TEŞVİKLERDEN YASAKLI OLSANIZ BİLE ENGELLİ TEŞVİKİNDEN YARARLANABİLİRSİNİZ

5510 sayılı Kanunun 81. maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde yer alan ” Bu fıkra ve diğer ilgili mevzuatla sağlanan sigorta prim desteklerinin aynı dönem için birlikte uygulanması halinde, bu destek öncelikle uygulanır.” hükmüne istinaden, aylık prim ve hizmet belgelerinin 14857/54857 sayılı kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenmesi halinde,  2011/Mart ayından itibaren öncelikle sigortalıların prime esas kazanç üst sınırına kadar olan kazançlarından dolayı beş puanlık prim indiriminden, ardından prime esas kazanç alt sınırına kadar olan kazançlarından dolayı engelli teşvikinden yararlanılmaktadır. Ancak, engelli teşvikinden,  işveren hissesinden beş puanlık kısım düşüldükten sonra bulunan oran üzerinden yararlanılabilmektedir.

Örneğin, yasal ödeme süresi geçmiş prim ve idari para cezası bulunmayan bir işverenin 2.000,00 TL brüt ücretli bir engelli sigortalıya ilişkin 2015/Ocak ayına ait aylık prim ve hizmet belgesini 14857 sayılı Kanun numarasını seçerek düzenlediği varsayıldığında;

2.000,00 * 5 / 100 = 100,00 TL -  05510 (Beş puanlık prim indirimi)

1.201,50 *15,5 / 100 = 186,23 TL- 14857 (Engelli indirimi) olmak üzere yararlanacağı toplam teşvik tutarı 286,23 TL olacaktır.

İşveren tarafından ödenecek tutar ise;

2.000,00 * 34,5 / 100 = 690,00

690,00 – 286,23 =  403,77 TL olacaktır.

Kayıt dışı sigortalı çalıştırdığı tespit edilen işverenler yönünden engelli teşviki, beş puanlık prim indirimi verilmeksizin uygulanmaktadır.

4857 sayılı Kanunun 30. maddesinde, kayıt dışı sigortalı çalıştırdığı tespit edilen işverenlerin engelli teşvikinden yararlanamayacakları yönünde herhangi bir düzenlemeye yer verilmemiştir. Dolayısıyla kayıt dışı sigortalı çalıştırdığı tespit edilmiş olan işverenler de engelli teşvikinden yararlanabilmektedir.

Hal böyle olmakla birlikte, kayıt dışı sigortalı çalıştırdığı tespit edilen işverenler bir yıllık süre zarfında beş puanlık prim indiriminden yasaklı hale getirildiğinden, işverenlerce sözkonusu bir yıllık süre zarfında engelli sigortalılara ilişkin 14857 sayılı kanun numarası seçilerek düzenlenecek aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı beş puanlık prim indirimi hariç yalnızca engelli teşvikinden yararlanılması mümkün olacaktır.

Örneğin, kayıt dışı sigortalı çalıştırdığı tespit edilmiş olan bir işverenin 2014/Temmuz ila 2015/Haziran ayları arasında beş puanlık prim indiriminden yasaklı hale getirildiği ve 2.000,00 TL brüt ücretli bir engelli sigortalıya ilişkin 2015/Ocak ayına ait aylık prim ve hizmet belgesini 14857 sayılı kanun numarasını seçerek düzenlediği varsayıldığında, yalnızca;

1.201,50 * 20,5 / 100 = 246,31 TL tutarında 14857 engelli teşvikinden yararlanacaktır.

İşveren tarafından ödenecek tutar ise;

2.000,00 * 34,5 / 100 = 690,00

690,00 – 246,31 =  443,69 TL olacaktır.

Dolayısıyla kayıt dışı sigortalı çalıştırdığı tespit edilen işverenlerin engelli sigortalılardan dolayı yararlanacağı teşvik tutarı, kayıt dışı sigortalı çalıştırmayan işverenlere göre biraz daha düşük olacaktır. Ancak asgari ücret üzerinden ücret alan engelli sigortalılar yönünden, ister beş puanlık prim indirimi ile birlikte uygulansın isterse uygulanmasın yararlanılacak teşvik tutarı değişmeyecektir.

Kayıt dışı sigortalı çalıştırdığı tespit edilmiş işverenler için beş puanlık prim indirimi yönünden yasaklama yapılmadığı takdirde engelli teşvikinden yersiz yararlanma durumu ortaya çıkabilmektedir.

Kayıt dışı sigortalı çalıştırdığı tespit edilen işverenler için sosyal güvenlik merkezlerince beş puanlık prim indirimi yönünden bir yıl süreyle yasaklama yapıldığı takdirde, bu işverenlerin beş puanlık prim indiriminden yararlanmaları engellenmektedir.

 Dolayısıyla bu durumda, engelli sigortalılara ilişkin 14857 sayılı kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenen aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı beş puanlık prim indirim uygulanmaksızın yalnızca engelli teşvikinden yararlanılmasına izin verilmektedir.

Ancak kimi zaman denetim ve kontrolle görevli memurlarca düzenlenen raporların veya kesinleşen mahkeme kararların ilgili servise geç intikal etmesi nedeniyle, kimi zaman da yasaklama işleminin ilgili servisçe sisteme geç girilmesi nedeniyle, engelli sigortalı çalıştıran işverenler, 14857/54857 sayılı kanun numarası ile bildirdikleri sigortalılardan dolayı yasaklı oldukları süreler zarfında beş puanlık prim indiriminden de yararlanabilmektedirler.

