2017-09-27

Gerçek usule geçen mükellefe ait sabit kıymet niteliğindeki aracın KDV’si ile kalan amortisman payının indirimi.

---

TARİH	:	27.09.2017
SAYI	:	21152195-130-65302
KONU	:	Gerçek usule geçen mükellefe ait sabit kıymet niteliğindeki aracın KDV’si ile kalan amortisman payının indirimi.

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; 14.10.2014 tarihinde başladığınız servis işletmeciliği faaliyetiniz nedeniyle basit usule tabi olduğunuz ancak, 2016/Ocak dönemi itibariyle gerçek usule geçtiğiniz belirtilerek basit usule tabi iken satın aldığınız ve gerçek usulde vergi mükellefi olduktan sonra satışını yaptığınız sabit kıymet niteliğindeki araca ait alım faturasında yer alan katma değer vergisi (KDV) ile kalan amortisman payının indirimi konusunda Başkanlığımız görüşü talep edilmiştir.

Vergi Usul Kanunu Uygulaması Yönünden:

"213 sayılı Vergi Usul Kanununun;

• 313. maddesinde, "İşletmede bir yıldan fazla kullanılan ve yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz bulunan gayrimenkullerle 269. madde gereğince gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetlerin, alet, edevat, mefruşat, demirbaş ve sinema filmlerinin birinci kısımdaki esaslara göre tespit edilen değerinin, bu Kanun hükümlerine göre yok edilmesi amortisman mevzuunu teşkil eder.",

• 315. maddesinde, "Mükellefler amortismana tâbi iktisadî kıymetlerini Maliye Bakanlığının tespit ve ilân edeceği oranlar üzerinden itfa ederler. İlân edilecek oranların tespitinde iktisadî kıymetlerin faydalı ömürleri dikkate alınır.",

• 320. maddesinde, "Amortisman süresi, kıymetlerin aktife girdiği yıldan başlar. Bu sürenin yıl olarak hesaplanması için (1) rakamı mükellefçe uygulanan nispete bölünür.Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları binek otomobilleri hariç olmak üzere, işletmelere ait binek otomobillerinin aktife girdiği hesap dönemi için ay kesri tam ay sayılmak suretiyle kalan ay süresi kadar amortisman ayrılır. Amortisman ayrılmayan süreye isabet eden bakiye değer, itfa süresinin son yılında tamamen yok edilir.

Her yılın amortismanı ancak o yıla ait değerlemede nazara alınabilir.Amortismanın herhangi bir yıl yapılmamasından veya ilk uygulanan nispetten düşük bir hadle yapılmasından dolayı amortisman süresi uzatılamaz."

• 328. maddesinde "Amortismana tabi iktisadi kıymetlerin satılması halinde alınan bedel ile bunların envanter defterinde kayıtlı değerleri arasındaki fark kar ve zarar hesabına geçirilir. İşletme hesabı esasında defter tutan mükelleflerle serbest meslek kazanç defteri tutan mükellefler bu farkı defterlerinde hasılat veya gider kaydederler. Amortisman ayrılmış olanların değeri ayrılmış amortismanlar düşüldükten sonra kalan meblağdır."

• Geçici 5. maddesinde,"bu Kanunun mer'iyete girdiği tarihte veya müteakip yıllarda ticari, zirai veya mesleki kazançları dolayısıyla yeniden Gelir Vergisine girecek veya basit usulden gerçek usule geçecek olan mükellefler ile öteden beri faaliyete devam eden serbest meslek erbabının amortismana tabi iktisadi kıymetleri maliyet bedeli, maliyet bedeli bilinmiyorsa bizzat kendilerince alış tarihindeki rayice göre tahmin olunacak bedeli ile değerlenir. Şu kadar ki, bu kıymetlerin alış tarihleri ile mükellefiyete giriş veya gerçek usule geçiş tarihi arasındaki yıllara ait amortismanlar tutarı bu değerden düşülür ve bakiyesinin amortismanına devam olunur."

hükümleri yer almaktadır.

Buna göre, basit usulde gelir vergisi mükellefi iken 31.10.2014 tarihinde almış olduğunuz amortismana tabi iktisadi kıymetin gerçek usulde gelir vergisi mükellefiyetine geçişi müteakiben, 213 sayılı Kanunun geçici 5. maddesinde belirtilen esaslar doğrultusunda aktife alınması, aktife alınan bu kıymetin satılması halinde ise 213 sayılı Kanunun 328. maddesi uyarınca satış nedeniyle alınan bedel ile bu kıymetin envanter defterinde kayıtlı değeri arasındaki farkın kar ve zarar hesabına intikal ettirilmesi gerekmektedir. Diğer taraftan, söz konusu kıymet amortisman ayrılmadan satılmış olduğundan, bu itibarla kayıtlı değerden düşülebilecek bir bedel bulunmayacak ve satılan kıymetin maliyet bedeli aktife alış bedeli ile eşit olacaktır.

Ayrıca elden çıkarılmış ve aktifte yer almayan bir kıymet için amortisman ayrılamayacağı tabiidir.

KDV Uygulaması Yönünden:

3065 sayılı KDV Kanununun;

• 17/4-a maddesinde, Gelir Vergisi Kanununa göre vergiden muaf esnaf ile basit usulde vergilendirilen mükellefler tarafından yapılan teslim ve hizmetlerin vergiden istisna olduğu,

• 29/1-c maddesinde, götürü veya telafi edici usulde vergiye tabi mükelleflerden gerçek usulde vergilendirmeye geçenlerin, çıkarılan envantere göre hesap dönemi başındaki mallara ait fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen KDV yi indirebilecekleri, 29/3. maddesinde, indirim hakkı vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı aşılmamak şartıyla, ilgili vesikaların kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde kullanılabileceği,

• 30/b maddesinde, faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere işletmelere ait binek otomobillerinin alış vesikalarında gösterilen KDV nin indirim konusu yapılamayacağı

hükme bağlanmıştır.

Buna göre, firmanızın basit usulde vergilendirildiği dönemde iktisap ettiği aracın (binek otomobilleri hariç) gerçek usule geçildikten sonra açılış kaydında yer alması halinde bu aracın alış faturasında gösterilen KDV nin indirim konusu yapılması mümkündür. Ancak, söz konusu araca ilişkin olarak yüklendiğiniz KDV nin daha önce gider olarak kaydedilmiş olması halinde bu tutar için gerekli düzeltmenin yapılacağı tabiidir.

Öte yandan, söz konusu aracın gerçek usulde vergilendirmeye geçildikten sonra satışı genel hükümlere göre KDV ye tabi olacaktır.

Bilgi edinilmesini rica ederim.