YEMEK YARDIMI UYGULAMASI DEĞİŞTİ

Bilindiği gibi, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 97 nci maddesinin 7 nci fıkrasının (a) bendi ile 2022/22 sayılı "Yemek Bedeli" konulu Genelge’nin 2.1.2 ve 2.1.4. maddeleri Danıştay 10 uncu Dairesinin 8/5/2024 tarihli ve E:2023/170; K:2024/1853 sayılı kararı ile iptal edilmiş olup, sözü geçen iptal kararı üzerine Yönetmeliğin SGK tarafından hazırlanan yeni (a) bendi Resmi Gazetede yayımlanmış idi.

İptal kararı üzerine yapılan düzenlemeye istinaden Kurumca yayımlanmış olan 31.12.2024 tarihli, 2024/17 sayılı genelge ile, işverenlerce işçilere yemek yardımı yapılması halinde uygulanacak usul ve esaslar açıklanmış bulunmaktadır.

Buna göre, Kurumu Yönetim Kurulu tarafından alınan 5/12/2024 tarihli ve 2024/509 sayılı bu defaki kararında asgarin ücretin %23,65’i oranından farklı olarak ; 1/1/ 2025 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yemek bedelinin prime esas kazançtan istisna edilecek günlük tutarı sabit 158,00 TL olarak belirlenmiştir.

Fiilen çalışılan günlerde sigorta primlerinden istisna edilecek yemek yardımının oranı günlük asgari ücretin % 23,65’ i olduğundan, 2025 yılında nakit ödenen yemek paralarından günlük istisna tutarı olan 866,85 X 23,65 / 100 = 205 TL den prim kesilmeyecektir.

Bu durumda;
1- 1/1/2025 tarihinden itibaren (2025 yılı Ocak ayına ilişkin muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden itibaren) yemek bedeli adı altında yapılan ödemelerde;

Günlük İstisna Tutarı = 158,00 TL olduğundan,
Aylık istisna tutarı= Ay İçinde Fiilen Çalışılan Gün Sayısı x 158,00 TL (Günlük İstisna Tutarı)
Aylık Prime Esas Kazanca Dahil Edilecek Yemek Bedeli = Ödenen Yemek Bedeli - İstisna Tutarı formülü ile hesaplanacaktır.

2-Asgari Ücret Yönetmeliğinin “İşverenin Sorumluluğu” başlıklı 12 nci maddesinde yer alan “İşverenler tarafından, işçilere sağlanan sosyal yardımlar sebebiyle asgari ücretten herhangi bir indirim yapılamaz” hükmü gereğince yemek bedelinin asgari ücrete ilave olarak verilmesi gerekmektedir. Buna göre brüt asgari ücretin (prime esas kazanç alt sınırı) içerisine yemek bedeli tutarı dahil edilemeyecektir.

3- İşverenlerce işçilere yemek verilmesi halinde uygulama;
İşverenlerce işyerinde veya müştemilatında kendi imkanlarıyla sigortalılarına yemek verilmesi halinde, bu şekilde sağlanan yardım sigorta primine esas kazanca dahil edilmeyecektir.
Aynı şekilde, yemeğin işyerinde veya işyeri dışında yapıldığına bakılmaksızın işverenlerin üçüncü şahıslarla anlaşarak yemek hizmetini kendi işyerinde veya müştemilatında sunması halinde, üçüncü şahıslara fatura karşılığı yapılan ödemeler de prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.
Örneğin, A işvereni B lokantası ile kendi işyerinde veya müştemilatında işçilerine öğle yemeği verilmesi için anlaşmıştır. Bu durumda fatura karşılığı B lokantasına yapılan ödemelerin tamamı sigortalıların prime esas kazancına dahil edilmeyecektir.

4- İşverenlerce Sigortalılar İçin Üçüncü Kişilere Nakden Yapılan Yemek Ödemelerinde Uygulama;
İşverenlerce sigortalılara yemek verilmek suretiyle sağlanan menfaatin üçüncü kişilere ait restoran ve bunun gibi yerlerde sağlanması halinde ödenen yemek bedelinin tamamı sigortalıların prime esas kazancına dahil edilmeyecektir.

Örneğin, A işvereni çalıştırdığı sigortalıları için B lokantasından yemek hizmeti almak için anlaşmıştır. Bu durumda B lokantasından yemek hizmeti alan sigortalılar için yemek bedeli adı altında yapılan ödemeler prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.

5- İşverenlerce Sigortalılara Nakit Olarak Verilen Yemek Bedelinde Uygulama;
İşverenlerce sigortalılara yemek bedeli adı altında nakden yapılan ödemelerin günlük 158,00 TL’lik tutarı prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.

Örneğin, A sigortalısına 2025/Ocak ayında 5.000 TL tutarında yemek bedeli ödenmiştir. Sigortalının ilgili ayda 22 gün fiilen çalıştığı göz önüne alındığında yemek bedeli adı altında yapılan ödemelerden prime esas kazanca dahil edilecek tutar;
Günlük İstisna Tutarı = 158,00 TL
158,00 TL x 22 Gün = 3.476,00 TL (Aylık İstisna Tutarı)
5.000,00 TL – 3.476,00 TL = 1.524,00 TL (Prime Esas Kazanca Dahil Edilecek Yemek Bedeli) Olarak hesaplanacaktır.
Aynı işyerinde çalışan bazı sigortalılara işyerinde veya müştemilatında yemek verilmesi ve bazı sigortalılara da nakden ödeme yapılması halinde, nakden ödeme yapılan sigortalılara yemek bedeli adı altında yapılan ödemelerin günlük 158,00 TL’lik tutarı prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.

