2017-10-10

Ortaklar�n adi ortakl��a in�aat taahh�t hizmeti ile giderlerin ortaklara yans�t�lmas�nda belge d�zeni

---

 

TAR�H	:	10.10.2017
SAYI	:	39044742-130-348370
KONU	:	Ortaklar�n adi ortakl��a in�aat taahhüt hizmeti ile giderlerin ortaklara yans�t�lmas�nda belge düzeni

�lgi: a. 26.08.2015 tarih ve ... evrak kay�t numaral� Özelge Talep Formunuz.

b. 10.11.2015 tarih ve ... evrak kay�t numaral� dilekçeniz

�lgide kay�tl� ba�vurular�n�z�n incelenmesinden;

- Arsa sahipleriyle yap�lan Gayrimenkul Sat�� Vaadi ve Kat Kar��l��� �n�aat Sözle�mesiyle, ... ile birlikte yüklenici s�fat�yla konut yap�m i�i taahhüt edildi�i,

- 302 konutluk … projesinde konut imalat�n�n yap�l�p gerçekle�tirilebilmesi için �irketiniz ile ... aras�nda adi ortakl�k kuruldu�u,

- Söz konusu in�aat i�inin bu ortakl��a ta�ere edildi�i,

- Adi ortakl�k sözle�mesi uyar�nca, arsada yap�lacak olan in�aat�n tüm giderlerinin (ruhsat, harç ve masraflar�, emlak vergileri, yap� denetim ücretleri, hafriyat, ta�eron, malzeme vb.) taraflarca hisseleri oran�nda kar��land���, ortakl�k konusu i�le ilgili elde edilecek her türlü gelirlerin de yine taraflarca hisseleri oran�nda payla��laca��, ortakl�k taraf�ndan yap�lacak her türlü giderin adi ortakl�k taraf�ndan ortaklara hisseleri oran�nda fatura edildi�i, sat��� yap�lan ba��ms�z bölümler için mü�teriye faturan�n adi ortakl�k taraf�ndan de�il, ortakl��� olu�turan �irketler taraf�ndan ve ortakl�ktaki paylar� üzerinden tanzim edilece�i,

- Yüklenici s�fat�nda olan iki �irketin aralar�nda kurduklar� adi ortakl��� ta�eron firma gibi kullanarak in�aat i�ini bu adi ortakl��a yapt�rd���, adi ortakl���n da yapt��� i� kar��l��� hizmet faturalar� (yüklenici �irketlere adi ortakl�ktaki hisseleri oran�nda) düzenledi�i, sat�lan dairelere ait faturalar� da her �irketin kendi hissesi oran�nda kesti�i,

- Adi ortakl�k taraf�ndan elde edilen gelirler ile ortakl�kta çal��an personelin maliyetinin adi ortakl��� kuran �irketlere yans�t�lmas�nda fatura kesilip kesilmeyece�i, kesilecekse faturada KDV hesaplan�p hesaplanmayaca��, net alan� 150 m2'nin alt�ndaki konut sat��lar� dolay�s�yla indirimli oranda KDV iadesini hangi �irketin talep edece�i, adi ortakl���n in�aata ili�kin yapt��� KDV'siz harcamalar� KDV'siz, KDV'li harcamalar� da ayn� KDV oran�yla adi ortakl��� kuran �irketlere yans�tmas� ve konut sat�� faturalar�n� hisseleri oran�nda adi ortakl��� kuran �irketlerin düzenlemesi halinde adi ortakl�k yerine ortak �irketlerin KDV iade talebinde bulunup bulunamayaca�� hususlar�nda Ba�kanl���m�z görü�ünün talep edildi�i

anla��lm��t�r.

