Sermaye Şirketinin Nevi Değiştirmek Suretiyle Şahıs İşletmesine Devredilmesi İşleminin Vergilendirilmesi hk.

İLGİ: …

İlgide kayıtlı özelge talep formunda, Türk Ticaret Kanununun 152 nci ve Kurumlar Vergisi Kanununun 19 uncu maddelerine göre, ... Ltd. Şti'nin tüm aktif ve pasifi ile birlikte kollektif şirkete tür değiştirmek suretiyle devredildiğini, adı geçen şirketin unvanının değiştiğini ve ... Kollektif Şti. olduğu belirtilerek söz konusu devir işleminin Kurumlar Vergisi Kanunu ile Katma Değer Vergisi Kanunu hükümlerine göre nasıl vergilendirileceği hususu sorulmaktadır.

KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN

Mülga 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununun 136 ncı maddesinde, kollektif ile limited şirketler ticaret şirketleri arasında sayılmış olup; aynı Kanunun 152 nci maddesinde, "Bir ticaret şirketinin nevinin diğer bir ticaret şirketi nevine çevrilmesi kanunda aksine hüküm olmadıkça, yeni nev'e ait kuruluş merasimine tabidir; böylece yeni nev'e çevrilen şirket eskisinin devamıdır." hükmüne yer verilmiştir. Ancak, 14.02.2011 tarih ve 27846 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6102 sayılı yeni Türk Ticaret Kanunu 01.07. 2012 tarihinde yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.

6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 124 üncü maddesinin birinci fıkrasında kollektif, komandit, anonim ve limited şirketler ile kooperatiflerin ticaret şirketi olduğu belirtilmiş aynı maddenin ikinci fıkrasında ise kollektif ve komandit şirketin şahıs; anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketin ise sermaye şirketi olduğu hükme bağlanmıştır. Aynı Kanunun 180 inci maddesinde, "(1) Bir şirket hukuki şeklini değiştirebilir. Yeni türe dönüştürülen şirket eskisinin devamıdır." denilmekte olup "b) Geçerli tür değiştirmeler" başlıklı 181 inci maddesinde ise

"(1) a) Bir sermaye şirketi;

1. Başka türde bir sermaye şirketine;

2. Bir kooperatife;

...

dönüşebilir."

hükmü yer almaktadır.

Aynı Kanunun 194 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında ise "Bir ticaret şirketinin bir ticari işletmeye dönüştürülebilmesi için, söz konusu ticaret şirketinin paylarının tümü, ticari işletmeyi işletecek kişi veya kişiler tarafından devralınmalı ve ticari işletme bu kişi veya kişiler adına ticaret siciline tescil ve ilan edilmelidir. Bu hâlde, ticari işletmeye dönüştürülen ticaret şirketi, bir kollektif veya komandit şirket ise mezkûr ticaret şirketinin borçlarından, ticari işletmeyi işletecek kişi ve kişiler ile ticaret şirketinin eski ortakları da 264 üncü maddedeki zamanaşımı süresince sıfatlarına göre müteselsilen sorumlu olurlar. Dönüştürmeye bu Kanunun 264 ilâ 266 ncı maddeleri de uygulanır." denilmektedir.

Gerek mülga 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununda gerekse 01.07.2012 tarihinden itibaren yürürlüğe giren 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununda bir sermaye şirketinin nev'i değişikliği yoluyla şahıs şirketine (kollektif şirkete) dönüşmesi mümkün bulunsa da özelge talep formunuzda belirtilen devir işleminin nasıl vergilendirileceği hususunda vergi kanunlarının dikkate alınacağı tabiidir.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 17 nci maddesinde kurumların ticari faaliyetlerinin tamamen sona erdirilmesine yönelik yapılan işlemler süreci olan tasfiye hükümlerine yer verilmiş olup aynı Kanunun 19 ve 20 nci maddelerinde nev'i değişikliğine ilişkin olarak yapılan düzenlemelere göre, kanuni veya iş merkezi Türkiye'de bulunulan bir kurumun kanuni veya iş merkezi Türkiye'de bulunan kuruma dönüştürülmesi, münfesih kurumun tür değişikliği tarihindeki bilanço değerlerinin bir bütün olarak devri ve aynen bilançosuna geçirilmesi halinde mümkün olabilecektir.

Bu hüküm ve açıklamalara göre, ... Ltd. Şti.'nin tür değiştirerek kollektif şirkete dönüştürülmesi, Kurumlar Vergisi Kanununun 19 ve 20 nci maddeleri kapsamında "devir" olarak değerlendirilemeyeceğinden söz konusu nevi değişikliğinden doğan karlar vergiye tabi tutulacaktır.

Dolayısıyla, Kurumlar Vergisi Kanununun 17 nci maddesi uyarınca ... Ltd. Şti'nin tasfiyeye tabi tutularak hükmü şahsiyetine son verilmesi; ... Kollektif Şirketinin de yeni kuruluş merasimine tabi tutularak mükellefiyetinin tesisi gerekmektedir.

KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun;

• 1/1 inci maddesinde Türkiye'de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine tabi olduğu,

   

• 17/4-c maddesinde; Gelir Vergisi Kanununun 81 inci maddesinde belirtilen işlemler ve Kurumlar Vergisi Kanununa göre yapılan devir ve bölünme işlemlerinin katma değer vergisinden istisna olduğu,

hüküm altına alınmıştır.

Bu itibarla, limited şirketin tüm aktif ve pasifi ile birlikte tür değiştirmek suretiyle kollektif şirkete devri işlemi, Kurumlar Vergisi Kanunu yönünden bu Kanuna uygun bir devir işlemi olarak kabul edilmediğinden, söz konusu devir işleminin Katma Değer Vergisi Kanununun 17/4-c maddesine göre katma değer vergisinden istisna tutulmasına imkan bulunmamaktadır.

Dolayısıyla söz konusu devir işlemine konu mal ve hakların devrinin genel hükümler çerçevesinde katma değer vergisine tabi tutulması gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

Bu özelgeyi arkadaşıma göndereyim

Yazdır