AR-GE Faaliyetlerinde Gelir Vergisi Stopajı Teşviki ve Damga Vergisi İstisnası

İlgide kayıtlı özelge talep formunda, TÜBİTAK tarafından desteklenen AR-GE projeniz ile ilgili olarak 5746 Sayılı Kanunda belirtilen gelir vergisi stopajı teşviki ve damga vergisi istisnasından yararlanmak istediğinizden bahisle, işyeri adresiniz teknopark sınırları dışında olması nedeniyle söz konusu teşvikten yararlanıp yararlanamayacağınız, alacağınız vergisel destek için vergi dairesine başvurup başvurmayacağınız ve alınacak vergisel teşviklerin süreleri hususlarında Başkanlığımızın görüşü talep edilmektedir.

Ayrıca, özelge talebiniz ve eklerinin tetkik edilmesi neticesinde;

• 16.12.2014 tarihinde TÜBİTAK ile Teknoloji ve Yenilik Destek Programları çerçevesinde ve 1512-Bireysel Girişimcilik Aşamalı Destek Programı Aşama 2 kapsamında "…" başlıklı Proje Sözleşmesi imzaladığınız,

   

• 13.01.2015 tarihinde TÜBİTAK'ın proje destek karar yazısı ile proje sözleşmesinin uygun bulunduğu ve iş planının destek kapsamına alınan toplam bütçesinin 63.567,43 TL. olarak belirlendiği,

   

• Sözleşmede öngörülen destek süresinin sekiz ay olduğu ve proje desteğinin 01.01.2015 tarihinde başlayıp 31.08.2015 tarihinde sona ereceği

anlaşılmıştır.

GELİR VERGİSİ YÖNÜNDEN:

5746 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunun 3. maddesinin 16.02.2016 tarihli ve 6676 sayılı Kanunla değişmeden önceki halinde, "İndirim, İstisna, Destek ve Teşvik Unsurları" başlığı altında Ar-Ge indirimi, gelir vergisi stopajı teşviki, sigorta primi desteği, damga vergisi istisnası ve teknogirişim sermayesi desteği uygulamasına ilişkin hükümler yer almaktadır.

Anılan maddenin 2 numaralı fıkrasında;

"Gelir vergisi stopajı teşviki: Kamu personeli hariç olmak üzere teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan veya teknoloji geliştirme projesi anlaşmaları kapsamında uluslararası kurumlardan ya da kamu kurum ve kuruluşlarından Ar-Ge Projelerinin desteklemek amacıyla fon veya kredi kullanan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen ya da TÜBİTAK tarafından yürütülen Ar-Ge ve yenilik projelerinde, teknogirişim sermaye desteklerinden yararlanan işletmelerde ve rekabet öncesi işbirliği projelerinde çalışan Ar-Ge ve destek personelinin; bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretlerinin doktoralı olanlar için yüzde doksanı, diğerleri için yüzde sekseni gelir vergisinden müstesnadır." hükmü yer almaktadır.

Aynı Kanunun "Uygulama ve Denetim Esasları" başlıklı 4. maddesinde;

"(1) Bu Kanun kapsamındaki destek ve teşvik unsurlarından yararlananların bu Kanunda ön görülen şartları taşıdıklarına ilişkin tespitler en geç iki yıllık süreler itibarıyla yapılır.

(2) Bu Kanunun 3. maddesinde belirtilen gelir vergisi stopajı ve sigorta primi işveren hissesine ilişkin teşviklerden yararlanacak olan destek personelinin tam zaman eşdeğeri sayısı, toplam tam zamanlı Ar-Ge personeli sayısının yüzde onunu geçemez.

(3) Asgari Ar-Ge personeli sayısının hesabında fiilen ve tam zamanlı olarak çalışan personelin üçer aylık dönemler itibarıyla ortalaması esas alınır.

…" hükümlerine yer verilmiştir.

Konuya ilişkin olarak yayımlanan "Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesine İlişkin Uygulama ve Denetim Yönetmeliği"nin "Gelir Vergisi Stopajı Teşviki Uygulaması" başlıklı 10. maddesinde;

"(1) Teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen ya da TÜBİTAK tarafından yürütülen Ar-Ge ve yenilik projeleri ile rekabet öncesi işbirliği projelerinde ve teknogirişim sermaye desteklerinden yararlanan işletmelerde çalışan Ar-Ge ve destek personelinin; bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretlerinin doktoralı olanlar için %90'ı, diğerleri için %80'i gelir vergisinden müstesnadır. Bu istisnanın hesaplanmasında, bu kapsamdaki personelin fiilen Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerine ayırdıkları zamanın toplam çalışma zamanına oranı dikkate alınır.

