Kar payı dağıtımında gelir vergisi tevkifatı yapılıp yapılmayacağı

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, 1995 yılı ve öncesi dönemlere ait enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuş "Olağanüstü Yedekler" hesabında yer alan geçmiş yıl karlarının ortaklara dağıtılması durumunda, kar dağıtımına bağlı stopaj yapılıp yapılmayacağı ve ortakların elde ettikleri bu kar paylarını beyan edip etmeyecekleri hususlarında görüş bildirilmesi istenilmektedir.

I. VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN

213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298. maddesinin (A) fıkrasının (1) numaralı bendinde, "Kazançlarını bilanço esasına göre tespit eden gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri fiyat endeksindeki artışın, içinde bulunulan dönem dahil son üç hesap döneminde %100'den ve içinde bulunulan hesap döneminde %10'dan fazla olması halinde malî tablolarını enflasyon düzeltmesine tâbi tutarlar. Enflasyon düzeltmesi uygulaması, her iki şartın birlikte gerçekleşmemesi halinde sona erer."; (5) numaralı bendinde ise, "Pasif kalemlere ait enflasyon fark hesapları, herhangi bir suretle başka bir hesaba nakledildiği veya işletmeden çekildiği takdirde, bu işlemlerin yapıldığı dönemlerin kazancı ile ilişkilendirilmeksizin, bu dönemde vergiye tâbi tutulur. Ancak öz sermaye kalemlerine ait enflasyon farkları düzeltme sonucu oluşan geçmiş yıl zararlarına mahsup edilebilir veya kurumlar vergisi mükelleflerince sermayeye ilave edilebilir; bu işlemler kâr dağıtımı sayılmaz." hükümlerine yer verilmiştir.

Ayrıca anılan Kanunun mükerrer 298. maddesinde enflasyon düzeltmesine ilişkin genel düzenlemelerin yanında, geçici 25. maddesinde de 31.12.2003 tarihli bilançonun düzeltilmesine ilişkin özel düzenlemelere yer verilmiş olup, her iki maddede de parasal olmayan kıymetlerin enflasyon düzeltmesine tabi tutulacağı açıklanmıştır. 28.02.2004 tarihli ve 25387 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 328 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde kar yedekleri ve yasal yedeklerin parasal olmayan kalem olarak ayrıca düzeltileceği açıkça belirlenmiştir.

Yine söz konusu madde düzenlemelerinde pasif kalemlere ait enflasyon fark hesaplarının, herhangi bir suretle başka bir hesaba nakledildiği veya işletmeden çekildiği takdirde, bu işlemlerin yapıldığı dönemlerin kazancı ile ilişkilendirilmeksizin, bu dönemde vergiye tâbi tutulacağı ancak özsermaye kalemlerine ait enflasyon farklarının düzeltme sonucu oluşan geçmiş yıl zararlarına mahsup edilebileceği veya kurumlar vergisi mükelleflerince sermayeye ilave edilebileceği; bu işlemlerin kâr dağıtımı sayılmayacağı hükümlerine yer verilmiştir.

Bu bakımdan olağanüstü yedekler hesabının enflasyon düzeltmesine tabi tutulması neticesinde ortaya çıkan farkların ortaklara kar payı olarak dağıtımının işletmeden çekiş olduğu açık olduğundan söz konusu tutarların bu işlemlerin yapıldığı dönemlerin kazancı ile ilişkilendirilmeksizin, bu dönemde vergiye tâbi tutulması gerekmektedir.

II. GELİR VE KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN

193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun Geçici 62. maddesinde;

"1. Kurumlar vergisi mükelleflerinin;

a. 31.12.1998 veya daha önceki tarihlerde sona eren hesap dönemlerinde elde ettikleri kazançlarının,

b. (a) bendi kapsamı dışında kalan ve 31.12.2002 veya daha önceki tarihlerde sona eren hesap dönemlerinde elde edilen, kurumlar vergisinden istisna edilmiş kazançlarının,

c. Geçici 61. madde kapsamında tevkifata tâbi tutulmuş kazançlarının,

dağıtımı halinde 94. madde uyarınca tevkifat yapılmaz.

..."

hükmü yer almaktadır.

Geçici maddelerin geçiş dönemi ile ilgili düzenlemelere ilişkin gerekli açıklamalara 11.02.2004 tarih ve GVK-15/2004-7 kar paylarının vergilendirilmesi-1 sayılı Gelir Vergisi Sirküleri/15 'de yer verilmiştir.

Buna göre, yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, 31.12.1998 ve daha önceki tarihlerde sona eren hesap dönemlerine ait olağanüstü yedekler hesabında yer alan geçmiş yıl karlarının ortaklarınıza dağıtımının tevkifata tabi tutulmaması, ancak olağanüstü yedekler hesabının enflasyon düzeltmesine tabi tutulması neticesinde ortaya çıkan farkların herhangi bir suretle başka bir hesaba nakledilmesi veya işletmeden çekilmesi (dağıtılması) halinde, bu işlemlerin yapıldığı dönemlerin kazancı ile ilişkilendirilmeksizin bu dönemde vergiye tabi tutulması gerekmektedir.

Diğer taraftan ortakların elde ettikleri kar paylarının vergilendirilmesine ilişkin olarak ortaklar tarafından özelge talebinde bulunulabileceği tabiidir.

Bilgilerinize rica ederim.

Bu özelgeyi arkadaşıma göndereyim

Yazdır