Şirketin aktifinde kayıtlı taşınmazın bedelsiz olarak kamulaştırılmasında istisna uygulaması hk.

…

İLGİ: …

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, şirketinizin aktifinde 1978-1989 yıllarından itibaren kayıtlı olan, … ilçesine bağlı … köyündeki 859, 860, 861 ve 862 parsellerdeki arsalarınızın 3621 sayılı Kıyı Kanununa gereğince, kıyı kenar çizgisi içinde kalan kısımlarının maliye hazinesince açılan tapu iptal davası sonucunda bedelsiz olarak mülkiyetinin iptaline karar verildiği, bu karar üzerine şirketinizce açılan tazminat davası sonucunda 1.000.000 TL maddi tazminatın şirketiniz hesabına yatırıldığı belirtilerek, bu bedelin Kurumlar Vergisi Kanununun 5. maddesinin (e) fıkrası gereğince istisna kapsamında olup olmadığı hususnda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 1. maddesinin ikinci fıkrasında, kurum kazancının gelir vergisinin konusuna giren gelir unsurlarından oluşacağı, 6. maddesinin birinci fıkrasında, kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı, ikinci fıkrasında ise safi kurum kazancının tespitinde GVK.nun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır.

Aynı Kanunun 5. maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde, kurumların, en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan taşınmazlar ve iştirak hisseleri ile aynı süreyle sahip oldukları kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan haklarının satışından doğan kazançların % 75'lik kısmı kurumlar vergisinden istisna edilmiştir. Bu istisna, satışın yapıldığı dönemde uygulanır ve satış kazancının istisnadan yararlanan kısmı satışın yapıldığı yılı izleyen beşinci yılın sonuna kadar pasifte özel bir fon hesabında tutulur. Ancak satış bedelinin, satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar tahsil edilmesi şarttır. Bu süre içinde tahsil edilmeyen satış bedeline isabet eden istisna nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler ziyaa uğramış sayılır.

1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin "5.6." bölümünde, konu ile ilgili ayrıntılı açıklamalar yapılmış olup "5.6.2.4.1.Taşınmazlar ile iştirak hisselerinin para karşılığı olmaksızın devir ve temliki, trampası ve kamulaştırılması" başlıklı bölümünde ise;

"İstisna uygulanabilmesi için taşınmazlar ile iştirak hisselerinin satılması ve bu işlemden bir kazanç elde edilerek, satan kurumun mali yapısında bir iyileşmenin olması gerekmektedir. Bu nedenle, söz konusu aktif kalemlerin para karşılığı olmaksızın devir ve temliki, trampası gibi işlemler istisna kapsamına girmemektedir.

…

Düzenleme uyarınca, satış bedelinin satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar tahsil edilmesi gerektiğinden ve kamulaştırma işlemleri ile ilgili özel bir belirleme yapılmadığından, kamulaştırma işlemlerinde satış bedeline ilişkin uyuşmazlıkların maddede yer alan iki yıllık tahsil süresi içinde sonuçlandırılarak, varsa ek olarak alınan bedelin %75'inin de (geç ödeme dolayısıyla alınan faiz ve benzeri unsurlar hariç) bu süre içinde fon hesabına aktarılması şartıyla, uyuşmazlığın son bulduğu dönemde istisnadan yararlanılabilmesi mümkün bulunmaktadır…"

açıklamalarına yer verilmiştir.

Diğer taraftan, 3621 sayılı Kıyı Kanununun "Tanımlar" başlıklı 4. maddesinde, kıyı kenar çizgisinin deniz, tabii ve suni göl ve akarsularda, kıyı çizgisinden sonraki kara yönünde su hareketlerinin oluşturulduğu kumluk, çakıllık, kayalık, taşlık, sazlık, bataklık ve benzeri alanların doğal sınırını ifade ettiği, "Genel Esaslar"a ilişkin 5. maddesinde de kıyıların Devletin hüküm ve tasarrufu altında olduğu, kıyıların herkesin eşit ve serbest olarak yararlanmasına açık olduğu hükme bağlanmıştır.

İlgide kayıtlı özelge talep formu eklerinin incelenmesinden, aktifinizde kayıtlı bulunan arsaların Kıyı Kanunu gereğince kıyı kenar çizgisi içinde kalan kısımlarının maliye hazinesince açılan tapu iptal davası sonucunda Datça Asliye Hukuk Mahkemesinin 19.04.2004 tarihli ve 2004/26 sayılı kararıyla bedelsiz olarak mülkiyetinin iptaline karar verildiği ve bu kararın kesinleştiği, şirketiniz tarafından açılan tazminat davası sonucunda da aynı Mahkemenin 25.09.2009 tarih, 2008/73 Esas, 2009/155 Karar No.lu kararı ile 1.000.000 TL tazminata hükmedildiği anlaşılmaktadır.

Buna göre, şirketinizin aktifinde kayıtlı bulunan arsaların Kıyı Kanunu gereğince kıyı kenar çizgisi içinde kalan kısımları Devletin hüküm ve tasarrufu altında olduğundan ve özel mülkiyete konu edilemeyeceğinden, mahkemece hükmolunan tazminatın kurum kazancına dahil edilerek vergilendirilmesi gerekmekte olup anılan istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

Bu özelgeyi arkadaşıma göndereyim

Yazdır