(2) Gelir vergisi istisnasından yararlanacak olan destek personelinin tam zaman eşdeğeri sayısı, toplam tam zamanlı Ar-Ge personeli sayısının %10'unu aşamaz. Küsuratlı sayılar tama iblağ edilir. Destek personelinin toplam tam zamanlı Ar-Ge personeli sayısının %10'unu aşması halinde, brüt ücreti en az olan destek personelinin ücretinden başlamak üzere istisna uygulanır. Brüt ücretlerin aynı olması halinde, ücretine gelir vergisi istisnası uygulanacak destek personeli işverence belirlenir.

(3) Birinci fıkra kapsamında belirtilen projelerde görev alan ve/veya işletmelerde çalışan kamu personeli belirtilen istisnadan yararlanamaz.

(4) Teşvik uygulamasında, istisna, Ar-Ge ve yenilik faaliyeti kapsamında çalışmaya ilişkin ücret matrahına uygulanır ve sadece vergiye tabi ücret üzerinden tevkif edilen tutar muhtasar beyannameye yansıtılır. Muhtasar beyanname ekinde, istisnadan yararlandırılan ücretlilere ilişkin olarak içeriği Maliye Bakanlığınca belirlenecek olan bildirim işverenlerce doldurulur ve bağlı bulunan vergi dairesine verilir.

(5) Kanun kapsamında gelir vergisi istisnasından yararlanan personel için 29.01.2004 tarihli ve 5084 sayılı Yatırımların ve İstihdamın Teşviki ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun aynı mahiyetteki hükümlerinden aynı vergilendirme dönemi içinde ayrıca yararlanılamaz. Ancak, Ar-Ge ve destek personeli dışında kalan personel ile tam zamanlı Ar-Ge personeli sayısının %10'unu aşan tam zaman eşdeğer destek personeli için gerekli şartların taşınması halinde, 5084 sayılı Kanunda öngörülen destek ve teşvik unsurlarından yararlanılabilir." açıklamalarına yer verilmiştir.

Anılan Yönetmeliğin "Ar-Ge ve Yenilik Projeleri" başlıklı 20. maddesinde de;

"(1) Ar-Ge ve yenilik projeleri, başvuru yapılan kamu kurumu ile kanunla kurulan vakıflar tarafından kendi mevzuatına göre değerlendirilir. Teknoloji merkezi işletmeleri ile Ar-Ge merkezlerinde yürütülen, kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan vakıflar tarafından desteklenen veya TÜBİTAK tarafından yürütülen Ar-Ge ve yenilik projeleri yeniden incelemeye tabi tutulmaksızın, Ar-Ge ve yenilik projelerine yönelik destek karar yazısının düzenlendiği veya proje sözleşmesinin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla Kanunla sağlanan destek ve teşvik unsurlarından yararlanabilir.

…." açıklamasına yer verilmiştir.

1 Seri Nolu 5746 Sayılı Kanun Genel Tebliğinin "4.2. Teşvik Uygulamasının Sona Ereceği Haller" başlıklı bölümünde;

"….Ar-Ge ve yenilik projelerinde, projenin herhangi bir nedenle sona ermesi veya projeye verilen desteğin son bulması hallerinde, Ar-Ge ve yenilik faaliyeti bitmiş sayılacağından bu tarihten itibaren gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlanılamayacağı" hüküm altına alınmıştır.

Bu hüküm ve açıklamalar çerçevesinde;

• Şirketiniz işyeri Teknopark sınırları dışında bile olsa, TÜBİTAK tarafından yürütülen Ar-Ge ve yenilik projelerinde destek karar yazısının düzenlendiği veya proje sözleşmesinin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren anılan Kanunda belirtilen oransal sınırlar dikkate alınarak Ar-Ge ve destek personeline ödenecek ücretler için gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlanmanız mümkün bulunmaktadır.

   

• Gelir vergisi stopajı teşvik uygulamasında başvuru şartı olmayıp, istisna Ar-Ge ve yenilik faaliyeti kapsamında çalışmaya ilişkin ücret matrahına uygulanır ve sadece vergiye tabi ücret üzerinden tevkif edilen tutar muhtasar beyannameye yansıtılır. Muhtasar beyanname ekinde, istisnadan yararlandırılan ücretlilere ilişkin olarak söz konusu Genel Tebliğ ekinde yer alan bildirim işverenlerce doldurulur ve bağlı bulunan vergi dairesine verilir.

   

• Ar-Ge ve yenilik projelerinde, projenin herhangi bir nedenle sona ermesi veya projeye verilen desteğin son bulması hallerinde, Ar-Ge ve yenilik faaliyeti bitmiş sayılacağından bu tarihten itibaren gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlanılamayacaktır.

DAMGA VERGİSİ YÖNÜNDEN:

488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1. maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olduğu; bu Kanundaki kağıtlar teriminin yazılıp imzalanmak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgeleri ifade edeceği; 3. maddesinde, damga vergisinin mükellefinin kağıtları imza edenler olduğu, resmi dairelerle kişiler arasındaki işlemlere ait kağıtların damga vergisini kişilerin ödeyeceği hükme bağlanmıştır.

