Yaz� fontu: Boyutu:
 

2019-06-20

Grup firma ad�na yap�lan forward i�leminde vergisel y�k�ml�l�kler


  TAR�H : 20.06.2019
SAYI : 64597866-130[1]-11822
KONU : Grup firma ad�na yap�lan forward i�leminde vergisel yükümlülükler

�lgi: … tarihli özelge talep formunuz.

�lgide kay�tl� özelge talep formunuzda, döviz kurlar�ndaki dalgalanmadan kaynakl� kur risklerinin kontrol edilmesi ve bunun getirece�i olumsuz etkilerin bertaraf edilmesi amac�yla �irketinizce forward i�lemleri yap�ld���, yap�lan forward i�lemleri uyar�nca, sat�c� konumundaki banka ile ileri bir tarihte sat�n al�nacak dövizin vadesi, fiyat� (kuru) ve miktar� önceden belirlenerek sözle�meye ba�land���, kur riskinden korunmak isteyen grup �irketinizin de forward i�lemi yapmak istedi�i ancak grup �irketinizin bankalardaki limitlerinin yetersiz olmas� nedeniyle do�rudan banka ile forward sözle�mesine taraf olarak i�lem yapamad���, bu ba�lamda ba�l� bulunulan holding �irketi olarak i�tirakiniz olan grup �irketi ad�na forward i�lemi yapabildi�iniz, yap�lan i�lemde bankaya muhatap holding �irketiniz olmakla birlikte bu i�lemin grup �irketinden ald���n�z yaz�l� talep do�rultusunda birebir grup �irketi ad�na yap�ld��� ve hesaplar�n�zda ayr� �ekilde takip edildi�i belirtilerek, grup �irketi ad�na yap�lan forward i�lemi sonucunda, vade tarihinde bankadan sat�n al�nan döviz cinsi para tutar�n�n ayn� grup �irketine transfer edilmesinin katma de�er vergisine tabi olup olmad���, kendi hesaplar�nda kur fark�ndan kaynakl� gelir veya gider kayd� yap�l�p yap�lmayaca�� ve belge düzeninin nas�l olmas� gerekti�i hakk�nda Ba�kanl���m�z görü�ü talep edilmektedir.

1. Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:

5520 say�l� Kurumlar Vergisi Kanununun 6 nc� maddesinde kurumlar vergisinin mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazanc� üzerinden hesaplanaca�� ve safi kurum kazanc�n�n tespitinde, Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakk�ndaki hükümlerinin uygulanaca�� hükme ba�lanm��t�r.

Gelir Vergisi Kanununun 38. maddesinde, bilanço esas�na göre ticari kazanc�n, te�ebbüsteki öz sermayenin hesap dönemi sonunda ve ba��ndaki de�erleri aras�ndaki müspet fark oldu�u; bu dönem zarf�nda sahip veya sahiplerce i�letmeye ilave olunan de�erlerin bu farktan indirilece�i, i�letmeden çekilen de�erlerin ise farka ilave olunaca��; ticari kazanc�n bu suretle tespit edilmesi s�ras�nda, Vergi Usul Kanununun de�erlemeye ait hükümleri ile bu Kanunun 40 ve 41. maddeleri hükümlerine uyulaca�� belirtilmi�tir.

1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebli�inin "6.1.1. Forward i�lemleri" ba�l�kl� bölümünde;

"Forward sözle�mesi, taraflardan birinin sözle�meye konu olan finansal varl��� sözle�mede belirlenen fiyat üzerinden gelecekteki belirli bir tarihte sat�n almas�n�, kar�� taraf�n da sözle�meye konu finansal varl��� satmas�n� �art ko�an bir sözle�me türüdür.

Forward i�lemi esas itibar�yla, bir "taahhüt" niteli�inde oldu�undan ve gelirin elde edilmesi sözle�menin sonuçland�r�lmas� ile gerçekle�ti�inden, vadeye kadar dönem içinde yap�lan de�erlemelerin (reeskont i�lemlerinin) kurum kazanc� ile ili�kilendirilmemesi gerekir. Kurum kazanc�na dahil edilecek kâr veya zarar�n vade sonunda tespit edilmesi gerekmektedir.