I. KURUMLAR VERG�S� KANUNU UYGULAMASI

Adi ortakl�klar Borçlar Kanununun 620-645. maddelerinde düzenlenmi� olup, an�lan Kanunun 620. maddesinde adi ortakl�k, iki veya daha fazla ki�inin, bir sözle�meye dayanarak, ortak bir amaca ula�mak için emek ve mallar�n� birle�tirmesi olarak tan�mlanm��t�r. Adi ortakl�klar�n tüzel ki�ili�i olmad��� gibi gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olmalar� da söz konusu de�ildir. Adi ortakl�k olarak faaliyette bulunulmas� halinde, ortakl��a stopaj ve katma de�er vergisi (KDV) mükellefiyeti tesis ettirilmektedir. Adi ortakl�klar�n ortaya ç�kan kâr veya zarar� ise, adi ortakl��� olu�turan ortaklar taraf�ndan hisseleri oran�nda kendi kazançlar�na dâhil edilerek vergilenmektedir.

Öte yandan, 1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebli�inin (2.5.3) bölümünde, "Kurumlar, dilerlerse Borçlar Kanuna göre adi ortakl�k veya Kurumlar Vergisi Kanununa göre i� ortakl��� �eklinde ortakl�klar olu�turarak faaliyet gösterebilmektedirler.

Adi ortakl�klar, kurumlar vergisi mükellefi olmamalar�na ra�men katma de�er vergisi mükellefi olmalar� nedeniyle ayr� defter tutabilmektedirler. Ortaklar ise dönem sonlar�nda ortaya ç�kan kar veya zarar�, ortakl�ktaki hisseleri oran�nda payla�arak kendi hesaplar�na dahil etmektedirler..." aç�klamalar� yap�lm��t�r.

Buna göre, adi ortakl�klarda her bir ortak, ortakl�k faaliyetinden kendi pay�na dü�en kar veya zarar�, geçici vergi beyannameleri ile y�ll�k kurumlar vergisi beyannamesine dâhil etmek zorundad�rlar.

Ayr�ca, adi ortakl���n faaliyeti süresince ortakl�k bünyesinde olu�an maliyetler ve giderler ile has�lat ve gelirlerin kar��la�t�r�lmas� sonucu kâr veya zarar olu�maktad�r. Dolay�s�yla, adi ortakl���n maliyet ve giderleri ile has�lat ve gelirlerinin ortakl�k ad�na belgelendirilmesi gerekmektedir.

Bu çerçevede, adi ortakl�k taraf�ndan elde edilen has�lat ve gelirler ile katlan�lan maliyet ve yap�lan giderler dikkate al�nmak suretiyle adi ortakl�kta olu�an kazanc�n belirlenmesi ve olu�an kâr veya zarar�n ortakl�k hisseleri oran�nda ortaklar�n kazanc�na dâhil edilmesi gerekmektedir.

II. VERG� USUL KANUNU UYGULAMASI

213 say�l� Vergi Usul Kanununun;

- 227. maddesinde, bu Kanunda aksine hüküm olmad�kça bu Kanuna göre tutulan ve üçüncü �ah�slarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kay�tlar�n tevsikinin mecburi oldu�u,

- 229. maddesinde faturan�n, sat�lan emtia veya yap�lan i� kar��l���nda mü�terinin borçland��� mebla�� göstermek üzere emtiay� satan veya i�i yapan tüccar taraf�ndan mü�teriye verilen ticari vesika oldu�u,

- 231. maddesinin birinci f�kras�n�n (5) numaral� f�kras�nda faturan�n, mal�n teslimi veya hizmetin yap�ld��� tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenlenece�i, bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturalar�n hiç düzenlenmemi� say�laca��,

