Pratik Bilgiler
  • 2024 İş Kanunu İdari Para Cezaları
  • 2024 SGK İdari Para Cezaları
  • Amortisman Sınırı
  • Arızi Kazançlara İlişkin İstisna
  • Asgari Geçim İndirimi
  • Asgari Ücret Maliyeti
  • Asgari Ücret Tutarları
  • Beyanname Verme ve Ödeme Süreleri
  • Bilanço Esasında Defter Tutma
  • Damga Vergisine Tabi Kağıtlar-DV Oranları
  • Dava Açma Süreleri
  • Değer Artış Kazançları İstisnası
  • Dernek Kanunda Uygulanan Cezalar
  • Emlak Vergisi Değeri Yıllık Artış
  • Emlak Vergisi Oranları
  • Emzirme ve Cenaze Ödeneği
  • Engelli İndirimi Tutarları
  • Engelli ve Eski Hükümlü Çalıştırma
  • Fatura Kullanma Mecburiyeti
  • Gecikme Zammı Oranları
  • Geçici Vergi Oranları
  • Gelir Vergisi Tarifesi
  • Genel Bildirim ve Süreler
  • İhbar Önel Süreleri
  • İŞ KANUNU İLE İLGİLİ TÜM YÖNETMELİKLER
  • İşsizlik Sigortası Primleri
  • Kapıcı Özet Maaş Hesabı
  • Kıdem Tazminatı Tavanı
  • Kira Stopaj Oranı
  • Mesken Kira Gelirlerinde İstisna Tutarı
  • Ödeme Emrine İtiraz
  • Özel Sağlık ve Emeklilik Katkı Payı
  • Reeskont ve Avans Uygulanan Faizi Oranları
  • SGK Eksik Gün Nedenleri
  • SGK İstisna Yemek, Çocuk, Aile Yardımı
  • SGK İşten Çıkış Kodları
  • SGK Primine Tabi Olan ve Olmayan Kazançlar
  • SGK Taban ve Tavan Ücretleri
  • Tahakkuktan Vazgeçme Sınırı
  • Tecil Faiz Oranları
  • Ücretlerde Damga Vergisi
  • Veraset ve İntikal Vergisi Oranları
  • Vergiden Müstesna Yemek Bedeli
  • VUK da Kanuni ve İdari Süreler
  • Yeniden Değerleme Oranları
  • Yıllar İtibariyle Asgari Ücretler
  • Yıllık Ücretli İzin Süreleri
  • Yurt Dışına Çıkış Yasağı
  • Yurt İçi Gündelikler
  • Yurtdışı Gündelikler

  • BÜLTENİMİZE ABONE OLUN


    Aydınlatma Metnini okudum, e-posta adresimin bülten aboneliği kapsamında 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca işlenmesini ve e-posta almayı kabul ediyorum.

    YENİ BORÇLAR KANUNUNA GÖRE PERSONEL İBRANAMESİNİN GEÇERLİLİK ŞARTLARI

    İbra, temize çıkarma, aklama, bir kimseyi bir yükümlülük veya borçtan kurtarma anlamında kullanılır. İbra içeren yazılı belgeye de ibraname denmektedir.

    İş hayatında en çok işçi- işveren ilişkilerinde karşılaşılmaktadır.  Çok sık kullanılmasına rağmen şimdiye kadar ibra ve ibraname ile ilgili İş yasalarında ve Borçlar Kanunu’nda hüküm bulunmuyordu. Ancak 1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 Sayılı yeni Borçlar Kanunu’nda ilk kez bu konuda bir düzenleme yer almaktadır.

    1 Temmuz 2012 tarihinden önce bu konu Yargıtay kararları ışığında değerlendirilmekteydi.

    Yargıtay’ın ibranameler konusunda yerleşik görüşü şu şekildeydi:

    İş Hukuku'nda ibra  sözleşmeleri dar yorumlanmalı ve borcun asıl sona erme nedeninin ifa olduğu düşünülmelidir.

    İradeyi sakatlayan Borçlar Hukuku ilkeleri İş Hukuku'ndaki ibra sözleşmelerinde titizlikle dikkate alınmalıdır.

