Varisin işe aralıksız devam etmesi halinde murisin işletmesinden kalan malların defter tutma hadlerinde dönem başı mal mevcudu olarak mı yoksa mal alışı olarak mı değerlendirileceği.

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzun incelenmesinden; babanızın ölümü nedeniyle babanızın şahıs işletmesini devraldığınızı belirterek, bu işletmeden kalan 265.000,00 TL tutarındaki malı defter tutma hadlerinin belirlenmesinde dönem başı mal mevcudu olarak mı yoksa dönem içi mal alımı olarak mı değerlendirmeniz gerektiği hususunda Başkanlığımızdan görüş talep ettiğiniz anlaşılmıştır.

213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174. maddesinde, defterlerin hesap dönemi itibarıyla tutulacağı, kayıtların her hesap dönemi sonunda kapatılıp ertesi dönem başında yeniden açılacağı, hesap döneminin normal olarak takvim yılı olduğu, 176 ncı maddesinde tüccarların, defter tutma bakımından iki sınıfa ayrıldığı, I. sınıf tüccarların bilanço esasına göre, II. sınıf tüccarların ise işletme hesabı esasına göre defter tutacakları hüküm altına alınmıştır.

Ayrıca, mezkur Kanununun;

• 177. maddesinde, "Aşağıda yazılı tüccarlar, I'inci sınıfa dahildirler:

  1. Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan ve yıllık alımlarının tutarı 7.200.000.000 (2019 yılı için 230.000 TL) veya satışları tutarı 8.640.000.000 (2019 yılı için 320.000 TL) lirayı aşanlar;

  2. Birinci bentte yazılı olanların dışındaki işlerle uğraşıp da bir yıl içinde elde ettikleri gayri safi iş hasılatı 3.600.000.000 lirayı (2019 yılı için 120.000 TL) aşanlar;

  3. 1 ve 2 numaralı bentlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halinde 2 numaralı bentte yazılı iş hasılatının beş katı ile yıllık satış tutarının toplamı 7.200.000.000 (2019 yılı için 230.000 TL) lirayı aşanlar;

  …

  6. İhtiyari olarak bilanço esasına göre defter tutmayı tercih edenler.",

   

• 178. maddesinde, "Aşağıda yazılı tüccarlar II'nci sınıfa dahildirler:

  1. 177. maddede yazılı olanların dışında kalanlar;

  2. Kurumlar Vergisi mükelleflerinden işletme hesabı esasına göre defter tutmalarına Maliye Bakanlığınca müsaade edilenler.

  Yeniden işe başlayan tüccarlar yıllık iş hacimlerine göre sınıflandırılıncaya kadar II'nci sınıf tüccarlar gibi hareket edebilirler",

   

• 180. maddesinde, "b) (II)'nciden (I)'inciye geçiş: İş hacmi bakımından II'nci sınıfa dahil tüccarların durumları aşağıda yazılı şartlara uyduğu takdirde bunlar bu şartların tahakkukunu takip eden hesap döneminden başlıyarak I'inci sınıfa geçerler,

  1. Bir hesap döneminin iş hacmi 177'nci maddede yazılı hadlerden %20'yi aşan bir nispette fazla olursa, veya

  2. Arka arkaya 2 dönemin iş hacmi 177'nci maddede yazılı hadlere nazaran %20'ye kadar bir fazlalık gösterirse."

  hükümlerine yer verilmiştir.

Bu bağlamda, mutad şekilde yapmış olduğunuz faaliyetinizdeki alım ya da satım veya gayri safi iş hasılatı tutarlarınızın dışında kalan, babanızın vefatı sonucu şahsınıza ivazsız olarak intikal eden ticari mallara ait tutarın, Kanunun 177. maddesi uygulamasında yıllık alım tutarı dahilinde değerlendirilmesi gerekmemektedir.

Buna göre, defter tutma bakımından 2020 takvim yılında tabi olacağınız sınıfın belirlenmesine ilişkin olarak, yukarıda da belirtildiği üzere, devir alınan işletmedeki emtianın ivazsız bir şekilde devralınmasına bağlı olarak, devir alınan emtia bedelinin mezkûr Kanunun 180. maddesi uygulamasında iş hacminizin hesabında dikkate alınmayacağı tabiidir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

Bu özelgeyi arkadaşıma göndereyim

Yazdır