...

Sözle�menin vadeden önce bozulmas� halinde ise forward i�leminden do�an kâr veya zarar�n sözle�menin bozulma tarihinde kurum kazanc�na dahil edilmesi gerekecektir.

Öte yandan, forward sözle�mesinin teslimat ile sonuçlanmas� halinde, yap�lan i�lem esas itibar�yla bir varl���n al�m-sat�m i�leminden farkl� olmayaca��ndan, sözle�menin vade tarihi itibar�yla al�nan veya sat�lan varl�klar�n de�erinin, sözle�mede belirtilen birim de�er üzerinden kay�tlara intikal ettirilmesi gerekmektedir."

aç�klamalar� yer almaktad�r.

Forward i�lemleri esas itibariyle bir taahhüt niteli�inde olup gelir veya gider tahakkuku sözle�menin sonuçland�r�lmas� ile mümkün olabilecektir. Ticari faaliyet nedeniyle kur fark�ndan do�acak riskleri azaltmak üzere banka ile yap�lacak sözle�me kapsam�ndaki forward i�lemlerinin fiziki teslimatla sonuçland�r�lmas� halinde sözle�menin vade tarihinde sat�n al�nan döviz, sözle�mede belirtilen birim de�er üzerinden kay�tlara al�nacak olup bir mal al���ndan farks�z olan bu i�lem dolay�s�yla kâr veya zarardan söz edilemeyecektir. Ancak, bu forward i�lemiyle fiziki teslimat olmaks�z�n sadece fark rakam�n�n kar�� tarafa ödenmesi sonucunu do�uran nakdi uzla�� öngörülmü�se, i�lemden do�an kâr veya zarar�n sözle�menin vade tarihinde, sözle�menin vadeden önce bozulmas� halinde ise bozulma tarihinde kay�tlara intikal ettirilmesi ve kurum kazanc�n�n tespitinde dikkate al�nmas� gerekmektedir.

213 say�l� Vergi Usul Kanununun;

• 229. maddesinde; "Fatura, sat�lan emtia veya yap�lan i� kar��l���nda mü�terinin borçland��� mebla�� göstermek üzere emtiay� satan veya i�i yapan tüccar taraf�ndan mü�teriye verilen ticari vesikad�r.",

• 231. maddesinin birinci f�kras�n�n (5) numaral� bendinde; "Fatura, mal�n teslimi veya hizmetin yap�ld��� tarihten itibaren azamî yedi gün içinde düzenlenir. Bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemi� say�l�r.",

• 232. maddesinde "Birinci ve ikinci s�n�f tüccarlar kazanc� basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçiler:

Birinci ve ikinci s�n�f tüccarlara;

Serbest meslek erbab�na;

Kazançlar� basit usulde tesbit olunan tüccarlara;

Defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilere;

Vergiden muaf esnafa.

Satt�klar� emtia veya yapt�klar� i�ler için fatura vermek ve bunlara da fatura istemek ve almak mecburiyetindedirler..."

hükümleri yer almaktad�r.

Buna göre, grup �irketinizden ald���n�z yaz�l� talep do�rultusunda, grup �irketi ad�na yap�lan ve hesaplar�n�zda ayr� �ekilde takip edilen forward i�lemlerine ili�kin olarak vade tarihinde bankadan sat�n al�nan döviz cinsinden paralar�n aynen grup �irketine transfer edilmesi i�lemlerinin kay�tlar�n�zda izlenmesi gerekmekte olup söz konusu i�leme arac�l�k etmeniz dolay�s�yla al�nan komisyon bedelinin kurum kazanc�n�za dahil edilmesi gerekti�i tabiidir.