    İş ilişkisinin devamı sırasında düzenlenen ibra sözleşmeleri geçerli değildir.

    Varlığı şüpheli olan ya da tartışılan borçlarında ibra yoluyla sona ermesi mümkün olmaz. İşveren tarafından işçinin hak kazanmadığı ileri sürülen borçlarda ibra yoluyla sona erdirilemez.

    Miktar içeren ibranamelerin makbuz hükmünde olacağı Yargıtay'ın kökleşmiş görüşüdür.

    Bir taraftan kıdem ve ihbar tazminatı haklarının doğmadığı ileri sürülürken diğer taraftan ibranameye dayanılarak borcun sona erdiğinin ileri sürülmesi çelişkili davranış olup, bu durumda ibranameye değer verilemez’.[1]

    ‘İbraname, mevcut bir alacağı ortadan kaldırmayı sağlayan sözleşmedir. İbraname, hizmet sözleşmesinin sona ermesi anında düzenlenir. İbraname, şüphe ve tereddütlerden uzak, açıklıkla düzenlenmeli, alacakların nitelikleri ve miktarları açıkça belirtilmelidir. İşveren tarafından işçinin hak kazanmadığı ileri sürülen bir borcun ibraya konu olması düşünülemez.’[2]

    ‘Dairemizin yerleşmiş uygulamasına göre ibranamede alacaklar kalem kalem gösterilmelidir. Matbu istifa dilekçesi altındaki "4857 Sayılı İş Kanunu'na göre bütün yasal haklarımı aldığımı bilgilerinize sunarım" ibaresine geçerlilik tanınarak ibraname nedeni ile davanın reddine karar verilmesi hatalı olup, kararın bu yönden bozulması gerekmiştir.’[3]

    İş ilişkisinin devamı sırasında düzenlenen ibra sözleşmeleri geçerli değildir. İşçi bu dönemde tamamen işverene bağımlı durumdadır ve iş güvencesi hükümlerine rağmen iş ilişkisinin devamını sağlamak ya da bir kısım işçilik alacaklarına bir an önce kavuşabilmek için iradesi dışında ibra sözleşmesi imzalamaya yönelmiş sayılmalıdır.’[4]

    Yerleşik yargı kararları da dikkate alınarak Yeni Borçlar Yasası’nda ibraname düzenlenmiştir.

         6098 Sayılı Borçlar Kanunu 420.madde:

    ‘Hizmet sözleşmelerine sadece işçi aleyhine konulan ceza koşulu geçersizdir.

    İşçinin işverenden alacağına ilişkin ibra sözleşmesinin yazılı olması, ibra tarihi itibarıyla sözleşmenin sona ermesinden başlayarak en az bir aylık sürenin geçmiş bulunması, ibra konusu alacağın türünün ve miktarının açıkça belirtilmesi, ödemenin hak tutarına nazaran noksansız ve banka aracılığıyla yapılması şarttır. Bu unsurları taşımayan ibra sözleşmeleri veya ibraname kesin olarak hükümsüzdür.

    Hakkın gerçek tutarda ödendiğini ihtiva etmeyen ibra sözleşmeleri veya ibra beyanını muhtevi diğer ödeme belgeleri, içerdikleri miktarla sınırlı olarak makbuz hükmündedir. Bu halde dahi, ödemelerin banka aracılığıyla yapılmış olması zorunludur.

    İkinci ve üçüncü fıkra hükümleri, destekten yoksun kalanlar ile işçinin diğer yakınlarının isteyebilecekleri dahil, hizmet sözleşmesinden doğan bütün tazminat alacaklarına da uygulanır.

    Kanun hükmü gereğince ibra sözleşmelerinin geçerli olması için:

    1-Yazılı olarak yapılmalıdır.

