmeti dışında manevra veya herhangi bir kanundan dolayı ödevlendirilmesi sırasında işine gidemediği günler, 90 güne kadar çalışılmış gibi sayılır;  yılda 90 günü aşan süreler çalışılmış sayılmaz. 
• Çalışmakta olduğu işyerinde zorlayıcı sebepler yüzünden işin aralıksız bir haftadan çok tatil edilmesi sonucu olarak işçinin çalışmadan geçirdiği zamanın onbeş günü (işçinin yeniden işe başlaması şartıyla) çalışılmış kabul edilir, aşan kısım sayılmaz.
• İş Kanunu 66. Maddesinde gün içerisinde çalışılmış gibi sayılan zamanlar( örneğin, Çocuk emziren kadın işçilerin çocuklarına süt vermeleri için belirtilecek süreler, İşçilerin işveren tarafından işyerlerinden başka bir yerde çalıştırılmak üzere gönderilmeleri halinde yolda geçen süreler gibi)  yıllık izin bakımından da çalışılmış kabul edilir.
• Hafta tatili, genel tatil ve ulusal bayram günleri çalışılmış kabul edilir.
• 3153 sayılı Kanuna dayanılarak çıkarılan tüzüğe göre röntgen muayenehanelerinde çalışanlara pazardan başka verilmesi gereken yarım günlük izinler
• İşçilerin arabuluculuk toplantılarına katılmaları, hakem kurullarında bulunmaları, bu kurullarda işçi temsilciliği görevlerini yapmaları, çalışma hayatı ile ilgili mevzuata göre kurulan meclis, kurul, komisyon ve toplantılara yahut işçilik konuları ile ilgili uluslararası kuruluşların konferans, kongre veya kurullarına işçi veya sendika temsilcisi olarak katılması sebebiyle işlerine devam edemedikleri günler çalışılmış kabul edilir.
• İşçilerin evlenmelerinde üç güne kadar, ana veya babalarının, eşlerinin, kardeş veya çocuklarının ölümünde üç güne kadar verilecek izinler çalışılmış kabul edilir.
• İşverenin işçiye verdiği diğer izinler çalışılmış kabul edilir. Burada esas olan iznin işverenin rızası dahilinde olmasıdır. İznin ücretli ya da ücretsiz olması önemli değildir.
• İşçinin İş Kanunu uyarınca kullandığı yıllık izin süresi de çalışılmış gibi kabul edilir.

Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu 67. Maddesi uyarınca, grev ve lokavt süresinde iş sözleşmeleri askıda kalır. Bu süreler  çalışma süresinden sayılmaz.
İşçinin izinsiz ve mazeretsiz olarak işe gelmediği günler bir yıllık sürenin hesabında dikkate alınmaz.

Bir yıllık süre içinde yukarıda belirtilen  çalışılmış gibi sayılan haller dışındaki sebeplerle işçinin devamının kesilmesi halinde bu boşlukları karşılayacak kadar hizmet süresi eklenir ve bu suretle işçinin izin hakkını elde etmesi için gereken bir yıllık hizmet süresinin bitiş tarihi gelecek hizmet yılına aktarılır.
İşçinin gelecek izin hakları için geçmesi gereken bir yıllık hizmet süresi, bir önceki izin hakkının doğduğu günden başlayarak gelecek hizmet yılına doğru ve yukarıda belirtilen hususlar dikkate alınarak hesaplanır. Örneğin 1 Aralık 2012 tarihinde işe giren işçi normal şartlarda 1 Aralık 2013 tarihinde yıllık izin hakkını kazanacaktır. Bu işçinin ihbar süresi 4 haftadır. 4 hafta+6 hafta =10 haftaya kadar aldığı rapor süresi çalışılmış gibi kabul edilir. Yıl içinde 12 haftalık rapor kullanmışsa, 12-(4+6)=2 hafta çalışma süresinden sayılmayacağından,  izine hak kazanacağı tarih 01 Aralık 2013 tarihinden ,15 Aralık 2013 tarihine uzar. Bu halde bir sonraki yılın izin hakkı hesabında, başlangıç olarak izin hakkının doğduğu, 15 Aralık 2013 tarihi esas alınarak 2.kez izine hak kazandığı tarih  15 Aralık 2014 olacaktır. Takip eden yıllarda ihbar önel süresini 6 hafta aşan rapor kullanımı söz konusu olduğunda, izne hak kazanma tarihinin yeniden hesaplanması gerekmektedir.

AV. ESMA GÜLBENK

Kötü Makaleyi Değerlendirin: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Çok İyi
		Yazdır