CUMHURBAŞKANI KARARI SONRASINDA KISA ÇALIŞMA BAŞVURULARINDA NELER DEĞİŞTİ

1/12/2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 30/11/2020 tarihli ve 3238 sayılı Cumhurbaşkanı kararı ile 30/6/2020 ve öncesinde;

- Kısa çalışma ödeneğine hiç başvurmamış veya başvurmuş olmakla birlikte kısa çalışma ödeneğinden hiç yararlanamamış işyerlerinin,

- Kısa çalışma ödeneğinden yararlanmış olmakla birlikte, kısa çalışma ödeneğine ilave sigortalı dahil etmek isteyen işyerlerinin,

-Kısa çalışma ödeneğinden yararlanılan sigortalıların çalıştırılmayacak sürelerini artırmak isteyen işyerlerinin

1/12/2020 ila 31/12/2020 tarihleri arasında kısa çalışma ödeneğine ilk defa/yeniden başvurmalarına imkan sağlanmıştır.

30/6/2020 ve öncesinde kısa çalışma ödeneğine hiç başvurmamış veya başvurmuş olmakla birlikte kısa çalışma ödeneğinden yararlanamamış işyerleri/İLK DEFA BAŞVURU

Kısa çalışma ödeneğinden 30/6/2020 ve öncesinde hiç yararlanamamış işverenler, 1/12/2020 ila 31/12/2020 tarihleri arasında başvurmak kaydıyla kısa çalışma ödeneğinden 3 ay süreyle (28/2/2021 tarihine kadar) yararlanabileceklerdir.

Yeni başvurularda en fazla 1/12/2020 ila 28/02/2021 tarihleri arası için KÇÖ talebi girilebileceğinden, KÇÖ başlangıç tarihi 1/12/2020 tarihinden önce, bitiş tarihi 28/2/2020 tarihinden sonra olamayacaktır.

Diğer taraftan, başvuruların 1/12/2020 ila 31/12/2020 tarihleri arasında yapılacak olması gerekmekle birlikte, bazı sigortalıların kısa çalışmaya Aralık ayında, bazı sigortalıların ise 2021/Ocak veya Şubat ayı içinde çıkartılmasının (KÇÖ’ye dahil edilmesinin) planlandığı durumlarda, bu sigortalılar için kısa çalışma başlangıç tarihi Ocak veya Şubat ayı içindeki bir tarih olarak da kaydedilebilecektir. Bu bağlamda, kısa çalışma ödeneğinden yararlandırılacak sigortalı için her halükarda Aralık ayı içinde başvuruda bulunulmuş olması gerektiğinden, 31/12/2020 tarihine kadar yapılacak başvurularda yer almayan sigortalılar 1/1/2021 tarihinden sonraki sürelerde (başvuru süresi uzatılmadığı takdirde) kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayacaklardır.

Ayrıca kısa çalışma ödeneğinden yararlandırılması amacıyla başvuru yapılan sigortalıların kısa çalışmaya çıkartılmaması (tam zamanlı çalıştırılması) veya kısa çalışma sürelerinin azaltılması halinde, işyerinin İŞKUR da görevli iş ve meslek danışmanı ile temasa geçilerek kısa çalışma ödeneğinin kesilmesi veya azaltılması da mümkün bulunmaktadır.

Kısa çalışma ödeneğinden ilk defa yararlanacak işyerlerinde kısa çalışmanın başladığı ilk yedi günlük süre içinde işverenin yarım ücret ödeme yükümlülüğü bulunduğundan, bu işyerlerinde başvurulacak sigortalılar için 28/2/2021 tarihine kadar en fazla 83 günlük süre zarfında kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilecektir.

Başvurular sırasında işyerinde kısa çalışmayı gerektiren sebeplerin ortaya çıktığını gösteren belgelerin de eklenmesi gerekecektir. Bu amaçla, işverenin kısa çalışma talebine ilişkin gerekçeli ve yazılı beyanı, ücret bordroları, puantaj kayıtları, cari yıl ve bir önceki yıla ait geçici gelir beyannameleri ile tasdikli mali tabloların kayıtları, üretimde meydana gelen artış ve azalış miktarlarını gösteren belgeler veya aynı döneme ait söz konusu bilgileri içerir nitelikte düzenlenmiş tasdikli mali analiz raporu, alınan ve iptal edilen siparişlere ve sözleşmelere ilişkin belgeler, varsa faaliyetin kısmen ya da tamamen durduğuna ilişkin belgeler vb. başvuruya ilave edilmelidir.

