Birden çok müşteriye teslimi bir günü geçen sevkiyatlarda her bir müşteriye ayrı ayrı irsaliyeli fatura düzenlenmesi Hk.

İLGİ: …

İlgide kayıtlı dilekçenizde; … Vergi Dairesi Müdürlüğünün … vergi kimlik numaralı mükellefi olduğunuzu, faaliyet konunuz ile ilgili olarak kendi araçlarınızla müşterilerinize mal sevkiyatında bulunduğunuzu, aynı gün içerisinde veya bir gün sonra müşterilerinize mal götürmek için akşam üzeri işyerinden ayrılan firma personelinizin beraberinde taşıdığı mallarla ilgili düzenlenen irsaliye faturayı aldığını ve irsaliyeli faturalara da sevk tarihi olarak ticari malın ve personelinizin işyerinizden çıktığı tarihi esas alarak aynı günü kaydettiğinizi, ancak personelinizin işyerinden ayrılmasından bir gün sonra yolda denetim elemanlarının kontrolü sırasında yapılan işlemin hatalı olduğunun söylendiği ve hiç irsaliye düzenlenmemiş gibi işlem yapılarak tutanak tutulduğu, personelinizin işyerinizden ayrıldıktan 2 gün sonra tekrar firmaya döndüğünü, beraberlerinde bu durumu kanıtlayan personel görevlendirme belgesinin bulunduğunu belirtmenize rağmen cezai işleme tabi tutulduğunuzu, firmanızın bir günü aşan sevkiyatlara ait irsaliyeli faturalarda ticari malın işyerinden çıktığı tarih esas alınarak sevk tarihi olarak aynı günü yazdığınızı, fakat ticari malları farklı günlerde teslim ettiğinizi belirterek uygulamanızın hatalı olup olmadığı hakkında Başkanlığımızdan bilgi talep ettiğiniz anlaşılmıştır.

213 sayılı VUK.nun 230. maddesinin 5. bendinde;

"Satılan malların teslim tarihi ve irsaliye numarası, (Malın alıcıya teslim edilmek üzere satıcı tarafından taşındığı veya taşıttırıldığı hallerde satıcının, teslim edilen malın alıcı tarafından taşınması veya taşıttırılması halinde alıcının, taşınan veya taşıttırılan mallar için sevk irsaliyesi düzenlenmesi ve taşıtta bulundurulması şarttır.)

Malın, bir mükellefin birden çok iş yerleri ile şubeleri arasında taşındığı veya satılmak üzere bir komisyoncu veya diğer bir aracıya gönderildiği hallerde de, malın gönderen tarafından sevk irsaliyesine bağlanması gereklidir. Bu bentte yazılı irsaliyeler hakkında fiyat ve bedel ile ilgili bilgiler hariç olmak üzere, bu madde hükmü ile 231. madde hükmü uygulanır. İrsaliyelerde malın nereye ve kime gönderildiği ayrıca belirtilir …"

Hükmü yer almaktadır.

Öte yandan; 213 sayılı VUK.nun 257. maddesinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye dayanılarak 12.09.1991 tarih ve 20989 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 211 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile fatura ve sevk irsaliyesinin ayrı belgeler olarak değil, isteyen mükellefler açısından "irsaliyeli fatura" adı altında tek belge olarak düzenlenmesi ve kullanılması esası getirilmiş, malın tesliminden itibaren faturanın yedi gün içinde düzenlenmesi imkanından vazgeçerek, bu yükümlülüğü derhal yerine getirmek isteyen mükelleflerin, fatura ve sevk irsaliyesini ayrı ayrı düzenlemeksizin, diledikleri takdirde irsaliyeli fatura olarak düzenleyebilmelerine imkan tanınmış ve irsaliyeli faturanın iki nüshasının mutlaka malı taşıyan araçta bulundurularak, yoklama ve denetimlerde iki nüshasının da ibraz edilmesi gerektiği açıklanmıştır.

Mezkur Tebliğe göre, irsaliyeli faturada, faturayı düzenleyenin adı, ticari unvanı, iş adresi, bağlı olduğu vergi dairesi ve hesap numarası, malın nev'i, miktarı, fiyatı ve tutarı ile nereye ve kime gönderildiği; müşterinin adı, ticari unvanı, adresi, varsa vergi dairesi ve hesap numarası, faturanın seri ve müteselsil sıra numarası, düzenleme tarihi ve saati ile anlaşmalı matbaa ile ilgili bilgilere yer verilecektir. Bu bilgilerin eksik olması halinde "irsaliyeli fatura" hiç düzenlenmemiş sayılacaktır.

232 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde ise;

"Mükellefler, faaliyetleri ile ilgili olarak irsaliyeli fatura kullanmalarının yanı sıra, bundan böyle fatura ve sevk irsaliyesini ayrı ayrı da kullanabileceklerdir.

Satılan malın alıcıya teslim edilmek üzere satıcı tarafından taşındığı veya taşıttırıldığı hallerde satıcı tarafından irsaliyeli fatura düzenlenebileceği gibi ayrı ayrı fatura ve sevk irsaliyesi de düzenlenebilecektir. İrsaliyeli fatura düzenlenmesi halinde ayrıca sevk irsaliyesi aranmayacaktır."

Denilmektedir.

Diğer taraftan, 253 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile sevk irsaliyeleri üzerinde tanzim tarihi yanında ayrıca bir sevk tarihinin yer alması mecburiyeti getirilmiştir.

Yukarıda yer alan düzenlemelerden anlaşılacağı üzere, sevk irsaliyelerinde düzenleme tarihinin yanında fiili sevk tarihinin de yer alması zorunludur. Ancak irsaliyeli fatura düzenlenmesi esnasında, mükellefler tarafından bu belgeye düzenleme tarihinin yanında ayrıca fiili sevk tarihinin yazılmasına gerek bulunmamaktadır.

Yukarıda yapılan açıklamalara göre; irsaliyeli fatura düzenlemek suretiyle müşterilerinize kendi aracınızla gönderdiğiniz ve sevkiyatı bir günden daha uzun süreli olan mallar için hangi müşterinin ne kadar mal alacağının belli olması durumunda her bir müşteri adına ayrı ayrı irsaliyeli fatura düzenlemeniz yeterli olacaktır.

Öte yandan, malı taşıyan araçta iki nüsha irsaliyeli faturanın bulundurulması ve denetim elemanlarınca istenilmesi halinde her iki nüshanın da ibraz edilmesi gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

Bu özelgeyi arkadaşıma göndereyim

Yazdır