İki İşin Birarada Yapılması Halinde Ayrı Defter Tutulup Tutulmayacağı hk.

…

İLGİ: …

Başkanlığımıza vermiş olduğunuz ilgide kayıtlı dilekçenizde, nakliye ve sigorta acentalığı faaliyetini bir arada yaptığınızı, bu iki faaliyetiniz için ayrı ayrı defter tutup tutamayacağınızı, nakliyat vergisi defteri tutmanız gerekip gerekmediği ile sigorta hizmetiniz dolayısıyla kredi kartı kullanmak suretiyle tahsil ettiğiniz bedeli KDV Beyannamesinde göstermeniz gerekip gerekmediği hakkında özelge talep etmiş bulunmaktasınız.

Bilindiği üzere, 213 Sayılı VUK.nun "Defter Tutma" bölümünün "Maksat" başlıklı 171. maddesinde, mükelleflerin bu kanuna göre tutmaları gereken defterleri vergi uygulaması bakımından bu maddede yazılı maksatları taşıyacak şekilde tutacakları, 175. maddede ise mükelleflerin, anılan kanunun 171. ve müteakip maddelerinde belirtilen maksat ve esaslara uymaları şartıyla defterlerini ve muhasebelerini işlerinin bünyesine uygun olarak diledikleri usul ve tarzda tanzim etmekte serbest oldukları belirtilmiştir.

Ayrıca mezkur Kanunun 176. ve müteakip maddelerinde defter tutma bakımından tüccarların iki sınıfa ayrıldığı, 1. sınıf tüccarların bilanço esasına göre,

1. Yevmiye defteri;

    

2. Defterikebir;

    

3. Envarter defteri,

İşletme hesabı esasına göre de işletme defteri tutacakları açıklanmıştır.

Nakliyat vergisi defteri ise diğer müesseselerin tutacakları özel kayıtlar arasında yer almakta iken 3239 sayılı Kanunun 136. maddesi ile 01.01.1986 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmıştır.

Anılan Kanunun 177. maddesinin 2. bendinde ise "Birinci bentte yazılı olanların dışındaki işlerle uğraşıp da bir yıl içinde elde ettikleri gayrisafi iş hasılatı 70.000 TL yi aşanlar"ın bilanço esasına göre defteri tutacakları belirtilmiştir.

Buna göre, farklı işkolları için tek bir defter tutabileceğiniz gibi kanun maddelerinde aksi belirtilmediğinden ayrı ayrı defter tasdik ettirmek suretiyle defter tutmanız mümkün bulunmaktadır. Ancak bu işletmelerinizde yukarıda belirtilen hadler dikkate alınarak bilanço esasına göre defter tutmanız halinde bilanço ve gelir tablolarınızı veya işletme hesabına göre defter tutmanız halinde ise işletme hulasanızı dönem sonunda konsolide etmeniz gerekmektedir.

Diğer taraftan, 3065 sayılı KDVK.nun 1. maddesinin (1) numaralı bendinde, Türkiye'de yapılan ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesindeki teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine tabi olduğu; 20. maddesinde teslim ve hizmet işlemlerinde matrahın bu işlemlerin karşılığını teşkil eden bedel olduğu hükümlerine yer verilmiştir;

Aynı Kanunun 5766 sayılı Kanunun 12/a maddesiyle değişik 17/4-e maddesinde; Banka ve sigorta muameleleri vergisi kapsamına giren işlemler ve sigorta aracılarının sigorta şirketlerine yaptığı sigorta muamelelerine ilişkin işlemleri ile Kurumlar Vergisi Kanununun 7. maddesinin (24) numaralı bendinde belirtilen kurumların kredi teminatı sağlama işlemleri, katma değer vergisinden istisna edilmiştir.

Anılan Kanunun, 42. maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak Bakanlığımızca şekil ve muhteviyatı belirlenen 1 No.lu Katma Değer Vergisi Beyannamesinde beyannameye eklenecek belgeler sayılmış, Beyannamenin 6. Tablosunun 45. satırına "Kredi Kartı ile Tahsil Edilen Teslim ve Hizmet Bedelleri"nin (Bu dönemde gerçekleştirilen teslim ve hizmetlere ait bedelin, kredi kartı ile tahsil edilen kısmı) (e-Beyannamenin Sonuç Hesapları-Diğer Bilgiler-Kredi Kartı ile Tahsil Edilen Teslim ve Hizmetlerin Katma Değer Vergisi Dahil Karşılığını Teşkil Eden Bedel) yazılacağı belirtilmiştir.

Katma Değer Vergisi Beyannamesi ile istenen bu bilgi verginin tarh ve tahakkuku ile ilgili olmayıp denetim amaçlı bir bilgidir. Burada vergiyi doğuran olay vuku bulsun veya bulmasın belirli bir dönemdegerçekleştirilen teslim vehizmetlere ait bedelin, kredi kartı ile tahsil edilen kısmının 6 no.lu Tabloda 45 no.lu satırda gösterilmesi gerekir.

Yukarıda yer alan açıklamalar dahilinde;

1. Sigorta acenteliği ve şehirlerarası yük taşımacılığı faaliyetinizden dolayı ayrı ayrı defter tasdik ettirmek suretiyle kullanmanız mümkün olabileceği gibi her iki faaliyetinize ait kayıtların tek bir defterde gösterilmesi de mümkündür.

    

2. Nakliye faaliyetinizden dolayı nakliyat vergisi defteri tutmanıza gerek bulunmamaktadır.

    

3. Her ne kadar sigorta komisyonculuğu faaliyetiniz katma değer vergisinden istisna edilmiş olsa da sigorta hizmeti karşılığında kredi kartı kullanılmak suretiyle tahsil edilen bedelin nakliye faaliyetiniz için vermeniz gereken Katma Değer Vergisi Beyannamesinin 6 nolu tablosunun 45 nolu satırında gösterilmesi gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

Bu özelgeyi arkadaşıma göndereyim

Yazdır