Seyahat güvence programı kapsamında ödenen tazminatlara ilişkin vergi uygulaması hk.

İLGİ: …

İlgi dilekçenizde, ... Vergi Dairesi Müdürlüğünün ... vergi kimlik numaralı mükellefi olduğunuz, asistanlık hizmetleri alanında faaliyet gösteren firmanızın havayolu şirketlerinin kusurlarından kaynaklanan mağduriyetler dolayısıyla anılan şirketlere sigorta asistanlık hizmetleri verdiği, bilet bedeli dışında bir bedelle seyahat güvence programına dahil olan yolcuların ... Air ile yapacağı yolculuk esnasında gerçekleşecek muhtemel maddi ve manevi kayıplarının telafisi çerçevesinde ödemelerin ... A.Ş. ile imzalamış olduğunuz sözleşme uyarınca şirketinizce yapıldığı belirtilerek anılan sözleşmeye istinaden yapılacak tazminat niteliğindeki ödemelerin kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınıp alınmayacağı, KDV'ye tabi olup olmadığı ile belge düzeni hususlarında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

1. KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN:

   5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 6 ncı maddesinde kurumlar vergisinin bir hesap dönemi içinde elde edilen safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı ve safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiş olup safi kurum kazancının tespitinde Kurumlar Vergisi Kanununun 8 inci maddesi ile Gelir Vergisi Kanununu 40 ıncı maddesindeki giderler hasılattan indirim konusu yapılabilmektedir.

   Anılan Kanunun 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (3) numaralı bendinde işle ilgili olmak şartıyla, mukavelenameye veya ilama veya Kanun emrine istinaden ödenen zarar, ziyan ve tazminatların safı kazancın tespitinde gider olarak indirilmesinin kabul edileceği belirtilmiş olup bu Kanunun 41 inci maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendiyle de her türlü para cezaları ve vergi cezaları ile teşebbüs sahibinin suçlarından doğan tazminatların (akitlere ceza şartı olarak derpiş edilen tazminatlar cezai mahiyette tazminat sayılmaz) gider olarak indirilmesinin kabul olunmayacağı hüküm altına alınmıştır.

   Ayrıca Kurumlar Vergisi Kanununun 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde, sözleşmelerde ceza şartı olarak konulan tazminatlar hariç olmak üzere kurumun kendisinin, ortaklarının, yöneticilerinin ve çalışanlarının suçlarından doğan maddî ve manevî zarar tazminat giderlerinin kurum kazancından indirilemeyeceği belirtilmiştir.

   Bu hükümler çerçevesinde, kurumun kendisinin, ortaklarının, yöneticilerinin ve çalışanların kusurundan kaynaklanmayıp, işle ilgili olarak ve ... A.Ş. ile yapmış olduğunuz sözleşmeye istinaden ödemiş olduğunuz tazminatlar kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir.

    

2. KATMA DEĞER VERGİSİ YÖNÜNDEN:

   3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun;

    

   • 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde; Türkiye'de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin KDV'ye tabi olduğu,

      

   • 4 üncü maddesinin birinci bendinde hizmetin, teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı dışında kalan işlemler olduğu, bu işlemlerin, bir şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek, imal etmek, onarmak, temizlemek, muhafaza etmek, hazırlamak, değerlendirmek, kiralamak, bir şeyi yapmamayı taahhüt etmek gibi şekillerde gerçekleşebileceği,

   hükme bağlanmıştır.

   Buna göre, hava yolu şirketlerinin kusurları nedeniyle oluşan mağduriyetler dolayısıyla sigorta asistanlık hizmetlerini yürüten firmanız tarafından yolculara ödenen tazminat bedelleri bir teslim veya hizmet karşılığı olmadığından KDV'ye tabi bulunmamaktadır.

    

3. VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN:

   213 sayılı Vergi Usul Kanununun "Fatura tarifi" başlıklı 229 uncu maddesinde; "Fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır." şeklinde tanımlanmıştır.

   Aynı Kanunun "Faturanın nizamı" başlıklı 231 inci maddesinin 5 inci bendinde ise; faturanın malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenleneceği, bu süre içinde düzenlenmeyen faturaların hiç düzenlenmemiş sayılacağı hükme bağlanmıştır.

   Bu çerçevede, sözleşme imzaladığınız havayolu şirketlerinin kusurları dolayısıyla mağdur durumda bulunan yolculara ödenen tazminat bedelleri için, bir mal teslimi veya hizmet ifası söz konusu olmadığından fatura düzenlenmesi söz konusu olmayacaktır.

   Öte yandan, ödediğiniz söz konusu tazminatların ödendiğine ilişkin düzenleyeceğiniz belgelerin, banka dekontlarının ve hesap ekstrelerinin bu ödemeler açısından tevsik edici belge olarak kullanılması mümkün bulunmaktadır.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

Bu özelgeyi arkadaşıma göndereyim

Yazdır