Örneğin, A işvereni tarafından işyerindeki 20 sigortalıya işyerinde yemek verilmesi ve kalan 30 sigortalıya yemek bedeli altında günlük 250,00 TL ödeme yapılması halinde, nakden ödeme yapılan 30 sigortalıya yemek bedeli adı altında ödemelerin günlük 158,00 TL’lik tutarı prime esas kazanca dahil edilmeyecek, ancak bu tutarı aşan kısmı sigorta primine tabi olacaktır.

6- Yemek Bedelinin Yemek Kuponu, Yemek Kartı, Yemek Çeki vb. Araçlarla Karşılanması Halinde Uygulama;
Danıştay 10 uncu Dairesinin 2023/170 Esas No ve 2024/1853 Karar No’lu kararında,
“Yemek yardımının ayni ya da nakdi olarak tespitinde işçi-işveren ilişkisinin esas alınması gerektiği, bir başka ifadeyle işverenin yemek yardımını işçiye fiilen “yemek vermek” şeklinde sunması halinde, yemeğin işyeri ve müştemilatı içinde ya da dışında verilmesi fark etmeksizin yardımın “ayni yardım” kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, işverenin söz konusu yemek bedelini 3. kişilere nakden ödemesinin de bu durumu değiştirmeyeceği, zira 3. kişilere yapılan ödemenin işçi tarafından başka amaçlarla kullanmasının mümkün olmadığı, bu nedenle işçinin işverene sunduğu emeğin karşılığı olan ücret ya da sair yan ödemeler kapsamında değerlendirilemeyeceği, aynı şekilde işverenin yemek yardımını işçiye yalnızca yemek bedelini ödemede kullanılmak üzere “yemek kartı/çeki/kuponu gibi araçlarla ödemesi” halinde de, işçinin söz konusu ödeme aracını nakit ya da nakit yerine geçecek şekilde başka amaçlarla kullanmasının mümkün olmaması nedeniyle ayni yardımın söz konusu olacağı,
Bununla birlikte, işverenin yemek yardımını işçiye “nakit ya da yemek bedeli ödeme dışında da kullanılabilecek yemek kartı/çeki/kuponu gibi araçlarla ödemesi” halinde ayni yardımdan bahsedilemeyeceği ve bu halde yapılan nakdi ödemenin yalnızca davalı Kurumca tutarları yıllar itibarıyla belirlenecek kısmının prime esas kazanca tabi tutulmayacağı, bu tutarı aşan kısmının sigorta primine tabi olduğu sonucuna varılmaktadır.” değerlendirmesinde bulunulmuştur.
Buna göre, yemek kartı/çeki/kuponunun yemek bedeli ödemesi dışında nakit ya da nakit yerine geçecek şekilde başka amaçlarla kullanılma imkanı olmaması halinde, yemek kartı/çeki/kuponuna yüklenen tutar prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.

Örneğin, İşveren (A)’nın çalıştırdığı sigortalılara 5.000 TL tutarında yemek kartı vermesi ve söz konusu kartın yemek bedeli ödemesi dışında nakit ya da nakit yerine geçecek şekilde başka amaçlarla kullanılma imkanı olmaması halinde, yemek kartına yüklenen 5.000 TL’lık tutar prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.
Ancak, yemek kartı/çeki/kuponunun yemek bedeli ödemesi dışında nakit ya da nakit yerine geçecek şekilde başka amaçlarla kullanılma imkanı olması halinde, günlük 158,00 TL’lik tutar prime esas kazanca tabi tutulmayacak, buna karşılık bu tutarı aşan kısım sigorta primine tabi olacaktır.

Örneğin, (A) sigortalısına 2025/Ocak ayında 6.000 TL tutarında yemek kartı verilmiştir. Sigortalının ilgili ayda 22 gün fiilen çalıştığı ve verilen kartın yemek yenilmesi haricinde nakit ya da nakit yerine geçecek şekilde başka amaçlarla kullanılma imkanı olması halinde yemek kartına yüklenen 6.000 TL’den prime esas kazanca dahil edilecek tutar;
Günlük İstisna Tutarı = 158,00 TL
158,00 TL x 22 Gün = 3.476,00 TL (Aylık İstisna Tutarı)
6.000,00 TL – 3.476,00 TL = 2.524,00 TL (Prime Esas Kazanca Dahil Edilecek Yemek Bedeli) şeklinde hesaplanacaktır.

Diğer taraftan Gelir Vergisi Kanunu’nun 23. maddesinin 8 numaralı bendinde yer alan, işverenlerce işyeri veya işyerinin müştemilatı dışında kalan yerlerde hizmet erbabına yemek verilmek suretiyle sağlanan menfaatlere ilişkin istisna tutarı, 2025 takvim yılında uygulanmak üzere 240,00 TL olarak tespit edilmiştir.

Hadi EYCE
SGK Uzm.

Kötü Makaleyi Değerlendirin: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Çok İyi
		Yazdır