İngiltere mukimi yayınevinden alınan telif bedeli Hk.

…

İLGİ: …

İlgide kayıtlı başvurunuzda, …'de olan bir yayınevi tarafından şahsınıza ait bir bilimsel çalışmanın 2009/Nisan ayında kitap halinde yayınlandığı, yayınevince tarafınıza ödemede bulunulabilmesi için, dilekçeniz ekinde yer alan formun doldurularak ve bu tür telif haklarının vergisel durumuna ilişkin bir resmi yazının da eklenerek İngiltere'de mukim yayınevine gönderilmesi gerektiği belirtilerek, konuyla ilgili olarak Başkanlığımız görüşleri talep edilmektedir.

193 sayılı GVK.nun 18. maddesinde;

"Müellif, mütercim, heykeltraş, hattat, ressam, bestekar, bilgisayar programcısı ve mucitlerin ve bunların kanuni mirasçılarının şiir, hikaye, roman, makale, bilimsel araştırma ve incelemeleri, bilgisayar yazılımı, röportaj, karikatür, fotoğraf, film, video band, radyo ve televizyon senaryo ve oyunu gibi eserlerini gazete, dergi, bilgisayar ve internet ortamı, radyo, televizyon ve videoda yayınlamak veya kitap, CD, disket, resim, heykel ve nota halindeki eserleri ile ihtira beratlarını satmak veya bunlar üzerindeki mevcut haklarını devir ve temlik etmek veya kiralamak suretiyle elde ettikleri hasılat Gelir Vergisinden müstesnadır.

Eserlerin neşir, temsil, icra ve teşhir gibi suretlerle değerlendirilmesi karşılığında alınan bedel ve ücretler istisnaya dahildir.

Yukarıda yazılı kazançların arızi olarak elde edilmesi istisna hükmünün uygulanmasına engel teşkil etmez.

Serbest meslek kazançları istisnasının, bu Kanunun 94. maddesi uyarınca tevkif suretiyle ödenecek vergiye şümulü yoktur."

hükmü yer almaktadır.

Aynı Kanunun 94. maddesinin birinci fıkrasında ise,

"Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar"

hükmüne yer verilmiş olup, aynı fıkranın (2/a) bendinde, 18. madde kapsamına giren serbest meslek işleri dolayısıyla yapılan ödemelerden % 17 oranında tevkifat yapılacağı belirtilmiştir.

Bu açıklamalara göre, bilimsel çalışmalarınızın, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında eser niteliği taşıdığının Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan alınacak yazı ile tevsik edilmesi halinde, GVK.nun 18. maddesinde yer alan istisnadan faydalanmanız mümkün bulunmaktadır. Ayrıca söz konusu istisna kapsamında bulunan çalışmalarınızın GVK.nun 94. maddesinin birinci fıkrasına istinaden tevkifat yapmak mecburiyetinde olanlarca satın alınması halinde, tarafınıza yapılacak ödemelerden gelir vergisi tevkifatı yapılacağı ve istisna hadleri içinde kalan bu kazançlarınız için yıllık beyanname verilmeyeceği tabiidir.

Öte yandan serbest meslek erbabının, 213 sayılı VUK.nun 153. maddesi uyarınca işe başlamayı vergi dairesine bildirme, 172 ve 210. maddeleri uyarınca serbest meslek kazanç defteri tutma, 236. maddesi uyarınca da mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü tahsilatları için serbest meslek makbuzu düzenleme mecburiyeti bulunmaktadır.

Buna göre, serbest meslek faaliyetini mutad meslek halinde ifa edenlerin, 213 sayılı Kanunun yukarıda belirtilen hükümlerinde yer alan yükümlülükleri yerine getirmesi gerekmektedir. Ancak, konuya ilişkin olarak 224 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde, münhasıran GVK.nun 18. maddesinde belirtilen türden faaliyetlerde bulunan ve eserlerini sadece aynı Kanunun 94. maddesindebelirtilen kişi veya kurumlara teslim eden serbest meslek erbabından isteyenlerin, defter tasdik ettirme ve tutma ile belge düzenleme zorunluluklarının kaldırıldığı açıklanmıştır.

Bu çerçevede, söz konusu faaliyetinizi mutad meslek halinde ifa etmeniz ve istisna kapsamındaki eserlerinizi GVK.nun 94. maddesindesayılanlar dışındakilere de satmanız halinde, 213 sayılı Kanunun 153, 172, 210 ve 236. maddeleri uyarınca işe başlama bildiriminde bulunma, serbest meslek kazanç defteri tutma ve serbest meslek makbuzu düzenleme mecburiyetiniz bulunmaktadır.

Diğer taraftan, …'deki yayınevi tarafından yayımlanan bilimsel çalışmayla ilgili olarak tarafınıza ödenecek telif haklarına ilişkin vergilemenin Türkiye Cumhuriyeti ile … arasında imzalanan Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması'nın "Gayri maddi Hak Bedelleri"ne ilişkin bir örneği ekli 12. maddesi kapsamında değerlendirilmesi gerekmektedir.

Buna göre, …'deki yayınevi tarafından yapılacak telif hakkı ödemeleri, maddenin 1. fıkrası kapsamında Türkiye'de iç mevzuatımız hükümlerine göre vergilendirilebilecektir. 2. fıkra kapsamında ise, kaynak devlet olarak …'nin de vergi alma hakkı bulunmakta olup; alınacak vergi, gayri maddi hak bedelinin gayrisafi tutarının yüzde 10'unu aşmayacaktır.

Her iki ülkenin de bu gayri maddi hak bedellerinden vergi alması durumunda yol açılacak çifte vergilendirme, Anlaşma'nın "Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi"ne ilişkin bir örneği ekli 23. maddesi ile önlenecek olup, gayri maddi hak bedeli için …'de ödenen vergi Türkiye'de ödenecek bu gelire ilişkin vergiden mahsup edilebilecektir.

Ancak, Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları hükümlerinden yararlanmak isteyen gerçek ve tüzel kişilerin tam mükellef oldukları ülkenin yetkili makamlarından mukimlik belgesi almaları ve bunu karşı ülke vergi sorumluları ve yetkili makamlarına ibraz etmeleri gerekmektedir. Telif kazancı elde etmeniz nedeniyle … tarafından şahsınızdan talep edilen belge de bu kapsamdadır.

Diğer taraftan, Ülkemiz uygulamasına göre Anlaşmaya taraf devlette faaliyette bulunan veya hizmet icra eden Türkiye'de yerleşik gerçek veya tüzel kişilere bu devletin yetkili makamlarınca hazırlanarak verilen belgeler tarafımızca onaylanmamakta, bunun yerine Türkiye yönünden yetkili makamlarca düzenlenen mukimlik belgesi kendilerine verilmektedir. Bu nedenle, 13.02.2007 tarihli Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları Sirküleri çerçevesinde talep edilen belge tarafınıza düzenlenebilecektir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

Bu özelgeyi arkadaşıma göndereyim

Yazdır