KISA ÇALIŞMADA, ÇALIŞMA SÜRESİ AZALTILAN İŞÇİLERİN SGK’YA BİLDİRİLECEK PRİM GÜN SAYILARI NASIL HESAPLANIR?

COVİD-19 kaynaklı zorlayıcı nedenlerle kısa çalışma ödeneğine başvuran işletmeler;

-Kısa çalışma süresi içinde hiç çalışamayacak veya çalıştırılmayacak olan sigortalıları adına haftalık çalışma süresinin tamamı kadar

-Çalışma süresini en az üçte biri oranında azalttığı sigortalıları adına haftalık çalışma süresinin  azaltılan süresi kadar

Kısa çalışma ödeneği talep etmektedir.

Ne var ki,  haftalık çalışma süresi azaltılan sigortalıların gerek ilk haftadaki ücretinin çalışma süresine hiç bakılmadan yarım ücret olarak mı ödeneceği, yoksa çalıştığı sürenin ücretinin yarım ücrete ilave edilerek mi ödeneceği hususunda,  Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Hakkında Yönetmeliğin 7. maddesinin dokuzuncu fıkrasında yer alan “Kısa çalışma yapan işçinin çalışılmayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günlerine ilişkin ücret ve kısa çalışma ödeneği miktarı, kısa çalışma yapılan süreyle orantılı olarak işveren ve Kurum tarafından ödenir.” hükmü de dikkate alınarak SGK’ya bildirilecek prim gün sayılarının nasıl hesaplanacağı hususunda ciddi tereedütler yaşanmaktadır.

Esas itibariyle konunun SGK, İŞKUR ve Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından hazırlanacak ikincil mevzuatlarla açıklığa kavuşturulması gerektiği düşünülmekle birlikte, konuyla ilgili firmamız bünyesinde görev yapan mali müşavir, hukukçu ve sosyal güvenlik danışmanlarımızın görüşleri aşağıda örneklerle açıklanmıştır.

Yarım ücret ödenen ilk yedi günlük sürede hiç çalışmayan işçiye işçiye yarım ücret ödendiğine göre, haftalık çalışma süresi azaltılan işçiye ödenecek ücret ne olmalıdır?

4857 sayılı İş Kanununun 40. maddesinde “24 ve 25 inci maddelerin (III) numaralı bentlerinde gösterilen zorlayıcı sebepler dolayısıyla çalışamayan veya çalıştırılmayan işçiye bu bekleme süresi içinde bir haftaya kadar her gün için yarım ücret ödenir.” Hükmü yer almaktadır.

Kanunda yer alan bu hükme istinaden 4857 sayılı Kanunun 24 ve 25 inci maddelerin (III) numaralı bentlerinde gösterilen zorlayıcı sebepler dolayısıyla yedi günlük sürede hiç çalışamayan veya çalıştırılmayan işçiye yarım ücret ödendiği nazara alınınarak, yedi günlük sürenin bazı günlerinde tam süreli çalıştırılan bazı günlerinde  çalıştırılmayan ya da yedi günlük sürede kısmi süreli çalıştırılan işçiye çalıştığı sürenin ücretinin tam, çalışmadığı günlerin ücretinin ise yarım ödenmesinin uygun olacağı görüşü ağırlık kazanmıştır.

Soru: Haftalık çalışma süresi 45 saat olan bir işyerinde kısa süreli çalışma ödeneğinin ilk yedi günlük süresinde;

1- 15 saat çalışan (A)  işçisine,

2- 22,5 saat çalışan (B) işçisine

3- 30 saat çalışan (C) işçisine

4-Hiç çalışmayan (D) işçisine

ödenecek ücret ne olmalıdır?

Cevap: Kısa süreli çalışma ödeneğinin ilk yedi günlük süresinde

1- 15 saat çalışan (A) işçisine

15/45=0,333

0,333*7= 2,34 günün ücretinin tam, 4,66 günün ücretinin yarım ödenmesi gerekir.

2- 22,5 çalışan (B) işçisine

22,5/45 = 0,50

0,50*7 =3,5 günün ücretinin tam, 3,5 günün ücretinin yarım ödenmesi gerekir.

3- 30 saat çalışan (C) işçisine

30/45= 0,66

0,666*7 =4,66 günün ücretinin tam, 2,34 günün ücretinin yarım ödenmesi gerekir.

4- Hiç çalışmayan (D) işçisine 7 günün ücreti yarım ödenmelidir.

