Vergi mükellefiyeti olmayanlara verilen yapı denetim hizmeti karşılığında alınan bedel üzerinden yapılan iskonto için KDV ve belge düzeni uygulaması hk.

…

İLGİ: …

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzun ve dilekçenizin incelenmesinden, kurumunuzun faaliyet konusunun yapı denetim işi olduğu, belediyenin, yapılan işin bedelini kurumunuz adına müşterilerden tahsil ettiği, iş bitiminde hak ediş faturasının gerçek tutar üzerinden müşteriler adına düzenlendiği ve belediyeden bu bedelin tahsil edildiği, daha sonra müşteriye %30 civarında iskonto uyguladığınız ve bu iskonto tutarının müşterilere nakden iade edildiği, ancak müşterilerin vergi mükellefiyetinin bulunmaması nedeniyle yapılan iade karşılığında kurumunuza belge düzenleyemedikleri belirtilerek; söz konusu tutarın ne şekilde belgelendirileceği konusunda Başkanlığımız görüşünün talep edildiği anlaşılmıştır.

3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanunu'nun, 1/1. maddesinde; ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde Türkiye'de yapılan teslim ve hizmetlerin KDV'ye tabi olduğu,

20. maddesinde; teslim ve hizmet işlemlerinde matrahın bu işlemlerin karşılığını oluşturan bedel olduğu, bedel deyiminin ise malı teslim alan veya kendisine hizmet yapılan veyahut bunlar adına hareket edenlerden bu işlemler karşılığında her ne suretle olursa olsun alınan veya bunlarca borçlanılan para, mal ve diğer suretlerde sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaat, hizmet ve değerler toplamını ifade ettiği,

25/a maddesinde, teslim ve hizmet işlemlerinde fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen ticari teamüllere uygun miktardaki iskontoların KDV matrahına dahil olmadığı,

35. maddesinde ise; malların iade edilmesi, işlemin gerçekleşmemesi, işlemden vazgeçilmesi veya sair sebeplerle matrahta değişiklik vuku bulduğu hallerde, vergiye tabi işlemleri yapmış olan mükelleflerin bunlar için borçlandığı vergiyi; bu işlemlere muhatap olan mükelleflerin ise indirme hakkı bulunan vergiyi değişikliğin mahiyetine uygun şekilde ve değişikliğin vuku bulduğu dönem içinde düzelteceği,

hüküm altına alınmıştır.

Bu hükümlere göre; KDV'ye tabi işlemlerde verginin matrahı bu işlemlerin karşılığını teşkil eden bedel olup, verginin bu şekilde belirlenecek matrah üzerinden hesaplanması gerekmektedir. Ancak, ticari teamüllere uygun olmak kaydıyla fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen iskonto tutarları KDV matrahına dahil edilmeyecektir.

Öte yandan, 05.02.2008 tarih ve 26778 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği'nin 26'ncı maddesinde;

"(1) Yapı denetim hizmeti için yapı denetim kuruluşuna ödenecek hizmet bedellerine esas oranlar, aşağıdaki cetvelde belirlenen asgari hizmet bedelleri oranlarından az olmamak şartıyla, projenin özellikleri ile yapının bulunduğu bölgenin fiziki, ekonomik ve sosyal özellikleri dikkate alınarak yapı sahibi ile yapı denetim kuruluşu arasında akdedilecek sözleşmede belirtilir.

(2) Yapı denetim hizmet bedeli, yapı yaklaşık maliyeti ile hizmet bedeline esas oranın çarpımı suretiyle elde edilen bedeldir. Bu bedele proje ve yapı denetimi ile her türlü muayene ve deney ücreti dahildir."

hükmüne yer verilmiştir.

Bu hükümler çerçevesinde, yapı denetim hizmet bedelleri, Yönetmeliğin 26'ncı maddesinde belirlenen asgari hizmet bedelleri oranlarından az olmamak şartıyla belirlenebileceğinden, söz konusu işlemde KDV matrahının bu tutardan aşağı olması söz konusu değildir. Asgari tutarın üzerinde bir fiyat belirlenmesi halinde ise, ancak asgari tutara kadar bir iskonto yapılabilecek ve bu şekilde belirlenecek iskonto tutarı fatura üzerinde açıkça gösterilmek suretiyle matraha dahil edilmeyecektir.

Ancak, asgari hizmet bedeli tutarının altında bir indirim yapılsa dahi, bu tutarın hizmeti alan yapı sahibi tarafından düzenlenecek bir fatura ile matrahta bir düzeltme yapılması mümkün bulunmamaktadır.

Öte yandan, 213 sayılı VUK.nun 234. maddesinde; "Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan serbest meslek erbabının ve çiftçilerin:

Vergiden muaf esnafa; yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları emtia içinde tanzim edip işi yapana veya emtiayı satana imza ettirecekleri gider pusulası vergiden muaf esnaf tarafından verilmiş fatura hükmündedir. Bu belge birinci ve ikinci sınıf tüccarların, zati eşyalarını satan kimselerden satın aldıkları altın, mücevher gibi kıymetli eşya için de tanzim edilir.

Gider pusulası, işin mahiyeti, emtianın cins ve nev'i ile miktar ve bedelini ve iş ücretini ve işi yaptıran ile yapanın veya emtiayı satın alan ile satanın adlarıyla soyadlarını (Tüzel kişilerde unvanlarını) ve adreslerini ve tarihi ihtiva eder ve iki nüsha olarak tanzim ve bir nüshası işi yapana veya malı satana tevdi olunur.

Gider pusulaları, seri ve sıra numarası dahilinde teselsül ettirilir." hükmüne yer verilmiştir.

Bu itibarla, yapı denetim hizmet sözleşmesinde belirlenerek hizmet bedeli üzerinden yapılacak iskonto tutarının ana işleme ilişkin faturada gösterilmemiş olması halinde, vergi mükellefiyeti olmayanlara yapılacak olan bu iskontonun şirketiniz tarafından düzenlenecek gider pusulası ile tevsiki mümkün bulunmaktadır.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

Bu özelgeyi arkadaşıma göndereyim

Yazdır