2019-12-16

İLK DEFA SİGORTALI ÇALIŞTIRMAYA BAŞLAYACAK İŞVERENLER DİKKAT!

---

Sosyal güvenlik mevzuatına göre hizmet akdine istinaden çalıştırılan sigortalılara ilişkin işe giriş bildirgelerinin en geç sigortalının işe başlayacağı tarihin bir gün öncesinde SGK’ya elektronik ortamda gönderilmesi gerekiyor.

Genel kural bu şekilde olmakla birlikte,

-İnşaat, balıkçılık ve tarım sektöründe faaliyet gösteren işyerlerinde çalışan sigortalılara ait işe giriş bildirgelerinin en geç çalışmaya başladıkları tarihte,

-İlk defa sigortalı çalıştırmaya başlayan işverenlerin ise ilk defa sigortalı çalıştırmaya başladıkları tarihten itibaren bir ay içinde işe alacakları sigortalılara ilişkin işe giriş bildirgelerinin en geç ilk defa sigortalı çalıştırmaya başladıkları tarihten itibaren bir aylık süre içinde,

 SGK’ya verilmesi halinde bu bildirgeler de süresi içinde verilmiş sayılmaktadır.

Örneğin, ilk defa 17/12/2019 tarihinde sigortalı çalıştırmaya başlayacak olması nedeniyle işyeri bildirgesini Kuruma vererek işyeri dosyası tescil ettirmiş bir işveren tarafından, 17/12/2019 ila 17/1/2020 tarihleri arasında işe alınacak sigortalılara ilişkin işe giriş bildirgelerinin en geç 17/1/2020 tarihine kadar SGK’ya gönderilmesi halinde işe giriş bildirgeleri süresi içinde gönderilmiş sayılmaktadır.

Ne var ki, ilk defa sigortalı çalıştırmaya başlayan işverenler için verilen bu bir aylık istisnai sürenin, işyeri bildirgesinin yasal süresi dışında verilmiş olması veya işyeri bildirgesinin verilmemiş olduğunun tespiti halinde işleyip işlemeyeceği hususunda tereddütler oluşabilmektedir.

İşyeri bildirgesinin süresi dışında verilmiş olması veya işyerinin SGK tarafından re’sen tescil edilmiş olması, bir aylık süre içinde işe alınan sigortalıların işe giriş bildirgelerinin verilme süresini değiştirmez.

5510 sayılı Kanunun 11. maddesinde,  “İşveren, örneği Kurumca hazırlanacak işyeri bildirgesini en geç sigortalı çalıştırmaya başladığı tarihte, Kuruma vermekle yükümlüdür.”

8. maddesinde ise “sigortalı işe giriş bildirgesi … ilk defa sigortalı çalıştırmaya başlanılan tarihten itibaren bir ay içinde çalışmaya başlayan sigortalılar için, çalışmaya başladıkları tarihten itibaren en geç söz konusu bir aylık sürenin dolduğu tarihe kadar, …. Kuruma verilmesi halinde, sigortalılık başlangıcından önce bildirilmiş sayılır.”

Hükmü yer almaktadır.

Kanunun 8. maddesine göre ilk defa sigortalı çalıştırmaya başlayan işverenlere verilen bu istisnai süreden yararlanma şartı, işyeri bildirgesinin süresi içinde verilmiş olma koşuluna bağlanmamıştır.

Dolayısıyla, işyeri bildirgesi yasal süresi dışında verilmiş veya SGK tarafından yapılan denetimler sonucu re’sen tescil edilmiş olsa bile, işyeri bildirgesinin süresi içinde verilmemiş olması nedeniyle idari para cezasına maruz kalınacak, buna karşın ilk defa sigortalı çalıştırmaya başlanılan tarihten itibaren bir aylık süre içinde işe alınan sigortalıların işe giriş bildirgeleri bu bir aylık sürenin sonuna kadar verildiği takdirde süresi içinde verilmiş sayılacaktır.

Örneğin, SGK’da tescilli işyeri dosyası bulunmayan bir işyerinde 25/11/2019 tarihinde yapılan denetim sonucunda (A) sigortalısının 20/11/2019 tarihinde, (B) sigortalısının 23/11/2019 tarihinde çalışmaya başladığının tespit edilmesi halinde, işyeri bildirgesinin ilk defa sigortalı çalıştırmaya başlanılan 20/11/2019 tarih itibariyle verilmemiş olması nedeniyle idari para cezasına maruz kalınacaktır. Buna karşın, ilk defa 20/11/2019 tarihinde sigortalı çalıştırmaya başladığı tespit edilen işveren tarafından 20/11/2019 tarihinde çalışmaya başlayan (A) sigortalısına ve 23/11/2019 tarihinde çalışmaya başlayan (B) sigortalısına ait işe giriş bildirgeleri 20/12/2019 tarihine kadar SGK’ya verildiği takdirde yasal süresi içinde verilmiş sayılacaktır.

İstisnai süreden alt işverenler de aynı süreler zarfında yararlanır.

SGK’nın 2011/13 sayılı Genelgesinin “2.15- İşverenin alt işverenine ait işyerinde çalışan sigortalılar” başlıklı bölümünün 1 nolu örneğinde yapılan açıklamalara göre, ilk defa sigortalı çalıştırmaya başlayan işverenlerin bir aylık süre içinde işe aldıkları sigortalıların işe giriş bildirgelerinin verilmesine ilişkin bir aylık istisnai süreden alt işverenler de yararlanabileceklerdir.

Örneğin, turizm sektöründe faaliyet gösteren ve ilk defa 20/11/2019 tarihinde sigortalı çalıştırmaya başlayan bir işveren tarafından, işin bir kısmının 25/11/2019 tarihinde yapılan sözleşme ile alt işverene verildiği ve alt işveren tarafından 25/11/2019 tarihinde (A) sigortalısının, 24/12/2019 tarihinde (B) sigortalısının işe alındığı düşünüldüğünde,

-25/11/2019 tarihinde işe alınan (A) sigortalısına ait işe giriş bildirgesinin en geç 20/12/2019 tarihine kadar

-24/12/2019 tarihinde işe alınan (B) sigortalısına ait işe giriş bildirgesinin en geç 23/12/2019 tarihine kadar

SGK’ya gönderilmesi gerekiyor.