Öte yandan, söz konusu komisyon bedellerinin Kurumlar Vergisi Kanununun 13. maddesi hükümleri uyar�nca emsallere uygun olarak belirlenmesi gerekti�i tabiidir.

2. Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi (BSMV) Yönünden:

6802 say�l� Gider Vergileri Kanununun 28. maddesinin ikinci ve üçüncü f�kras�nda; "Bankerlerin yapm�� olduklar� banka muamele ve hizmetleri dolay�s�yla kendi lehlerine her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben ald�klar� paralar (kendileri veya ba�kalar� hesab�na menkul k�ymet al�p satmay�, al�m - sat�ma tavassut etmeyi veya al�p satt�klar� menkul k�ymet kar��l��� borçlar� ödemeyi taahhüt etmeyi meslek haline getirenlerin bu faaliyetleri dolay�s�yla lehlerine kalan paralar ile mevduat faizi vermek veya sair adlarla faiz ve benzeri menfaatler sa�lamak üzere devaml� olarak para toplama i�iyle u�ra�anlar�n toplad�klar� paralara sa�lad�klar� gelir ve menfaatler üzerinden komisyon, ücret, hizmet kar��l��� gibi adlarla ald�klar� paralar dahil) da banka muameleleri vergisine tabidir.

90 say�l� Kanun Hükmünde Kararnameye göre ikraz i�leriyle u�ra�anlarla ikinci f�krada belirtilen muamele ve hizmetlerden herhangi birini esas i�tigal konusu olarak yapanlar bu Kanunun uygulanmas�nda banker say�l�rlar. Bir �ahs�n münhas�ran alt�n al�m ve sat�m� ile u�ra�mas� banker say�lmas�n� gerektirmez." hükümleri yer almaktad�r.

Ayn� Kanunun mükellefi belirleyen 30. maddesinde ise BSMV'yi banka ve bankerlerle sigorta �irketlerinin ödeyece�i hükme ba�lanm��t�r.

Öte yandan, 22.10.2010 tarihli ve 27737 say�l� Resmi Gazetede yay�mlanan 87 No.lu Gider Vergileri Genel Tebli�inin "2- 6802 Say�l� Kanunun 28. Maddesinin �kinci F�kras�nda Belirtilen Muamele ve Hizmetleri Esas ��tigal Konusu Olarak Yapanlar" ba�l�kl� bölümünde, "Buna göre, banker kapsam�nda BSMV mükellefi olmak için, an�lan Kanunun 28. maddesinin ikinci f�kras�nda belirtilen i�lemlerin esas i�tigal (ana faaliyet) konusu olarak yürütülmesi ve bu i�lemler dolay�s�yla lehe para al�nmas� gerekmektedir.

Bir i�lemin esas i�tigal konusu olarak yap�lmas�, i�letmenin kurulu� gayesi ve bu gayesini gerçekle�tirmek için yapmakta oldu�u i�lem veya i�lemlere bak�larak belirlenecektir. Örne�in, in�aat ve otelcilik alan�nda faaliyet gösteren bir �irket, Kanunun 28. maddesinin ikinci f�kras�nda belirtilen i�lemleri esas faaliyet konusu i�lemleri ile birlikte yapabilir. Bu �irketin gerek kulland��� yabanc� kaynaklardan gerekse öz kaynaklar�ndan sa�lad��� fonlar� ortaklar�na veya üçüncü ki�ilere faiz kar��l���nda kulland�rmas� i�lemi �irketin esas faaliyet konusunun in�aat ve otelcilik olmas� nedeniyle BSMV ye tabi olmayacakt�r.

Esas itibariyle 6802 say�l� Kanunun 28. maddesinin ikinci f�kras�nda belirtilen i�lemler, ilgili kanunlar uyar�nca verilen yetki veya izin ile yap�labilecek i�lemlerdir.