Haliyle yersiz yararlanılan teşvik tutarlarının da ilgililerden geri alınması icap etmektedir.

Beş puanlık prim indirimi için yasaklama girilmeden engelli teşvikinden yararlanılmış olması halinde, beş puanlık prim indirimi geri alınacak, engelli teşviki işveren hissesi prim tutarının tamamı üzerinden verilecektir.

Kayıt dışı sigortalı çalıştırdığı tespit edilmiş olan ancak yasaklama girilmeden aylık prim ve hizmet belgelerini 14857/54857 sayılı kanun numarasını seçerek düzenleyen işverenlerin, beş puanlık prim indiriminden de yararlanmış olmaları nedeniyle prim teşviklerinden yersiz yararlandıkları kabul edilmekte ve bu işverenler 14857/54857 sayılı kanun numaralı hata listelerine  “Yasaklı Olduğu Halde Yararlanmış” hata mesajıyla aktarılmaktadır.

Bu bağlamda, beş puanlık prim indiriminden yasaklı oldukları dönemlerde, yasaklama işlemi yapılmadan önce aylık prim ve hizmet belgelerini 14857/54857 sayılı kanun numarasını seçerek düzenleyen işverenlerin 14857/54857 sayılı kanun numaralı bildirimleri iptal edilip, yasaklama işlemi girildikten sonra engelli sigortalılara ilişkin aylık prim ve hizmet belgeleri yeniden 14857/54857 sayılı kanun numarası seçilerek girildiğinde, hem yersiz yararlandıkları teşvik tutarları geri alınmış olacak, hem de beş puanlık prim indirimi hariç sadece engelli teşvikinden yararlanmaları sağlanmış olacaktır.

Dolayısıyla yasaklama işlemi yapılmadan önce aylık prim ve hizmet belgesini 14857 sayılı kanun numarasını seçerek düzenleyen ve beş puanlık prim indirimi dahil toplam 286,23 TL teşvik alan bir işveren için 14857 sayılı kanun numarasından iptal belge işlenip yasaklama işlemi girildikten sonra yeniden 14857 sayılı kanun numaralı belge işleme alındığı takdirde, hem işverenin 246,21 TL tutarında engelli teşvikinden yararlanmasına izin verilmiş olacak, hem de yersiz yararlanılmış 286,23 – 246,31 = 39,92 TL tutarındaki teşvik geri alınmış olacaktır.

Yersiz yararlanılmış tutarlar gecikme zammı ile birlikte ödendiği takdirde engelli teşvikinden yararlanılmış olacaktır

4857 sayılı Kanunun 30. maddesinin altınca fıkrasında yer alan “…. Bu fıkraya göre işveren tarafından ödenmesi gereken primlerin geç ödenmesi halinde, Hazinece Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılacak ödemenin gecikmesinden kaynaklanan gecikme zammı, işverenden tahsil edilir.” hükmüne istinaden işverence ödenmesi gereken primler (yersiz yararlanılmış teşvikler)  Hazinece karşılanması gereken primlere isabet eden gecikme zammı ile birlikte ödendiği takdirde 14857 sayılı kanun teşviki kadar tutar işyeri dosyasına aktarılacaktır.

Dolayısıyla 2.000,00 TL brüt ücretli sigortalıdan dolayı yersiz yararlanılmış 39,92 TL tutarındaki prim tutarı ve 246,21 TL + 39,92 TL = 286,13 TL’ye isabet eden gecikme zammı işveren tarafından ödendiği takdirde, 246,21 TL tutarındaki teşvikten yararlanılmış olacak ve 246,31 TL tutarındaki prim tutarı işyeri dosyasına aktarılacaktır.

Sonuç

5510 sayılı Kanunun 81. maddesinde 6111 sayılı Kanunla yapılan değişiklik sonrasında engelli teşvikinden yararlanmak amacıyla aylık prim ve hizmet belgelerini 14857/54857 sayılı kanun numarasını seçmek suretiyle düzenleyen işverenler, 2011/Mart ayından itibaren öncelikle beş puanlık prim indiriminden ardından engelli teşvikinden yararlandırılmışlardır.

Bu bağlamda, kayıt dışı sigortalı çalıştırdıkları tespit edilmiş olmaları nedeniyle beş puanlık prim indiriminden bir yıl süreyle yasaklanması gereken işverenlere ilişkin yasaklama işleminin ilgili sosyal güvenlik merkezince geç yapılmış olması halinde, 2011/Şubat ve önceki aylarda engelli teşvikinde ayrıca beş puanlık prim indirimi uygulanmadığından teşvikten yersiz yararlanma durumu ortaya çıkmamıştır..

 Buna karşın yasaklama işleminin yapılmaması halinde 2011/Mart ve sonrasında engelli teşvikinden yararlanırken öncelikle beş puanlık prim indiriminden yararlanan işverenler yönünden beş puanlık prim indiriminden yersiz yararlanma durumu ortaya çıkmaktadır. Dolayısıyla,  bu durumda 14857/54857 sayılı kanun numaralı iptal nitelikteki belgenin işleme alınmasının ardından yeniden 14857/54857 sayılı kanun numaralı ek belge işleme alındığı takdirde, hem yersiz yararlanılan beş puanlık prim indirimi geri alınmış olacak, hem de engelli teşvikinden usulüne uygun yararlandırılmış olacaktır.

Eyüp Sabri DEMİRCİ

Sosyal Güvenlik Kurumu İşverenler Daire Başkanlığı

Şube Müdürü

Kötü Makaleyi Değerlendirin: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Çok İyi
		Yazdır