Kısa çalışma ödeneğinden yararlanmış olmakla birlikte, kısa çalışma ödeneğine ilave işçi dahil etmek isteyen işyerleri/İLAVE İŞÇİ BAŞVURUSU

30/6/2020 ve öncesinde kısa çalışma ödeneğinden yararlandırılan sigortalılar yönünden KÇÖ süresi Cumhurbaşkanlığının 29/6/2020, 31/7/2020, 30/8/2020 ve son olarak da 27/10/2020 tarihli kararlarıyla toplamda 6 ay süreyle uzatılmıştır.

Dolayısıyla Sayın Cumhurbaşkanımızın kısa çalışma süresinin uzatılması hususunda vermiş olduğu bu kararlar sonrasında, kısa çalışma ödeneğinden yararlanma süresi 30/6/2020 ve öncesinde sona ermiş işyerlerinde KÇÖ’den 31/12/2020 tarihine kadar yararlanabilmektedir.

Sigortalıların bir kısmı için kısa çalışma ödeneğine başvurmuş ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanmış işyerlerinde, daha önce KÇÖ’den yararlanılmamış sigortalılar için 31/12/2020 tarihine kadar başvuruda bulunmak kaydıyla, kısa çalışma ödeneğinden 31/12/2020 tarihine kadar yararlanılabilecektir. Hal böyle olmakla birlikte bu nitelikteki başvurular için de KÇÖ bitiş tarihinin 28/2/2021 olarak sisteme girilmesinin uygun olacağı değerlendirilmektedir.

Cumhurbaşkanlığı kararının üçüncü fıkrasında  “… 30/6/2020 tarihine kadar kısa çalışma talebinde bulunmuş olan işyerleri için kısa çalışma ödemelerinde 4447 sayılı Kanunun ek 2 nci maddesinin beşinci fıkrası hükmü uygulanmış kabul edilir.” şeklinde karar alınmıştır. Buna göre, 30/6/2020 ve öncesinde kısa çalışma ödeneğinden yararlanmış işyerlerinde kapsama dahil edilecek yeni sigortalılar için işverenlerce yarım ücret ödemesi yapılmayacağından, kısa çalışma sürelerinde beyan edilecek çalıştırılmayacak sürenin tamamı için İŞKUR tarafından kısa çalışma ödeneği verilecektir.

Örneğin 28/3/2020 tarihinde (A) sigortalısı için kısa çalışma ödeneğinden 31/12/2020 tarihine kadar yararlanmakta olan bir işveren tarafından 17/12/2020 tarihinde (B) sigortalısı için 1/12/2020 ila 31/12/2020 tarihleri arasında 45/45 kısa çalışma ödeneği başvurusunda bulunulduğu düşünüldüğünde, (B) sigortalısının 60/450 gün şartlarına sahip olması halinde 2020/Aralık ayında 30 günlük kısa çalışma ödeneği verilecektir.

30/6/2021 tarihinden önce başvuruda bulunmuş ve KÇÖ’den yararlandırılan sigortalısı bulunan işverenlerce 1/12/2020 ila 31/12/2020 tarihleri arasında yapılacak başvurularda yalnızca KÇÖ’ye yeni dahil edilecek sigortalıların girilmesi yeterli olacaktır. Hal böyle olmakla birlikte özellikle sigortalı sayısı fazla olan işletmelerde KÇÖ’ye yeni dahil edilecek sigortalılarla birlikte daha önce KÇÖ’den yararlandırılmış sigortalılar için birlikte müracaat edilmesi de, bir sorun teşkil etmeyecektir.

Bu nitelikteki işyerlerinde yeni sigortalılar için yapılacak başvurular sırasında da yukarıda izah ettiğimiz, işyerinde kısa çalışmayı gerektiren sebeplerin ortaya çıktığını gösteren belgelerin eklenmesi gerekecektir.

