2019-10-01

İŞVERENLER VE MESLEK MENSUPLARI DİKKAT! İSTİRAHATLİ SİGORTALIYA RAPOR PARASI ÖDENMESİNDE SGK UYGULAMASI DEĞİŞTİ

---

İş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinden dolayı istirahat raporu alan sigortalılara, SGK tarafından geçici iş göremezlik ödeneklerinin ödenebilmesi için bu sigortalıların istirahatli oldukları süre zarfında çalışmadıklarına dair bildirimin işverenlerince yapılması gerekiyor.

İstirahatli sigortalıların çalışmadıklarına dair bildirim nasıl yapılır?

İstirahatli Olan Sigortalıların İşyerinde Çalışmadıklarına Dair Bildirimin İşverenlerce Sosyal Güvenlik Kurumuna Gönderilmesine İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Tebliğ’e göre işverenler, istirahatli olan sigortalıların istirahat süresi içinde çalışıp çalışmadıklarına dair bildirimlerini; e-SGK modülünde yer alan  “Çalışılmadığına Dair Bildirim İşlemleri” ekranı vasıtasıyla yapabildikleri gibi aylık prim hizmet belgesinde (e-Bildirgede) eksik gün nedeni olarak 01 (istirahat) kodunu seçmeleri halinde çalışmadıklarına dair bildirim girişlerini yapmış kabul edilmektedirler.

Diğer taraftan, SGK’nın 2016/21 sayılı Genelgesinde istirahatli olan sigortalıların ay içinde istirahatli olduğu günler dışında başka nedenlerden dolayı da çalışmadığı durumların olması durumunda e-Bildirgede “12-Birden Fazla” seçeneği işaretlendiği takdirde de iş göremezlik ödeneklerinin ödenmesine imkan sağlanmıştır.

Aylık prim ve hizmet belgesi ile “Çalışılmadığına Dair Bildirim” nasıl yapılır?

İstirahatli olan sigortalılara istirahatli oldukları sürelerin ücretleri ödenmemiş ise; istirahatli olunan süreler için prim günü bildirilemeyecektir. Bu süreler için e-Bildirgede eksik gün sayısı ve eksik gün nedeni 01- İstirahat girildiği takdirde, “İstirahat Sürelerinde Çalışmadı” kutucuğu işaretlensin veya işaretlenmesin çalışılmadığına dair bildiriminin yapıldığı kabul edilerek sigortalıya geçici iş göremezlik ödeneği verilmektedir.

Örnek- 17/10/2019 ila 22/10/2019 tarihleri arasında 6 gün süreyle istirahat raporu almış ve bu süreler için ücret ödenmemiş bir sigortalı için e-Bildirgede;

Prim gün sayısı: 25 gün

Eksik gün sayısı: 6 gün

Eksik gün nedeni: 01-İstirahat girilmesi halinde, İstirahat Sürelerinde Çalışmadı kutucuğu işaretlensin veya işaretlenmesin çalışılmadığına dair bildirim yapılmış kabul edilerek sigortalıya geçici iş göremezlik ödeneği verilecektir.

İstirahatli olan sigortalıların istirahat süresi içinde çalışmamalarına rağmen ücretleri ödenmiş ise, istirahatli olunan süreler için de sanki çalışmış gibi prim günü bildirilecek, ancak e-Bildirgede mutlaka “İstirahat Sürelerinde Çalışmadı” kutucuğu işaretlenecektir.

Sigortalıların ücretlerinin ödenmiş olmasına rağmen “İstirahat Sürelerinde Çalışmadı” kutucuğu işaretlenmediği takdirde, hem Çalışılmadığına Dair Bildirim ekranlarından “Çalışmadı” bildirimi yapılmadığı sürece sigortalıya geçici iş göremezlik ödeneği verilmeyecek, hem de işverene çalışılmadığına dair bildirimin yapılmamasından dolayı idari para cezası uygulanacaktır.

Örnek- 15/10/2019 ila 24/10/2019 tarihleri arasında 10 gün süreyle istirahat raporu almış, bu sürelerde çalışmamış, ancak ücreti çalışmış gibi ödenmiş bir sigortalı için e-Bildirgede Prim gün sayısı: 30 gün olarak girilecek, ayrıca “İstirahat Sürelerinde Çalışmadı” kutucuğu işaretlenecektir.

Bu durumda, istirahatli olunan sürelerin ücretleri işverenlerince sigortalıya ödenmiş olduğundan, SGK tarafından sigortalıya ödenen geçici iş göremezlik ödeneği işveren tarafından sigortalıdan istenilebilecektir.

Yine istirahat raporu almış sigortalıların raporlu olduğu günlerin dışında ücretsiz izin, kısmi süreli çalışma gibi nedenlerden dolayı da çalışmadığı günlerin bulunması halinde 12-Birden Fazla seçeneği işaretlendiği takdirde sigortalının istirahat süresi içinde çalışmadığı kabul edilerek geçici iş göremezlik ödeneği verilecektir.

