Serbest meslek faaliyetinin ticari kazançla birlikte yapılması halinde tutulacak defter Hk.

…

İLGİ: …

İlgi dilekçenizde; … Vergi Dairesi Müdürlüğünün … vergi numaralı mükellefi olarak … tarihinden itibaren mühendislik, müşavirlik ve sondaj malzemeleri alım satımı faaliyetlerinde bulunduğunuz, söz konusu faaliyet için işletme defteri tasdik ettirdiğiniz ancak jeoloji mühendisliği konusunda danışmanlık yapacağınız firmaların olacağı belirtilerek, bu faaliyetiniz ile ilgili olarak hangi belgenin kullanılacağı ile hangi defterin tasdik ettirileceği hususunda Başkanlığımızdan görüş verilmesi talep edilmiştir.

• GELİR VERGİSİ YÖNÜNDEN YAPILAN DEĞERLENDİRME

193 sayılı GVK.nun 37. maddesinde;

"Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar ticari kazançtır."

Hükmü yer almıştır.

Yine aynı Kanunun 65. maddesinde de;

"Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.

Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır."

Hükmü yer almıştır.

Aynı Kanunun 66'ncı maddesinin 1. fıkrasında ise;

"Serbest meslek faaliyetini mutad meslek halinde ifa edenler, serbest meslek erbabıdır. Serbest meslek faaliyetinin yanında meslekten başka bir iş veya görev ile devamlı olarak uğraşılması bu vasfı değiştirmez."

Hükmüne yer verilmiştir.

Ayrıca konu ile ilgili olarak yayımlanan 221 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği'nin "Serbest Meslek Faaliyeti - Serbest Meslek Erbabı" başlıklı 1. bölümünün 1.2. Serbest Meslek Erbabı başlıklı 11. paragrafında;

"Serbest meslek faaliyetinin yanında başka bir iş veya görev ile devamlı olarak uğraşılmasının bu vasfı değiştirmeyeceği, serbest meslek erbabı olan bir kimsenin aynı zamanda ticari kazanç sahibi veya ücretli de olabileceği, bu durumun onun serbest meslek erbabı olma niteliğini değiştirmeyeceği"

Açıklanmıştır.

Buna göre, tarafınızca yapılan sondaj malzemelerinin alım satımı ve sondajlama faaliyeti sonucu elde edilen kazancın ticari kazanç olarak vergilendirilmesi gerekmektedir.

Diğer taraftan; Jeoloji Mühendisliği konusunda yapacağınız danışmanlık faaliyetinin serbest meslek faaliyeti ve bu faaliyet sonucunda elde edilen kazancın da serbest meslek kazancı olarak vergilendirilmesi gerekmektedir.

1. VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN YAPILAN DEĞERLENDİRME

213 sayılı VUK.nun 172. maddesinde; serbest meslek erbabına defter tutma mecburiyeti getirilmiş, 210. maddesinde de;

"Serbest meslek erbabının serbest meslek kazanç defteri tutacağı"

Hüküm altına alınmış, 236. maddesinde ise;

"Serbest meslek erbabı, mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü tahsilatı için iki nüsha serbest meslek makbuzu tanzim etmek ve bir nüshasını müşteriye vermek, müşteride bu makbuzu istemek ve almak mecburiyetindedir."

Hükmü bulunmaktadır.

Öte yandan; anılan Kanunun 227. maddesi gereğince, bu Kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsiki mecburi olduğundan, ticaret erbabınca Kanunun 229. maddesine göre satılan emtia veya yapılan iş karşılığında, müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere müşteriye ticari bir vesika olarak fatura düzenlenmesi, 177. maddede 6 bent halinde sayılan şartlardan birinin taşınması halinde bilanço esasına göre, aksi takdirde işletme hesabı esasına göre defter tutulması gerekmektedir

Yukarıda yer alan açıklamalardan da anlaşılacağı üzere, mühendislik, müşavirlik ve sondaj malzemeleri alım satımı faaliyetleri kapsamında elde edilen kazancın ticari kazanç olarak vergilendirilmesi gerektiğinden, 213 sayılı VUK.nun 177. maddede 6 bent halinde sayılan şartlardan birini taşımanız halinde bilanço esasına göre, aksi takdirde işletme hesabı esasına göre defter tasdik ettirilerek satılan emtia veya yapılan iş karşılığında fatura düzenlenmesi gerekmektedir.

Ancak; jeoloji mühendisliği konusunda yapılacak danışmanlık hizmetinin diğer işlerden bağımsız olarak yapılması halinde bu faaliyetten elde edilen gelirin serbest meslek faaliyeti olarak vergilendirilmesi ve bu faaliyetinizden elde edilen gelir için serbest meslek kazanç defteri tasdik ettirilerek serbest meslek makbuzu kullanılması gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

Bu özelgeyi arkadaşıma göndereyim

Yazdır