Kısa çalışma ödeneğinden yararlanan sigortalıların çalıştırılmayacak sürelerini artırmak isteyen işyerleri/İLAVE SÜRE BAŞVURUSU

30/6/2020 ve öncesinde kısa çalışma ödeneğinden haftalık çalışma süresinin bir kısmından dolayı (örneğin, çalıştırılmayacak süresi 15/45, 22,5/45 ya 30/45 gibi beyan edilen) yararlandırılan sigortalılar için haftalık çalıştırılmayacak sürenin azaltılması mümkün olmasına karşın, artırılması mümkün bulunmamakta idi.

Sayın Cumhurbaşkanımızın 30/11/2020 tarihli kararı ile daha önce kısa çalışma ödeneğinden haftalık çalışma süresinin bir kısmı için yararlanılmakta olan sigortalıların 31/12/2020 tarihine kadar başvurulmak kaydıyla haftalık çalıştırılmayacak süresinin artırılması da mümkün bulunmaktadır.

Çalıştırılmayacak süresi artırılan sigortalılar için yapılacak başvuru sonrasında;kısa çalışma ödeneğinin miktarı 1/12/2020 tarihinden 31/12/2020 tarihine kadar yeniden beyan edilen çalıştırılmayacak süre dikkate alınarak hesaplanacaktır.

Çalıştırılmayacak süresi artırılacak sigortalılar için yapılacak başvurular sırasında da yine yukarıda izah ettiğimiz, işyerinde kısa çalışmayı gerektiren sebeplerin ortaya çıktığını gösteren belgelerin eklenmesi gerekecektir.

Kısa çalışma ödeneğinden yararlanma süreleri Cumhurbaşkanı kararıyla 30/6/2021 tarihine kadar uzatılabilir.

7256 sayılı Kanun ile COVİD-19 kaynaklı zorlayıcı sebeplerden dolayı gerek kısa çalışma başvuru süresinin gerekse kısa çalışma ödeneğinden yararlanma süresinin 30/6/2021 tarihine kadar uzatılması hususunda sayın Cumhurbaşkanımıza yetki verilmiştir.

Bu bağlamda, mevcut yasal düzenlemeler ve Cumhurbaşkanı kararları doğrultusunda kısa çalışma ödeneğinden yararlanma süreleri yukarıda izah edilen sürelerin sonunda sona eriyor olmakla birlikte, söz konusu süreler Sayın Cumhurbaşkanımızın alacağı kararlar doğrultusunda 30/6/2021 tarihine kadar uzatılabilecektir.

Kısa çalışma ödeneği başvuruları nasıl yapılacak?

Gerek 30/6/2020 tarihinden önce kısa çalışma ödeneğinden hiç yararlanmamış işverenlerce ilk defa yapılacak başvurular, gerekse 30/6/2020 tarihinden önce kısa çalışmaya başvurmuş ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanmakta olan işverenlerce ikinci defa yapılacak başvurular, ilgili firmanın “İŞKUR’da kayıtlı yetkilisi” tarafından e-Devlet uygulamaları üzerinden “Kısa Çalışma Ödeneği Başvurusu” ekranı üzerinden yapılacaktır.

Kısa çalışma ödeneği için daha önce İŞKUR yetkilisi tayin edilmemiş ise www.iskur.gov.tr internet adresinden öncelikle “İşveren Kaydı” ile birlikte “İşveren yetkilisi” tanımlanması gerekecektir.

Bu tanımlamalar yapıldıktan sonra “İşveren Yetkilisi” olarak tanımlanan kişi tarafından kendisine İŞKUR üyelik kaydı yaparken belirlediği şifre vasıtasıyla elektronik ortamda başvuru yapılması mümkün olacaktır.

Başvuru sırasında “Başvuru Nedeni’ne” Dikkat!

COVİD-19 kaynaklı zorlayıcı sebepler nedeniyle yapılan kısa çalışma başvurularında,

1- KÇÖ talebinde bulunulan sigortalılar için 120/600 gün yerine, kısa çalışma başlama tarihinden önceki son 60 gün hizmet akdine tabi olma ve son üç yıl içinde en az 450 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödenmiş olmasına bakılmaktadır. (4447/Geçici 23 madde)

2-Uygunluk tespitinin tamamlanması beklenmeksizin, işverenlerin beyanı doğrultusunda kısa çalışma ödemesi gerçekleştirilmektedir. (4447/Geçici 25 madde)

Buna karşın, COVİD-19 kaynaklı zorlayıcı sebepler dışında farklı gerekçelerle yapılan kısa çalışma başvurularında, sigortalıların kısa çalışma başlama tarihinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olma ve son üç yıl içinde en az 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödenmiş olmasına bakıldığı gibi, kısa çalışma ödenekleri uygunluk tespitinin ardından ödenmektedir.

