2020-03-12

2020/�UBAT AYINDA F��L� H�ZMET S�RES� ZAMMINA TAB� ��LERDE �ALI�ANLARIN SGK B�LD�R�MLER� NASIL YAPILIR?

---

5510 say�l� Sosyal Sigortalar ve Genel Sa�l�k Sigortas� Kanununun 40. maddesinde  “Fiili Hizmet Süresi Zamm�na Tabi ��ler” olarak adland�r�lan i�lerde çal��an sigortal�lar�n, her 360 günlük prim ödeme gün say�lar�na yapt�klar� i�in a��rl���na göre 60, 90 veya 180 prim günü ilave edilmektedir.

Hizmet akdine istinaden çal��an sigortal�lar�n, çal��malar�n�n fiili hizmet süresi zamm� kapsam�nda de�erlendirilebilmesi için (yer alt�nda yap�lan i�ler hariç) 40. maddede belirtilen i�yerleri ile i�lerde fiilen çal��malar� ve söz konusu i�lerin risklerine maruz kalmalar� �artt�r.

Yeralt� i�lerinde, maden oca��nda (elementer c�va bulundu�u saptanan c�va maden ocaklar� hariç), kanalizasyon ve tünel yap�m� gibi yer alt�nda yap�lan i�lerde çal��anlarda ise,  fiili hizmet süresi zamm�ndan yararland�r�lacak dönem içinde kalan; y�ll�k ücretli izin, s�hhi izin, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günleri ile e�itim, kurs, i� öncesi ve sonras� haz�rl�k sürelerinde fiilen çal��ma ve söz konusu i�lerin risklerine maruz kalma �art� aranmamaktad�r.

Fiili hizmet süresi zamm� (FHZ) kapsam�nda (yer alt�nda yap�lan i�ler hariç) e-Bildirge V2 ve MUHSGK’dan en fazla 26 günlük bildirime izin verilmektedir.

Sosyal Güvenlik Kurumunun internet sitesinde, “5510 say�l� Kanunun 40 �nc� maddesi kapsam�ndaki i�yerlerinden Kurumumuza ayl�k prim ve hizmet belgesiyle yap�lan fiili hizmet süresi zamm� kapsam�ndaki bildirimler için 5510 say�l� Kanunun 40 �nc� maddesinin ikinci f�kras�nda yer alan tablonun (10) numaral� s�ras�nda olanlar hariç olmak üzere yukar�da aç�kland��� �ekilde tatil, izin, kurs veya i� öncesi veya sonras� haz�rl�k süreleri hariç tutularak e-bildirge program�nda her ay için azami 26 gün kontrolü konulmu� olup, ayn� i�yerinden farkl� belge türleri ile toplamda 30 günden fazla hizmet bildirilmemesi gerekmektedir.”  �eklinde aç�klama yap�lm��t�r.

Yap�lan aç�klamaya paralel olarak, e-Bildirge V2 ve MUHSGK uygulamalar�nda;

1-Yer alt�nda çal��anlar hariç fiili hizmet süresi zamm� kapsam�nda çal��an sigortal�lar için (60 günlük FHZ kapsam�ndakiler için 29 nolu, 90 günlük FHZ kapsam�ndakiler için 32 nolu belge türü seçilenler için) 26 günden fazla hizmet giri�i yap�lmas� engellenmi�,

2- Yeralt� i�lerinde, maden oca��nda (elementer c�va bulundu�u saptanan c�va maden ocaklar� hariç), kanalizasyon ve tünel yap�m� gibi yer alt�nda yap�lan i�lerde çal��an sigortal�lar için (4, 5, 6 ve 35 nolu belge türü seçilenler için) 30 güne kadar hizmet giri�i yap�lmas�na imkan sa�lanm��,

3- Ayn� i�yerinden ayn� sigortal� için farkl� belge türleri ile 30 günden fazla bildirim yap�lmas�na izin verilmemi�tir.

2020/�ubat ay�nda fiili hizmet süresi zamm�na tabi i�lerde çal��anlar�n SGK bildirimleri nas�l yap�l�r?

Fiili hizmet süresi zamm� kapsam�nda çal��anlar�n 2020/�ubat ay�na ili�kin bildirimleri, yer alt�nda çal��anlar d�����ndaki sigortal�lar (29 ve 32 nolu belge türü seçilenler) için farkl�; 4, 5, 6 ve 35 nolu belge türü seçilenler için farkl� �ekilde yap�lmaktad�r.

- 29 ve 32 nolu belge türü seçilenler için yap�lacak bildirim

Yeralt�nda yap�lan i�ler harcinde fiili hizmet süresi zamm� kapsam�ndaki i�lerde çal��an sigortal�lar�n, bu i�lerde fiilen çal��malar� ve söz konusu i�lerin risklerine maruz kalmalar� �art oldu�undan, bu i�lerde fiilen çal��t�klar� süreler 29 veya 32 nolu belge türü seçilerek bildirilebilecektir. Buna kar��n y�ll�k ücretli izin, s�hhi izin, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günleri ile e�itim, kurs, i� öncesi ve sonras� haz�rl�kta geçen sürelerinin fiili hizmet süresi zamm� kapsam�nda bildirilmesi mümkün bulunmamaktad�r.

