Mahkeme kararına istinaden avukata yapılacak vekalet ücreti ödemesinin belgelendirilmesi Hk.

…

İLGİ: …

İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ve eklerinin incelenmesinden, eşiniz … yetkilisi ve sahibi olduğu … ücretli olarak çalıştığınız, eşinizin ortağı bulunduğu … tarafından ödenmeyen motorlu taşıtlar vergisinden dolayı ortak sıfatıyla eşiniz adına düzenlenen ödeme emirlerinin … 4. Vergi Mahkemesi nezdinde dava konusu edildiği, lehinize sonuçlanan mahkeme kararına istinaden ödenmesi gereken vekalet ücreti karşılığında serbest avukat olarak çalışmadığınızdan serbest meslek makbuzu düzenleyemediğiniz belirtilerek, söz konusu vekalet ücretinin ne şekilde ödeneceği hususunda görüş talep ettiğiniz anlaşılmaktadır.

193 sayılı GVK.nun;

• 61. maddesinde,

  "Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlarla sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.

  Ücretin, ödenek, tazminat, kasa tazminatı, mali sorumluluk tazminatı, tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez",

   

• 65. maddesinde,

  "Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.

  Serbest meslek faaliyeti, sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır… "

   

• 82. maddesinin 4. bendinde arizi serbest meslek kazancının,

  "Arızi olarak yapılan serbest meslek faaliyetleri dolayısıyla tahsil edilen hasılat"

hükümlerine yer verilmiştir.

GVK.nun 94. maddesinin birinci fıkrasında, nakden veya hesaben yaptığı ödemelerden tevkifat yapmak zorunda olanlar sayılmış olup, aynı maddenin 2/(b) bendinde ise yaptıkları serbest meslek işleri dolayısıyla bu işleri icra edenlere yapılan ödemelerden % 20 oranında tevkifat yapılacağı hüküm altına alınmıştır.

Öte yandan, aynı Kanunun 96. maddesinde;

"Vergi tevkifatı, 94. madde kapsamına giren nakden veya hesaben yapılan ödemelere uygulanır. Bu maddede geçen hesaben ödeme deyimi, vergi tevkifatına tabi kazanç ve iratları ödeyenleri istihkak sahiplerine karşı borçlu durumda gösteren her türlü kayıt ve işlemleri ifade eder.

Vergi tevkifatı, ücretler dışında kalan ödemelerde gayrisafi tutarlar üzerinden yapılır. Kesilmesi gereken verginin ödemeyi yapan tarafından üstlenilmesi halinde bu vergi, bilfiil ödenen miktar ile ödemeyi yapanın yüklendiği verginin toplamı üzerinden hesaplanır."

hükmü bulunmaktadır.

213 sayılı VUK.nun "Makbuz mecburiyeti" başlıklı 236. maddesinde;

"Serbest meslek erbabı, mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü tahsilatı için iki nüsha serbest meslek makbuzu tanzim etmek ve bir nüshasını müşteriye vermek, müşteride bu makbuzu istemek ve almak mecburiyetindedir."

hükmü yer almıştır.

Konuyla ilgili olarak yayımlanan 356 ve 375 sıra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri'nde; İcra dairelerince borçludan alınarak müvekkili adına takibat yapan alacaklı taraf avukatına ödenmesine karar verilen avukatlık (vekalet) ücretlerinin avukata ödendiği anda, avukat tarafından borçlu adına en az iki nüsha serbest meslek makbuzu düzenleneceği ve bir nüshasının ödemeyi yapan memura verileceği açıklamalarına yer verilmiştir.

Diğer taraftan, 221 Seri No.lu GVK.nun "Serbest Meslek Faaliyeti" başlıklı bölümünün 9. fıkrasında;

"Aynı şekilde, serbest meslek faaliyetinin arızi olarak yapılması halinde de, mükellefin katma değer vergisi ve geçici vergi yükümlülüğü bulunmadığı gibi defter tutma ve makbuz düzenleme zorunluluğu da söz konusu değildir…"

düzenlemesi yer almaktadır.

Bu hüküm ve açıklamalara göre, ücretli olarak çalıştığınız şirketten bağımsız olarak kendi nam ve sorumluluğunuz altında vermiş olduğunuz avukatlık hizmeti karşılığında elde ettiğiniz kazanç arızi serbest meslek kazancı olarak değerlendirileceğinden mahkeme kararına istinaden tarafınıza ödenecek vekalet ücreti karşılığında serbest meslek makbuzu düzenleme zorunluluğunuz bulunmamakta olup, söz konusu vekalet ücretinden GVK.nun 94. maddesinin birinci fıkrasının 2/(b) bendine göre % 20 oranında tevkifat yapılması gerekmektedir.

Ancak, kendi nam ve sorumluluğunuz altında vermiş olduğunuz avukatlık hizmetini devamlılık arz edecek şekilde yapmanız, başka bir ifadeyle aynı yılda veya birbirini izleyen yıllarda birden fazla yapmanız halinde, bu faaliyet serbest meslek faaliyeti olarak değerlendirilecek olup, bu faaliyet sonucu elde edeceğiniz vekalet ücreti karşılığında serbest meslek makbuzu düzenlemeniz gerektiği tabiidir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

Bu özelgeyi arkadaşıma göndereyim

Yazdır