Kısmi süreli çalışan sigortalıların prim gün sayıları hesaplanırken ay içindeki çalışma süresinin 7.5’e bölünmesi suretiyle bulunan prim gün sayısının tam sayıya iblağ edilmesi gerekmesine rağmen, yarım ücret ödenmesi gereken yedi günlük sürede çalışma süresi azaltılmış işçiler için çalıştığı sürenin bulunması sırasında hesaplanan sürenin tam sayısıya iblağ edilmesi gibi bir zorunluluk bulunmamaktadır.

Hal böyle olmakla birlikte, yukarıdaki örneklerde belirtilen sigortalıların tam ücret ödenecek gün sayıları istenilmesi halinde tam sayıya iiblağ edilebileceği gibi, istenilmesi halinde yedi günlük süredeki ücretin tamamının ödenmesi de mümkündür.

Ancak işverenlerce ödenecek ücretin, asgari ücretin kalması halinde asgari ücrete tamamlanarak yedi günlük süre için sigortalının prim gün sayısının 7 gün olarak bildirilmesi gerekmektedir.

Çalışma süresinin azaltılması nedeniyle kısa çalışma ödeneği alan işçinin SGK prim gün sayısı nasıl hesaplanır?

Kısa çalışma süresi içinde çalışma süresi azaltılan işçinin çalıştırılmadığı günlere ilişkin ücretleri ve  genel sağlık sigortası primleri İŞKUR tarafından, çalıştırıldığı süreye ilişkin ücretleri ile kısa vadeli sigorta, genel sağlık sigortası ve malullük yaşlılık ve ölüm primleri de işvereni tarafından ödenecektir.

İşverenler tarafından yapılacak ücret ve prim ödemeleri ise sigortalı adına SGK’ya yapılacak prim gün sayısına göre hesaplanacaktır.

Çalışma süresi azaltılan sigortalının ay içindeki prim gün sayısının; kısa çalışma süresi içinde çalışacağı sürenin, normal haftalık çalışma süresine oranlanması suretiyle bulunan sayının ayın kalan gün sayısı ile (ayın tamamı için ödenecek ise ayın kaç gün çektiğine bakılmaksızın 30’la) çarpılması suretiyle hesaplanmasının uygun olacağı değerlendirilmektedir.

Soru: 20 Mart’tan itibaren kısa çalışmaya geçen bir işyerinde haftalık çalışma süresi 45 saat, çalıştırılmayacak süresi 25 saat olarak İŞKUR’a bildirilen (haftalık 20 saat çalışacak) bir işçi için 20-26 Mart arası yarım ücret ödenen dönem olduğu da dikkate alındığında bu işçi adına SGK’ya Mart ve Nisan aylarında kaç gün üzerinden bildirim yapılmalıdır?

Cevap: Yarım ücret ödenen dönemin sona erdiği 26 Mart’a kadar olan 26 günle birlikte, Mart ayının 31 gün olduğu dikkate alınarak, kalan 5 günlük süre için;

20/45 = 0,444

0,444 X 5 = 2,22 = 3  gün olmak üzere,

2020/Mart ayına ilişkin olarak; SGK’ya 26+3 =29 gün üzerinden bildirimde bulunulması gerekecektir. Bu durumda eksik gün sayısı 2, eksik gün nedeni 18 olarak bildirilecektir.

2020/Nisan ayına ilişkin olarak;

20/45 = 0,444

0,444 X 30 = 13,32 = 14  gün üzerinden bildirimde bulunulması gerekecektir.

Soru:  6 Nisan’dan itibaren kısa çalışmaya geçen bir işyerinde haftalık çalışma süresi 45 saat, çalıştırılmayacak süresi 30 saat olarak İŞKUR’a bildirilen (haftalık 15 saat çalışacak) bir işçi için 6-12 Nisan arası yarım ücret ödenen dönem olduğu dikkate alındığında bu işçi adına Nisan ve Mayıs aylarında SGK’ya kaç gün üzerinden bildirim yapılmalıdır?

Cevap: Yarım ücret ödenen dönemin sona erdiği 12 Nisan’a kadar olan 12 günle birlikte,  2020/Nisan ayının kalan 18 günlük süresi için;

15/45 = 0,333

0,333 X 18= 6 günle birlikte,

2020/Nisan ayına ilişkin olarak; SGK’ya 12+6=18 gün üzerinden bildirimde bulunulması gerekecektir. Bu durumda eksik gün sayısı 12, eksik gün nedeni 18 olarak bildirilecektir.

2020/Mayıs ayına ilişkin olarak;

15/45= 0,333

0,333 X 31 = 11 üzerinden bildirimde bulunulması gerekecektir.

GÜLBENK MÜŞAVİRLİK

 

Kötü Makaleyi Değerlendirin: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Çok İyi
		Yazdır

Bu makale siteye eklendiği 27-04-2020 tarihinden beri 7659 kez okunmuştur.

Bu İçeriği paylaşın