Bu ba�lamda, 29 ve 32 nolu belge türleri için e-Bildirge ve MUHSGK uygulamalar�nda her ne kadar 26 günden fazla FHZ’li hizmet bildirilmesine izin verilmese de,  26 günlük süre FHZ kpsam�nda bildirilebilecek maksimum süre oldu�undan, sigortal�lar�n FHZ kapsam�nda çal��t�klar� süre 26 günden az oldu�u durumlarda FHZ kapsam�nda çal��t�klar� süre kadar FHZ’li bildirimde bulunulmas� gerekecektir.

Di�er taraftan ay içinde tam ayl��a hak kazanan sigortal�lar�n ay�n 28, 29 veya 31 gün çekti�i üzerinde durulmaks�z�n prim gün say�lar�n�n toplam da 30 gün üzerinden SGK’ya bildirilmesi gerekti�inden sigortal�n�n;

- FHZ kapsam�nda fiilen çal��t��� süreleri 29 veya 32 nolu belge türü ile

- Kalan günleri ise, �ubat ay� 29 gün çekse bile FHZ kapsam�nda çal��t��� süre 30 günden dü�ülerek 1 nolu belge türü ile

Bildirilmesi gerekecektir.

Örnek - Hafta tatili hariç 2020/�ubat ay�n�n tamam�nda aluminyum fabrikas�nda, alüminyum oksit üretim i�lerinde çal��an bir sigortal�n�n hafta tatillerini Pazar günleri kulland��� dü�ünüldü�ünde, 2020/�ubat ay�nda her nekadar 4 Pazar günü bulunsa da, FHZ kapsam�nda �ubat ay�nda fiilen 25 gün çal��t��� için; 

-FHZ kapsam�nda çal��t��� 25 günün, 29 nolu belge türü seçilerek,

-�ubat ay�n�n 29 gün çekmesine ra�men sigortal�n�n �ubat ay�nda tam ayl��a hak kazanm�� olmas� nedeniyle 30-25 = 5 günün, 1 nolu belge türü seçilerek

Toplamda 30 gün olarak SGK’ya bildirilmesi gerekiyor.

Örnek - 3 gün hafta tatili, 5 gün y�ll�k ücretli izin süresi hariç 2020/�ubat ay�n�n kalan günlerinde  aluminyum fabrikas�nda, alüminyum oksit üretim i�lerinde çal��an bir sigortal� �ubat ay�nda FHZ kapsam�nda fiilen 21 gün çal��t��� için; 

-FHZ kapsam�nda çal��t��� 21 günün, 29 nolu belge türü seçilerek

-�ubat ay�n�n 29 gün çekmesine ra�men sigortal�n�n �ubat ay�nda tam ayl��a hak kazanm�� olmas� nedeniyle 30 - 21 = 9 günün, 1 nolu belge türü seçilerek

Toplamda 30 gün olarak SGK’ya bildirilmesi gerekiyor.

- 4, 5, 6 veya 35 nolu belge türü seçilenler için yap�lacak bildirim

Yeralt� i�lerinde, maden oca��nda (elementer c�va bulundu�u saptanan c�va maden ocaklar� hariç), kanalizasyon ve tünel yap�m� gibi yer alt�nda yap�lan i�lerde çal��anlarda ise,  fiili hizmet süresi zamm�ndan yararland�r�lacak dönem içinde kalan; y�ll�k ücretli izin, s�hhi izin, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günleri ile e�itim, kurs, i� öncesi ve sonras� haz�rl�k sürelerinde fiilen çal��ma ve söz konusu i�lerin risklerine maruz kalma �art� aranmamaktad�r.

Bu nedenle, y�ll�k ücretli izin, s�hhi izin, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günleri ile e�itim, kurs, i� öncesi ve sonras� haz�rl�k süreleri hariç olmak üzere ay�n tamam�n�nda yeralt� i�lerinde, maden oca��nda (elementer c�va bulundu�u saptanan c�va maden ocaklar� hariç), kanalizasyon ve tünel yap�m� gibi yer alt�nda yap�lan i�lerde çal��anlar sigortal�lar�n, fiilen çal��mad�klar� bu sürelerinin de fiili çal��ma sürelerine dahil edilerek FHZ kapsam�nda bildirilmesi gerekiyor.

Di�er taraftan, 2008 y�l� Ekim ay� ba��ndan önce yer alt� i�lerinde yer alt� sürekli veya yer alt� münavebeli olarak çal���p bu tarihten sonra da çal��maya devam edenlerin fiili hizmet zamm�na ili�kin bildirimlerinin "4", "5" ve "6" numaral� belge türleri ile 2008 y�l� Ekim ay� ba��ndan sonra ilk defa bu kapsamda çal��maya ba�layanlar�n bildirimlerinin ise "35"  numaral� belge türleri ile yap�lmas� gerekmektedir.

Örnek-�lk defa 1/10/2008 tarihinden sonra yer alt�nda çal��mas� bulunan bir sigortal�n�n hafta tatili hariç 2020/�ubat ay�n�n tamam�nda kömür madeninde çal��t��� ve 4 gün hafta tatili izni kulland��� dü�ünüldü�ünde, 2020/�ubat ay�na ili�kin hizmetlerinin 30 gün üzerinden ve 35 nolu belge türü seçilerek bildirilmesi gerekiyor.

GÜLBENK MÜ�AV�RL�K