Orman köylülerine süt sığırcılığı kapsamında verilen nakdi kredilerden köylülerin vergiye tabi olmayan çiftçilerden harcama pusulası düzenleyerek hayvan satın almaları halinde gelir vergisi tevkifatı yapılıp yapılmayacağı hk.

…

İLGİ: …

İlgide kayıtlı özelge talep formunuz incelenmiş olup orman köylülerine süt sığırcılığı kapsamında nakdi kredi verildiği, kredi verilen köylülerin hayvanlarını vergi mükellefi üreticiden temin edemediği takdirde vergiye tabi olmayan çiftçilerden alarak aralarında harcama pusulası düzenledikleri ve bu alım satım nedeniyle kurumunuz tarafından gelir vergisi kesintisi yapılıp yapılmayacağı, yapılacaksa oranının ne olacağı hususunda görüş talep edildiği anlaşılmıştır.

213 sayılı VUK.nun gider pusulası başlıklı 234. maddesinde; "Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan serbest meslek erbabının ve çiftçilerin vergiden muaf esnafa yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları emtia için tanzim edip işi yapana veya emtiayı satana imza ettirecekleri gider pusulası vergiden muaf esnaf tarafından verilmiş fatura yerine geçeceği, bu belgenin birinci ve ikinci sınıf tüccarların, zati eşyalarını satan kimselerden satın aldıkları altın, mücevher gibi kıymetli eşya için de tanzim edileceği" hükmü yer almaktadır.

Anılan madde hükmüne göre, birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan serbest meslek erbabının ve çiftçilerin, vergiden muaf esnafa yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları emtia için gider pusulası düzenlemeleri ve düzenlenen bu belgeyi işi yapana veya emtiayı satana imza ettirmeleri gerekmektedir.

Yine aynı Kanunun 235. maddesinde, birinci ve ikinci sınıf tüccarlar ile kazancı basit usulde tespit edilenler ve defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilerin gerçek usulde vergiye tabi olmayan çiftçilerden satın aldıkları malların bedelini ödedikleri sırada iki nüsha makbuz tanzim etmeye ve bunlardan birini imzalayarak satıcı çiftçiye vermeye ve diğerini ona imzalatarak almaya mecbur oldukları, malın tüccar veya çiftçi adına bir adamı veya mutavassıt tarafından alındığı takdirde makbuzun bunlar tarafından tanzim ve imza olunacağı, müstahsil makbuzunun tüccar veya alıcı çiftçi nezdinde kalan nüshasının fatura yerine geçeceği belirtilmiştir.

Diğer taraftan, 193 Sayılı GVK.nun 94. maddesinde sayılan Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçilerin aynı maddenin bentlerinde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecbur oldukları belirtilmiş olup, söz konusu maddenin 11. bendinde çiftçilerden satın alınan zirai mahsuller ve hizmetler için yapılan ödemelerden yapılması gereken tevkifat oranları açıklanmıştır.

Bu hükümlere göre, müstahsil makbuzunun ve gider pusulasının düzenlenmesi sırasında bir tarafın gerçek usulde mükellef olması diğer tarafın vergiden muaf esnaf ya da gerçek usulde vergiye tabi olmayan çiftçi olması gerekmektedir. Yani alıcı ve satıcının her ikisinin de mükellef olmaması durumunda Vergi Usul Kanunu açısından düzenlenecek herhangi bir belge bulunmamaktadır.

Ayrıca yukarıda sayılan kurumlar tarafından çiftçilerden satın alınan zirai mahsuller ve hizmetler için yapılan ödemelerden tevkifat yapılacağı belirtilmiş olup, kurumunuz tarafından satın alınmayıp gerçek usulde mükellef olmayan çiftçiler arasında yapılan alım-satım nedeniyle kurumunuzun tevkifat zorunluluğu bulunmamaktadır.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

Bu özelgeyi arkadaşıma göndereyim

Yazdır