Buna göre, 6802 say�l� Kanunun 28. maddesinin ikinci f�kras�nda belirtilen i�lemleri esas i�tigal konusu olarak yapanlar, bu i�lemleri ilgili kanunlarla yetkilendirilmek veya izin verilmek suretiyle yürüten ki�ileri ifade etmektedir. Dolay�s�yla bunlar�n 6802 say�l� Kanunun 28. maddesinin ikinci f�kras�nda belirtilen i�lemleri "esas i�tigal konusu" olarak BSMV ye tabi olacak, bunlar d���ndakilerin ayn� f�krada belirtilen i�lemleri "esas i�tigal konusu" olmad���ndan KDV ye tabi olacakt�r.

Örnek 1: 6762 say�l� Türk Ticaret Kanununa göre kurulan ve gayesi esas itibariyle ba�ka i�letmelere i�tirakten ibaret olan holding �irketlerince yap�lan 6802 say�l� Kanunun 28. maddesinin ikinci f�kras�nda belirtilen i�lemler esas i�tigal konusu olarak de�erlendirilemeyece�inden BSMV nin konusuna da girmeyecektir. Dolay�s�yla, 6802 say�l� Kanunun 28. maddesinin ikinci f�kras�nda yer alan herhangi bir i�lemi (ödünç para verme i�leri gibi) ilgili kanunlarla yetkilendirilmek veya izin verilmek suretiyle yürütmeyen �irketler, bu i�lemleri ana sözle�melerinde faaliyet konular�ndan biri olarak belirtmi� olsa dahi, bu i�lemleri nedeniyle banker say�lmayacak ve BSMV mükellefi olmayacakt�r."

aç�klamalar� yap�lm��t�r.

Yukar�da belirtilen hüküm ve aç�klamalara göre, gerek banker kapsam�nda BSMV mükellefi olmayan holdingin kendi grup �irketleri ad�na bankalar ile yapt��� forward i�lemleri sonucunda elde etti�i gelirler gerekse söz konusu holding taraf�ndan grup �irketlerine bu i�lemlere ili�kin aktar�lan tutarlar sonucu elde edilen gelirler BSMV'nin konusuna girmemektedir.

3. Katma De�er Vergisi (KDV) Kanunu Yönünden:

3065 say�l� KDV Kanununun;

• 1/1. maddesinde, ticari, s�nai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde Türkiye'de yap�lan teslim ve hizmetlerin KDV'ye tabi oldu�u,

• 4. maddesinde hizmetin, teslim ve teslim say�lan haller ile mal ithalat� d���nda kalan i�lemler oldu�u; bu i�lemlerin bir �eyi yapmak, i�lemek, meydana getirmek, imal etmek, onarmak, temizlemek, muhafaza etmek, haz�rlamak, de�erlendirmek, kiralamak, bir �eyi yapmamay� taahhüt etmek gibi �ekillerde gerçekle�ebilece�i,

• 17/4-e maddesinde, banka ve sigorta muameleleri vergisi (BSMV) kapsam�na giren i�lemlerin KDV'den istisna oldu�u,

hüküm alt�na al�nm��t�r.

Buna göre, �irketiniz taraf�ndan i�tirakiniz olan grup �irketi ad�na banka ile yapt���n�z forward i�lemi sonucunda sözle�medeki tutarlar ve her türlü kar/zarar ile i�leme ait tüm maliyetlerin aynen grup �irketine aktar�lmas� i�lemleri katma de�er vergisine tabi olmayacakt�r. �irketinizin söz konusu i�leme arac�l�k etmesi dolay�s�yla Kurumlar Vergisi Kanununun 13. maddesi hükümleri uyar�nca emsale uygun ald��� bedel ise �irketinizin sundu�u hizmetin kar��l���n� te�kil edece�inden, genel oranda KDV'ye tabi tutulacakt�r.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

 

G�LBENK M��AV�RL�K
Adres: Mustafa Kemal Mah. 2155. Sk. Nep Office 4 K:2 D: 9-10 �ankaya ANKARA Tel : 0(312) 223-6314 Faks : 0(312) 223-5985