2020-01-20
SGK BORCU BULUNAN İŞVERENLER PRİM TEŞVİKLERİNDEN NASIL YARARLANIRLAR
Uygulamada olan prim teşviklerinden yararlanabilmek için aranılan koşullardan ilki, işverenin ödeme vadesi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası bulunmaması ya da bulunmakla birlikte bu borçların yeniden yapılandırılmış veya 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine istinaden tecil ve taksitlendirilmiş olmasıdır.
Ödeme vadesi geçmiş SGK borcunun bulunmaması koşulunda, kendisine ait birden fazla işyeri bulunan işverenler yönünden (6486 sayılı Kanunla getirilen ilave altı puanlık prim teşviki hariç) işverenin her bir işyerinin ödeme vadesi geçmiş borcuna ayrı ayrı bakılmaktadır. Dolayısıyla birden fazla şubesi bulunan işverenler açısından;
- SGK borcu bulunmayan veya taksitlendirilmiş/yapılandırılmış şubelerinden dolayı prim teşviklerinden yararlanılmasına izin verilmekte,
- SGK borcu bulunan ve bu borçları taksitlendirilmemiş/yapılandırılmamış şubelerinden dolayı prim teşviklerinden yararlanılmasına izin verilmemektedir.
Bu nedenle, aynı işverene ait iki ayrı işyerinden birisinin SGK’ya borcunun bulunmamasına rağmen diğer işyerinin borcunun bulunması halinde, borcu bulunmayan işyerinden dolayı prim teşviklerinden yararlanılabilirken, borcu bulunan işyerinden dolayı, bu borçları yapılandırılmadığı / taksitlendirilmediği sürece prim teşviklerinden yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.
İlave altı puanlık prim teşvikinden (46486/56486/66486) yararlanılması sırasında işverenin Türkiye genelinde borcunun olup olmadığına bakılıyor.
6486 sayılı Kanun teşvikinden yararlanılması sırsında ise işverenin Türkiye genelindeki tüm işyerlerinden kaynaklanan borçlarının toplamının aylık asgari ücretin brüt tutarının altında olması veya borcun tutarına bakılmaksızın bu borçların taksitlendirilmiş/yapılandırılmış olması gerekiyor.
Haliyle yukarıda belirtilen örnekteki işyerlerinden SGK borcu bulunmayan işyerinin ilave altı puanlık prim teşvikin uygulandığı iller arasında yer alması halinde dahi SGK borcu bulunan işyerinin borçları yapılandırılmadığı/taksitlendirilmediği sürece ilave altı puanlık prim indiriminden yararlanılamamaktadır.
Yapılandırma ve taksitlendirme işlemleri
Prim borçlarının yapılandırılması, özel kanunlarca verilen süreler içinde başvuruda bulunmak kaydıyla yapılandırılabilmektedir. Bu anlamda, halen yapılandırma başvurusu devam eden özel bir kanun bulunmadığından ödeme vadesi geçmiş SGK borcu bulunan işverenler bu borçlarını gerekli şartları sağlamaları kaydıyla 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine istinaden taksitlendirebilmektedirler.
Tecil ve taksitlendirme işlemleri nasıl yapılır?
6183 sayılı Kanun uyarıca vadesi geçmiş borçların tecil ve taksitlendirilebilmesi için,
1-2011/53 sayılı Genelgenin 1 nolu ekinde yer alan “Tecil ve Taksitlendirme Talep Formu” ile birlikte işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik merkezine başvuruda bulunulması gerekiyor.
2- Tecil ve taksitlendirme işlemi, işverenin çok zor durumda bulunduğunun anlaşılması kaydıyla en fazla 36 aya kadar yapılabilmektedir. Bu nedenle gerek taksitlendirme başvurusunda bulunan borçlunun çok zor durumda olup olmadığının tespiti amacıyla, gerekse tecil ve taksitlendirilecek borcun en fazla kaç ay süreyle taksitlendirileceğinin belirlenebilmesi amacıyla borçlularca “çok zor durum” halinin tespitine ilişkin 2011/53 sayılı Genelge ekinde yer alan durumuna uygun “Mali Durum Bildirim Formu” (Ek: 2) veya “Serbest Muhasebeci Mali Müşavir veya Yeminli Mali Müşavirlerce Düzenlenen Çok Zor Durum Halinin Tespitine İlişkin Rapor” (Ek: 3) ya da halka açık olan şirketlerin Sermaye Piyasası Kuruluna verdikleri en son bilançoyu başvuru sırasında ibraz etmeleri gerekiyor.
3-SGK borçlarının taksitlendirilmesi sırasında 50.000 TL’ye kadar olan borçlar için teminat gösterilmesi şartı aranmamaktadır. Ancak tecil ve taksitlendirmeye konu borç aslı ve gecikme zammı toplamının 50.000 TL’yi aşması halinde, toplam borcun 50.000 TL’lik kısmı düşüldükten sonra kalan tutarının en az yarısı tutarında teminat gösterilmesi şarttır.
4-Tecil ve taksitlendirme işlemi, talep edilen taksit sayısına göre hesaplanan ilk taksit tutarının tamamının ödendiği tarihte başlamaktadır.
Birden fazla işyerinden/şubesinden dolayı borcu bulunan işverenler istedikleri işyerinin borçlarını taksitlendirebilir mi?
SGK borçlarının taksitlendirme işlemleri sırasında, başvuruda bulunulan Sosyal Güvenlik Merkezinin sınırları içerisine giren adreslerde faaliyet gösteren tüm işyerlerinin borçları birlikte dikkate alınmaktadır. Başka bir anlatımla başvuruda bulunan Sosyal Güvenlik Merkezinin sınırları içerisinde aynı işverene ait iki ayrı şubenin faaliyet göstermesi ve her iki şubenin de borcunun bulunması halinde, yalnızca bir işyerinden dolayı taksitlendirme başvurusunda bulunulsa bile taksitlendirme işlemi her iki dosyanın borçları birleştirilerek yapılmaktadır.
Bu durumda aynı SGM sınırları içerisinde faaliyet gösteren işyerlerinin borçları için tecil ve taksitlendirme başvurusu aynı talep formu ile yapılmakta, ayrıca her iki işyerinin toplam borcundan 50.000 TL düşüldükten sonra kalan borcun yarısı tutarında teminat gösterilmesi istenilmektedir.
Buna karşın birden fazla işyeri/şubesi bulunan işverenlerin borçları farklı Sosyal Güvenlik Merkezlerince takip ediliyorsa, yalnızca tecil ve taksitlendirme başvurusunda bulunulan Sosyal Güvenlik Merkezinin sınırları içerisine giren adreslerde faaliyet gösteren işyerlerinin borçları taksitlendirilmekte, başvuruda bulunulmayan Sosyal Güvenlik Merkezlerinin sınırları içerisine giren adreslerde faaliyet gösteren işyerlerinin/şubelerinin borçları taksitlendirilmemektedir.
Gülbenk Müşavirlik