Örneğin, 12/10/2019 ila 18/10/2019 tarihleri arasında 7 gün süreyle istirahatli olan, ayrıca 2019/Ekim ayında 5 gün ücretsiz izinli olan bir sigortalı için

Prim gün sayısı: 19 gün

Eksik gün sayısı: 12 gün

Eksik gün nedeni: 12-Birden Fazla girilmesi halinde, çalışılmadığına dair bildirim yapılmış kabul edilerek sigortalıya geçici iş göremezlik ödeneği verilecektir.

Aylık prim ve hizmet belgesi ile yapılan bildirimlerde neler değişti?

Sosyal Güvenlik Kurumu, kısa vadeli sigorta uygulamalarını açıkladığı;

2016/21 sayılı Genelgede yer alan “Bildirim süresinin geçmiş olması ancak herhangi bir yöntemle bildirim yapılmamış olması durumunda ise gerekli müstahaklık şartlarının varlığı halinde, geçici iş göremezlik ödenekleri ödenecektir.” şeklinde yaptığı uygulamasını,

2019/20 sayılı Genelgeyle “Bildirim süresinin geçmiş olması ancak herhangi bir yöntemle bildirim yapılmamış olması durumunda ise gerekli müstahaklık şartlarının varlığı halinde, sigortalı adına 30 gün veya istirahat süresi ile uyumlu olmayacak şekilde fazla prim ödeme gün sayısı bildirilmesi durumu hariç olmak üzere geçici iş göremezlik ödenekleri ödenecektir.” şeklinde değiştirmiş, ayrıca genelgeye aşağıdaki örnekler ilave edilmiştir.

Örnek-1: 03/06/2019 – 12/06/2019 tarihleri arasında istirahatli olan sigortalı adına Haziran/2019 ayı için aylık prim ve hizmet belgesinde 30 günlük prim bildirilmiş ve ayrıca çalışılmadığına dair bildirim yapılmamıştır. Bu durumda sigortalı adına “çalışmadı” şeklinde bildirim yapılmadığı sürece geçici iş göremezlik ödeneği ödenmeyecektir.

Örnek-2: 06/05/2019 – 15/05/2019 tarihleri arasında istirahat raporu bulunan sigortalı adına aylık prim ve hizmet belgesi ile Mayıs/2019 ayı için 25 günlük prim bildirilmiş ve eksik gün nedeni olarak “12-Birden Fazla” seçimi yapılmıştır. Bu durumda eksik gün süresi ile istirahat süresi uyumlu olmadığından ve eksik gün nedeni “1-İstirahat” olarak bildirilmediğinden, sigortalı adına “çalışmadı” şeklinde bildirim yapılmadığı sürece geçici iş göremezlik ödeneği ödenmeyecektir.

Örnek-3: 08/07/2019 – 17/07/2019 tarihleri arasında istirahat raporu bulunan sigortalı adına aylık prim ve hizmet belgesi ile Temmuz/2019 ayı için 5 günlük prim bildirilmiş ve eksik gün nedeni olarak “12-Birden Fazla” seçimi yapılmıştır. Bu durumda sigortalı adına bildirilen prim gün sayısı, istirahat süresine uyumlu kabul edilecek ve bildirim süresinin geçmiş olması ancak herhangi bir yöntemle çalışılmadığına dair bildirim yapılmamış olması halinde geçici iş göremezlik ödeneği ödenecektir.

Uygulamada yapılan değişiklik sonrasında nelere dikkat edilmeli

Genelgede yapılan açıklamalara göre, istirahat raporu almış sigortalılar adına e-Bildirgede eksik gün nedeni “12-Birden Fazla” seçeneğinin tercih edilmiş olmasına rağmen e-Bildirgedeki eksik gün sayısı, sigortalının raporlu olduğu gün sayısından az ise, “İstirahat Sürelerinde Çalışmadı” kutucuğu işaretlenmediği takdirde, Çalışılmadığına Dair Bildirim ekranlarından “Çalışmadı” bildirim yapılmadığı sürece sigortalıya geçici iş göremezlik ödeneği verilmeyecektir.

Ancak sonradan Çalışılmadığına Dair Bildirim ekranlarından “Çalışmadı” bildirimi yapıldığı takdirde sigortalıya geçici iş göremezlik ödeneği verilecek olsa da, işveren aleyhine çalışılmadığına dair bildirimin süresi içinde yapılmamasından dolayı idari para cezası uygulanacaktır.

İşverenlere ve meslek mensubu arkadaşlara hatırlatma

İstirahat raporu almış sigortalılar adına eksik gün nedeninin “12-Diğer nedenler” seçeneğinin tercih edilmiş olmasına rağmen, eksik gün sayısının sigortalının raporlu olduğu gün sayısından eksik olduğu durumlarda;

- Sigortalı istirahatli olduğu süre zarfında çalışmamış ise e-Bildirgede yer alan “İstirahat Sürelerinde Çalışmadı” kutucuğunu işaretlemeyi,

-Sigortalı istirahatli olduğu süre içinde çalışmış ise Çalışılmadığına Dair Bildirim ekranlarından “Çalıştı” bildirimlerini yapmayı,

İhmal etmemeleri yönünde olacaktır.

Gülbenk Müşavirlik