Tarım arazisinin ürün alınabilir hale getirilmesi için yapılan harcamaların nasıl kaydedileceği hk.

İLGİ: …

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; kurumunuzun her türlü tarım ürünü, tohumu, fidesi ve fidanı üretmek, tarımsal ürünleri ithal ve ihraç etmek üzere kurulduğu belirtilerek, ... ve ... ekimi için alınan arazinin tamamını ekime hazır hale getirmek için yapılan araziyi düzleştirme, keşif, proje hazırlama, analiz ve fizibilite raporları gibi çeşitli harcamaların kurum kazancının tespitinde gider olarak kaydedilip kaydedilmeyeceği, gider olarak kaydedilmesinin mümkün olmaması durumunda arazinin maliyetine eklenerek amortisman yoluyla mı giderleştirileceği ya da elde edilen ürünün maliyetlerine mi ilave edilmesi gerektiği hususlarında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

213 sayılı Vergi Usul Kanununun 313 üncü maddesinde "İşletmede bir yıldan fazla kullanılan ve yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz bulunan gayrimenkullerle 269 uncu madde gereğince gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetlerin, alet, edavat, mefruşat, demirbaş ve sinema filmlerinin birinci kısımdaki esaslara göre tespit edilen değerinin bu Kanun hükümlerine göre yok edilmesi amortisman mevzuunu teşkil eder." hükmü yer almaktadır.

Aynı Kanunun 314 üncü maddesinde ise boş arazi ve boş arsaların amortismana tabi olmadığı ancak tarım işletmelerinde vücuda getirilen meyvalık, dutluk, fındıklık, zeytinlik ve güllüklerle incir bahçeleri ve bağlar gibi tarım tesisleri ile işletmede inşa edilmiş olan her nev'i yollar ve harkların amortismana tabi olduğu açıklaması yapılmıştır.

Kanunun 320 nci maddesine göre amortisman ayrılmasına iktisadi kıymetlerin aktife girdikleri hesap döneminden itibaren başlanır. Aktife girme kavramı, iktisadi kıymetin iktisap edilerek defter kayıtlarına geçirilmesini, değerleme gününde envantere dahil olmasını ve kullanılmaya hazır halde bulundurulmasını ifade etmekte olup iktisadi kıymetin işletmede fiilen kullanılmaya başlanması gerekli bulunmamaktadır.

Ayrıca, Vergi Usul Kanununun 282 nci maddesinde "Kurumlarda aktifleştirilen ilk tesis ve taazzuv giderleri mukayyet değeri ile değerlenir.

Bu değer, ilk tesis ve taazzuv için yapılan giderlerden fazla olamaz.

Kurumun tesis olunması veya yeni bir şubenin açılması veyahut da işlerin devamlı bir surette genişletilmesi için yapılan ve karşılığında maddi bir kıymet iktisap olunmayan giderler bu cümledendir.

İlk tesis ve taazzuv giderlerinin aktifleştirilmesi ihtiyaridir..." hükmüne yer verilmiştir.

1 Sıra No.lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğinde de kuruluş ve örgütlenme giderleri; işletmenin kurulması, yeni bir şubenin açılması, işlerin sürekli olarak genişletilmesi için yapılan ve karşılığında maddi bir değer elde edilmeyen giderlerin aktifleştirilmeleri durumunda izlendiği hesap olarak belirlenmiştir. Kanunun 326 ncı maddesine göre de kurumların aktifleştirdikleri ilk tesis ve taazzuv giderlerinin mukayyet değerleri üzerinden eşit miktarlarda ve beş yıl içinde itfa olunması gerekmektedir.

Bu itibarla, kurumunuz tarafından ... ve ... ekimi için alınan arazinin satın alınmasını müteakip ürün elde edilebilir hale getirilmesi amacıyla yapılmış olan keşif, analiz ve fizibilite raporları hazırlama, proje hazırlama ve düzleştirme gibi harcamaların yeni bir şube/işyeri açılmasına yönelik harcamalar olması nedeniyle kuruluş ve örgütlenme giderleri olarak isteğe bağlı olarak aktifleştirilmesi mümkün bulunmakta olup, aktifleştirilen ilk tesis ve taazzuv giderlerinin mukayyet değeri üzerinden beş yılda ve eşit miktarlarda amortismana tabi tutulması, aktifleştirilmemesi durumunda ise kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınması gerektiği tabiidir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

Bu özelgeyi arkadaşıma göndereyim

Yazdır