2019-03-23

İKİNCİ EL BİNEK OTOMOBİLLERLE İLGİLİ SON DÜZENLEMEDEKİ EKSİKLİK GİDERİLİYOR, KDV İNDİRİM HAKKI VERİLİYOR

---

Maliye’nin yaptığı düzenlemelerin hızına yetişilmiyor, hepsi de doğru ve yerinde. Ekonomiye yararlı ve sektörlerin sıkıntılarını gideren düzenlemeler. Her sektörün temsilcileri dinleniyor, talepleri alınıyor, değerlendiriliyor ve gereği yapılıyor.

Uzun yıllardan sonra Devletin Milleti için var olduğu, önceliğin Millet olduğu bir yaklaşımla karşı karşıyayız, bu beni mutlu ediyor, ne güzel bir şey değil mi? Zor günlerden geçtiğimiz bugünlerde yapılan bu düzenlemelere emeği geçen herkese peşinen teşekkür ediyorum.

Bu kapsamda yapılan düzenlemelerden birisi de, ikinci el araç alım satımı yapan oto galerileri ile ilgili. Sektörün ciddi KDV sorunları vardı, ancak birkaç hamle de çözüldü, çözülüyor.

Önce, KDV Mükellefi Olmayanlardan Veya KDV İstisnası Kapsamında KDV Ödemeden Satın Alınan İkinci El Motorlu Kara Taşıtları İçin KDV Özel Matrah Uygulaması Getirildi

İkinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle uğraşan oto galerilerinin en büyük sorunlarından birisi, KDV ödemeden satın aldıkları motorlu kara taşıtlarının satış bedelinin tamamı üzerinden KDV hesaplayarak satmaları idi. Bu uygulama, araç fiyatlarını KDV tutarı kadar yükseltiyor, bu ise alıcıların satıcı tercihlerini değiştirmesine neden oluyordu. Çünkü, kimse ikinci el aracı alırken yüksek tutarda KDV ödemek istemiyordu. İkinci el araç ticareti yapanlar ise, bu sorunu çözmek için araçları kendi üzerlerine almayıp doğrudan taşıt sahipleri adına satarak sadece kendi komisyonları üzerinden KDV hesaplamaya başladılar. Sektörde ciddi kayıt dışı satışlar artmaya başladı, vahşi bir rekabet ortamı oluştu. Gelinen bu nokta, hem Devlet, hem de sektör için sıkıntılı olmaya başladı.

Konu taraflarca yeniden değerlendirildi ve sorunun KDV’nin teorisine uygun bir şekilde çözülmesi konusunda mutabakata varıldı. KDV her safhada yaratılan katma değer üzerinden alındığından, sorunun ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle uğraşanlar açısından da buna uygun şekilde çözülmesi gerekiyordu.

Bu amaçla KDV Kanununun (23/f) maddesi 7104 sayılı Kanunla değiştirilerek, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle uğraşan mükelleflerce, KDV mükellefi olmayanlardan (mükellef olanlardan istisna kapsamında yapılan alımlar dâhil) alınarak vasfında esaslı değişiklik yapılmaksızın satılan ikinci el motorlu kara taşıtı tesliminde KDV matrahı, alış bedeli düşüldükten sonra kalan tutar olarak belirlendi.  

Yapılan bu değişiklikle, KDV mükellefi olmayanlardan veya istisna kapsamında KDV ödenmeksizin alınan ikinci el motorlu kara taşıtlarının satışında düzenlenecek faturalarda alış bedeli ile satış bedeli arasındaki fark üzerinden KDV hesaplanması sağlandı. Örneğin, ikinci el araç alım satım faaliyeti ile iştigal eden (A) Otomotiv Ltd. Şti., KDV mükellefi olmayan Bay (B)’den 72.000 TL’ye ticari araç satın almış, daha sonra ise söz konusu otomobili KDV hariç 90.000 TL’ye satmıştır. Buna göre, söz konusu aracın satışında özel matrah uygulanacak ve satış bedeli olan 90.000 TL’den alış bedeli olan 72.000 TL düşülmek suretiyle kalan 18.000 TL özel matrah üzerinden KDV hesaplanacak.

Özel matrah uygulaması, yalnızca ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden ve İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik kapsamında işletmesi adına yetki belgesi alan mükellefler için geçerli.

İkinci Olarak; % 18 KDV Ödenerek Satın Alınan Binek Otomobillerin % 18 KDV Hesaplanarak Satılması Sağlandı

KDV ödenerek satın alınan binek otomobillerin satışında özel matrah uygulamasından yararlanılması söz konusu değil. Çünkü, özel matrah uygulaması, KDV mükellefi olmayanlardan veya istisna kapsamında KDV ödenmeksizin satın alınıp satılan binek otomobiller dahil ikinci el motorlu kara taşıtları için geçerli.

Binek otomobiller dışında kalan motorlu kara taşıtları için KDV indirim yasağı olmadığından, bu taşıtların alımı nedeniyle yüklenilen KDV’ler, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle uğraşan mükelleflerce indirim konusu yapılabiliyor, alımda ödenen bu KDV’ler bu mükellefler açısından bir maliyet yaratmıyor.