    2-Sözleşmenin sona ermesinden başlayarak en az bir aylık süre geçtikten sonra düzenlenmiş olmalıdır. Yani iş akdi devam ederken veya sona erdiği tarihte düzenlenen ibranameler artık geçerli olmayacaktır. Kanun yürürlüğe girmeden önce iş akdi sona erdiği tarihte düzenlenen ibranameler geçerli kabul ediliyordu. Bu durumda düzenlenen ibraname mutlaka iş akdinin sona erdiği tarihten bir ay sonrasına ait bir tarihi taşımalıdır.

    3-İbra konusu alacağın türü ve miktarı açıkça belirtilmelidir.

    4-Ödemenin hak edilen tutarda ve mutlaka banka aracılığı ile yapılması  gerekmektedir. Artık ibranamede geçen tutarın elden makbuz karşılığı ödenmesi mümkün değildir. Mutlaka banka aracılığı ile yapılmalıdır.

    İbranamelerin geçerli olması için bu hususların yerine getirilmesi zorunludur. Zaten görüleceği gibi madde metninde  bu hususların yerine getirilmesinin şart olduğu belirtilmiş ve bu unsurları taşımayan ibranamelerin kesinlikle geçersiz olacağı belirtilmiştir.

    Hakkın gerçek tutarının ödenmediği ibranameler  ve ödeme belgeleri makbuz hükmünde kabul edilecektir.Bu şekildeki ödemenin de mutlaka banka aracılığıyla yapılması zorunludur. Bu halde işçi ödenmeyen, aradaki farkı isteyebilecektir.

    İşçi ve işveren arasında düzenlenen ibranameye ilişkin bu hükümler, işçinin ölmesi halinde işçinin desteğinden yoksun kalanların ve işçinin diğer yakınlarının işverenden isteyebileceği tüm tazminat alacaklarında da uygulanacaktır. Bunlarla yapılacak ibra sözleşmelerinin de yukarıdaki şartlara uyularak yapılması, aksi halde geçersiz olacağı unutulmamalıdır.

    6098 Sayılı Borçlar Kanunu 1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe girdiğinden, bu tarihten sonra  alınan ibranamelerde artık bu hükümler geçerli olacaktır.

    Uygulamada  hiç bir  işçinin tüm alacaklarını alıp, bir ay sonra geri gelip ibraname imzalaması  mümkün görünmemektedir. Bu durumda yasal düzenlemeye bağlanan ibranamelerin uygulanması işverenleri zor durumda bırakacaktır.



    [1] Yargıtay 9.HD. 20-10-2009 2009/22652 E. 28157 K.
    [2] Yargıtay 9. HD. 04-06-2009 2008/01028 E. 2009/15595
    [3] Yargıtay 9. HD 15-03-2010 2008/21802 E. 2010/06801
    [4] Yargıtay HGK  21-10-2009 2009/9-396 E. 2009/441

     

    Bu Makaleyi arkadaşıma göndereyim


    Kötü Makaleyi Değerlendirin:
    1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
    Çok İyi
    Bu Makalenin yazıcınızdan çıktısını alabilirsiniz. Tıklamanız yeterli.Yazdır


    Bu makale siteye eklendiği 04-09-2012 tarihinden beri 12787 kez okunmuştur.

    Bu İçeriği paylaşın



    29 Mart 2024, Cuma
    2024-03-28 günü 15:30 da açıklanan
    Para BirimiDöviz AlışDöviz SatışEfektif AlışEfektif Satış
    USD32.259632.317732.237032.3662
    EUR34.818934.881634.794534.9339
    GBP40.616940.828640.588440.8899

    > AYLIK DÖVİZ KURLARI TABLOSU
    Site İstatistikleri
       Online : 52    
       Bugün : 7.776    
       Bu Ay : 364.362    
       Bu Yıl : 1.128.543    
       Toplam : 35.946.604    
    Tüm Hakları Saklıdır 2013 GÜLBENK MÜŞAVİRLİK - Adres: Mustafa Kemal Mah. 2155. Sk. Nep Office 4 K:2 D: 9-10 Çankaya ANKARA Tel : 0(312) 223-6314 Faks : 0(312) 223-5985
    Sitemizde yayınlanan yazılar aktif link vermek kaydı ile yayınlanabilir.
    free stats