Diğer taraftan, 5746 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunun 3. maddesinin 4. fıkrasında, Kanun kapsamındaki her türlü Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile ilgili olarak düzenlenen kağıtlardan damga vergisi alınmayacağı hüküm altına alınmıştır.

Anılan Kanunun uygulamasına ve denetimine ilişkin usul ve esasları düzenlemek amacıyla yayımlanan "Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesine İlişkin Uygulama ve Denetim Yönetmeliği"nin 6 ncı maddesinde, Kanunun uygulanmasında Ar-Ge ve yenilik faaliyeti sayılmayacak faaliyetler sayılmak suretiyle belirtilmiş, 13. maddesi ile 3 Seri No.lu 5746 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun Genel Tebliğinde damga vergisi istisnası uygulamasına ilişkin usul ve esaslar açıklanmıştır.

Buna göre, 5746 sayılı Kanunun 3. maddesinin 4. fıkrası uyarınca, bu Kanun ve ilgili yönetmelikte kapsam ve sınırları belirtilen Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile ilgili olarak düzenlenen kağıtlar damga vergisinden müstesna olup, bu kapsam ve sınırların dışındaki kağıtların söz konusu kanun hükümlerinden yararlanması mümkün bulunmamaktadır.

Konu ile ilgili olarak 07.07.2009 tarih ve 27281 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 3 Seri No.lu 5746 sayılı Kanun Genel Tebliği'nin "3.1 Uygulamanın Esasları" başlıklı bölümünde ise,

"5746 sayılı Kanunun 3. maddesinin (4) numaralı fıkrası uyarınca, bu Kanun ve ilgili yönetmelikte kapsam ve sınırları belirtilen Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile ilgili olarak düzenlenen kağıtlar damga vergisinden müstesna olacaktır." açıklamaları yer almaktadır.

Bu çerçevede, Kanun ve yönetmelik kapsamındaki Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerinde istihdam edilen personele münhasıran bu görevleri ile ilgili olarak yapılan ücret ödemeleri nedeniyle düzenlenen kağıtlara da istisna uygulanacaktır.

Diğer taraftan, noter, resmi daireler, diğer kamu kurum ve kuruluşları gibi kurum ve kuruluşlarca, 5746 sayılı Kanun kapsamında Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile ilgili olarak düzenlenen kağıtlara damga vergisi istisnası uygulanabilmesi için,

Ar-Ge ve yenilik faaliyeti kapsamında yapılacak işlemleri belirten ve desteği veren kamu kurum ve kuruluşu,

Ar-Ge merkezleri ile rekabet öncesi işbirliği projeleri için başvuru yapılan kamu kurumu,

• Teknoloji merkezi işletmeleri için Teknoloji Geliştirme Merkezi (TEKMER) Müdürlüğü,

   

• Uluslararası fonlarca desteklenen ya da Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBÎTAK) tarafından yürütülen Ar-Ge ve yenilik projeleri için TÜBÎTAK,

tarafından onaylı listenin, mükellef tarafından işlem esnasında bu işlemi yapacak kurum ve kuruluşlara ibraz edilmesi yeterli olup söz konusu kurum ve kuruluşlarca başkaca bir belge aranmayacaktır. Ancak, işleme konu edilecek kağıtların Ar-Ge ve yenilik faaliyeti kapsamında olduğunun onaylı listeden anlaşılması gerekmektedir. Onaylı listenin işlem esnasında ibraz edilmemesi halinde, işlem yapanlarca istisna uygulanması mümkün bulunmamaktadır."

denilmektedir.

Bu durumda, 5746 sayılı Kanun ve ilgili yönetmelik kapsamındaki Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerinde istihdam edilen personele münhasıran bu görevleri ile ilgili olarak yapılan ücret ödemeleri nedeniyle düzenlenen kağıtlar ile Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından yürütülen Ar-Ge ve yenilik projeleri için TÜBİTAK tarafından onaylı listeden Ar-Ge ve yenilik faaliyeti kapsamında olduğu anlaşılan iş ve işlemlerle ilgili olarak düzenlenen kağıtlara 5746 sayılı Kanun kapsamında damga vergisi istisnası uygulanması gerekmektedir.

Ancak, söz konusu kağıtların Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerinin yanı sıra proje neticesinde elde edilecek ürünün ya da Ar-Ge ve yenilik faaliyeti dışındaki unsurların alım/satım hususlarını da ihtiva etmesi halinde bu kağıtların anılan Kanun kapsamında damga vergisi istisnasından yararlanamayacağı tabiidir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

Bu özelgeyi arkadaşıma göndereyim

Yazdır