Ancak, binek otomobiller için Kanunda düzenlenmiş bir indirim yasağı olduğundan, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle uğraşan mükellefler sürücü kursları, taksicilikle uğraşan şirketler ve rent a car şirketlerinden satın aldıkları ikinci el binek otomobil alımı nedeniyle ödedikleri % 18 KDV’leri indiremeyerek maliyetlerine dahil ediyorlar, bunların satışında ise % 1 KDV hesaplayarak tahsil ediyorlardı. Yani %18 KDV ödeyerek satın aldıkları binek otomobilleri, % 1 KDV ile satıyorlardı. Alım sırasında ödedikleri %18 KDV’yi maliyete dahil ettiklerinde ise, aracın fiyatı ciddi anlamda yükseliyor, bu da rekabet eşitsizliğine neden oluyordu.

Bu sorunun aşılması için sektörün talebi, %18’le giren binek otomobillerin %18 oranıyla satışının yapılmasına izin verilmesiydi. Bunun için, mevcut düzenlemeye göre kullanılmış binek otomobil teslimlerinde %1 KDV hesaplanma zorunluluğunun değiştirilmesi gerekiyordu.

Bu talebe kayıtsız kalınmadı ve 22/3/2019 tarihli ve 30722 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 845 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile; ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden mükelleflerin, %18 oranında KDV ödeyerek satın aldıkları 87.03 tarife pozisyonundaki binek otomobiller ve şoför dahil 9 kişiye (8+1) kadar insan taşımak üzere imal edilmiş panelvan, arazi taşıtı, cip türü araçların satışında % 1 değil, % 18 oranında KDV hesaplamalarına izin verildi. Yapılan bu düzenleme, 22 Mart 2019 tarihinden itibaren yürürlüğe girdi.

Bu şekilde, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden mükelleflerin; sürücü kursları, taksicilikle uğraşan şirketler ve rent a car’lardan % 18 KDV ödeyerek satın aldıkları binek otomobilleri, 22 Mart 2019 tarihinden itibaren aynı KDV oranıyla (% 18) satmaları sağlanmış oldu.

Cumhurbaşkanı Kararı Sorun Tam Değil, Kısmen Çözdü, Bir Hamle Daha Yapılması Gerekiyor, Maliye Durumu Fark Etti, Sorunu Tam Olarak Çözecek Düzenleme Yolda, Bugün Yarın Yayınlanacak!

% 18 KDV ödenerek satın alınan binek otomobillerin satışının da % 18 KDV ile yapılmasına ilişkin yeni düzenleme çok doğru ve yerinde. Ancak, sektörün sorununu tam olarak çözmüyor. Sektör dahil herkesin atladığı asıl çözülmesi gereken başka bir konu var. Asıl sorun, bunların alımında ödenen KDV’nin, KDV Kanununda yer alan çağdışı bir düzenleme nedeniyle indirilememesi.

Cumhurbaşkanlığı Kararına bakar bakmaz hemen Maliye’yi aradım ve KDV indirim hakkı tanınmadan bu düzenlemeden olumlu sonuç alınamayacağını belirttim. Yetkililer de, bunun farkında olduklarını ve buna ilişkin düzenlemenin en kısa sürede yapılacağını belirttiler.

Gün boyu kimse bu aksaklığı farkedecek mi diye bekledim! İzlediğim kadarıyla sosyal medya, yazılı ve görsel basın ile internet sitelerinde kimse bu konuya değinmedi.

Maliye, akşam saatlerinde internet sitesine koyduğu 26 Seri No.lu Katma Değer Vergı̇sı̇ Genel Uygulama Teblı̇ğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Teblı̇ğ Taslağı’nda, KDV Kanununun 29/5. Maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak, İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik kapsamında ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti ile iştigal eden mükellefler tarafından alım satıma konu edilen binek otomobillerinin alış belgelerinde gösterilen KDV tutarlarının indirim konusu yapılmasının 22 Mart 2019 tarihi itibariyle uygun görüldüğünü açıkladı.

Hemen belirtelim, 22 Mart 2019, 845 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı’nın yürürlüğe girdiği tarih.

Buna göre,

- İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik kapsamında ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti ile iştigal eden mükellefler, 22 Mart 2019 tarihinden sonra alım satıma konu etmek üzere satın aldıkları binek otomobillerinin alış belgelerinde gösterilen KDV’yi indirebilecekler.

- 22 Mart 2019 tarihinden önce alım satıma konu etmek üzere satın alınan, ancak 22 Mart 2019 tarihi itibarıyla henüz satılmamış olup, ticari mal stoklarında bulunan binek otomobillerinin alış belgelerinde gösterilen ve daha önce indirim konusu yapılamayan KDV tutarları, bu araçların teslim edildiği döneme ilişkin KDV beyannamesinde indirim konusu yapılabilecek. Ancak, söz konusu binek otomobillerin daha önce maliyetine dahil edilen KDV tutarlarının maliyetlerden çıkarılarak düzeltilmesi ve indirilecek KDV hesabına alınması gerekiyor.

Tebliğ Taslağının en kısa sürede yayınlanmasını bekliyoruz.

Sektörde yaşanan vergisel sorunların büyük bir kısmını çözecek olan bu düzenlemelerin ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden mükelleflere ve ülkemize hayırlı olmasını diliyorum.

YMM Abdullah TOLU