Dolayısıyla, e-Devlet üzerinden yapılan KÇÖ başvurularında, “Başvuru Nedeni” sekmesindeki;

-Dışsal Zorlayıcı Sebep (COVİD-19)

-Diğer Zorlayıcı Sebep

seklindeki seçeneklerden “Dışsal Zorlayıcı Sebep (COVİD-19)” seçeneği işaretlenmelidir.

KÇÖ başvurularında “Başvuru Nedeni” hatalı işaretlenmiş ise işyerinin İŞKUR’daki iş ve meslek danışmanına başvurularak başvuru nedeninin düzeltilmesi gerekecektir.

Kısa çalışma sürelerinin uzatılması

Kısa çalışma ödeneğinin süreleri 31/12/2020 veya 28/2/2021 tarihleri arasında sona erecek sigortalılar için Sayın Cumhurbaşkanınca süre uzatımı konusunda bir karar alınması halinde, sigortalıların kısa çalışma ödeneğinden yararlanmaya devam edebilmeleri amacıyla e-Devlet uygulamalarından veya iş ve meslek danışmanı ile temasa geçilerek süre uzatımı için başvuruda bulunulması gerekecektir.

Fesih yasağına aykırılık nedeniyle kısa çalışma ödeneği kesilen işyerleri

Fesih yasağına aykırı olarak sigortalıların iş akdinin feshi halinde, her ne kadar kısa çalışma ödenekleri işverenlerden geri alınarak kısa çalışma ödeneği uygulamasına son verilse de, Sayın Cumhurbaşkanının 30/11/2020 tarihli kararı sonrasında bu nitelikteki işyerlerince 1/12/2020 ila 31/12/2020 tarihleri arasında yeni başvuru yapılmasına engel bir durum bulunmadığı değerlendirilmektedir.

İşyerinin veya sigortalının nakli

Kısa çalışma ödeneği ile ilgili uygulama işyeri bazında yürütüldüğünden, KÇÖ’den yararlanılmakta olan bir sigortalının aynı işverenin diğer bir işyerine nakli halinde, sigortalı adına SGK işyeri sicil numarası farklı olan yeni işyerinden KÇÖ başvurusunun bulunmaması nedeniyle nakil tarihi itibariyle kısa çalışma ödeneği sonlandırılmaktadır. Bu nedenle, aynı işverenin başka bir işyerine nakli nedeniyle KÇÖ’sü sonlandırılmış sigortalı için yeni işyerinde kısa çalışma uygulamasına geçilmiş olması ve 1/12/2020 ila 31/12/2020 tarihleri arasında yeni işyerinden başvuruda bulunulması kaydıyla kısa çalışma ödeneğinden yararlandırılması mümkün bulunmaktadır.

Kısa çalışmanın uygulandığı işyerinin başka bir adrese taşınması halinde ise, işyeri sicil numarası değişmediği durumlarda kısa çalışma ödeneğine devam edilmekte, işyeri sicil numarası değiştiği durumlarda (işyerinin başka bir ile veya Ankara, İstanbul, Kocaeli ve Hatay illerinde başka bir Ana alanına giren adrese görev nakli halinde) kısa çalışma ödeneği durdurulmaktadır. Bu bağlamda işyerinin nakli sonrasında işyeri sicil numarasının değişmesi nedeniyle kısa çalışma ödeneğinin kesildiği durumlarda, 1/12/2020 ila 31/12/2020 tarihleri arasında yeniden KÇÖ başvurusunda bulunulması gerekecektir.

Eyüp Sabri DEMİRCİ

Sosyal Güvenlik Danışmanı

 

Kötü Makaleyi Değerlendirin: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Çok İyi
		Yazdır

Bu makale siteye eklendiği 13-12-2020 tarihinden beri 5586 kez okunmuştur.

Bu İçeriği paylaşın