- 232. maddesinde, birinci ve ikinci s�n�f tüccarlar, kazanc� basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilerin; birinci ve ikinci s�n�f tüccarlara, serbest meslek erbab�na, kazançlar� basit usulde tespit olunan tüccarlara, defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilere, vergiden muaf esnafa satt�klar� emtia veya yapt�klar� i�ler için fatura vermek ve bunlar�n da fatura istemek ve almak mecburiyetinde olduklar�, bunlar�n d���nda kalanlar�n birinci ve ikinci s�n�f tüccarlar ile kazanc� basit usulde tespit edilenlerden ve defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilerden sat�n ald�klar� emtia veya onlara yapt�rd�klar� i� bedelinin 50.000.000 liray� (2015 y�l� için 880 TL'yi, 2016 ve 2017 y�llar� için 900,00 TL'yi) geçmesi veya bedeli 50.000.000 liradan (2015 y�l� için 880 TL'den, 2016 ve 2017 y�llar� için 900,00 TL'den) az olsa dahi istemeleri halinde emtiay� satan�n veya i�i yapan�n fatura vermesinin mecburi oldu�u,

- 267. maddesinde; emsal bedelinin gerçek bedeli olmayan veya bilinmeyen veyahut do�ru olarak tespit edilemeyen bir mal�n, de�erleme gününde sat�lmas� halinde emsaline nazaran haiz olaca�� de�er oldu�u, emsal bedelinin s�ra ile ortalama fiyat esas�, maliyet bedeli esas� ve takdir esas�na göre tayin edilece�i,

hükümleri yer almaktad�r.

Buna göre, �irketiniz ile ... aras�nda kurulan adi ortakl�k taraf�ndan verilen, in�aat taahhüt i�i mahiyetindeki hizmet için adi ortakl�k taraf�ndan, adi ortakl�k sözle�mesi do�rultusunda, ortakl�ktaki hisse oranlar� dikkate al�narak �irketiniz ile … ad�na, hizmetin verildi�i tarihten itibaren yedi gün içinde, in�aat harcamalar�, genel giderler, personel harcamalar� ve benzeri unsurlar da dikkate al�nmak suretiyle belirlenecek emsal bedel üzerinden fatura düzenlenmesi gerekmektedir.

III. KATMA DE�ER VERG�S� KANUNU YÖNÜNDEN

3065 say�l� Katma De�er Vergisi Kanununun;

- (1/1) maddesinde, ticari, s�nai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde Türkiye'de yap�lan teslim ve hizmetlerin KDV'ye tabi tutulaca��,

- (2/1) maddesinde, teslimin bir mal üzerindeki tasarruf hakk�n�n malik veya onun ad�na hareket edenlerce, al�c�ya veya ad�na hareket edenlere devredilmesi oldu�u,

- (2/5) maddesinde, trampan�n iki ayr� teslim hükmünde oldu�u,

- 10. maddesinde, mal teslimi ve hizmet ifas� hallerinde mal�n teslimi veya hizmetin yap�lmas�, mal�n tesliminden veya hizmetin yap�lmas�ndan önce fatura veya benzeri belgelerin verilmesi halinde, bu belgelerde gösterilen miktarla s�n�rl� olmak üzere fatura veya benzeri belgelerin düzenlenmesi ile vergiyi do�uran olay�n meydana gelece�i,

- 20. maddesinde, teslim ve hizmet i�lemlerinde matrah�n, bu i�lemlerin kar��l���n� te�kil eden bedel oldu�u,

- (29/2) maddesinde, 28. madde uyar�nca Bakanlar Kurulu taraf�ndan vergi oran� indirilen teslim ve hizmetlerle ilgili olup y�l� içerisinde indirilemeyen ve tutar� Bakanlar Kurulunca tespit edilecek s�n�r� a�an verginin Maliye Bakanl���n�n tespit edece�i usul ve esaslara göre iade edilece�i

hüküm alt�na al�nm��t�r.

Ayr�ca KDV oranlar�, Katma De�er Vergisi Kanununun 28. maddesinin Bakanlar Kuruluna verdi�i yetki uyar�nca yay�mlanan 2007/13033 say�l� Bakanlar Kurulu Kararnamesi (BKK) ile BKK eki I say�l� listede yer alan teslim ve hizmetler için %1, II say�l� listede yer alan teslim ve hizmetler için %8, bu listelerde yer almayan vergiye tabi i�lemler için %18 olarak tespit edilmi�tir.

Öte yandan, Katma De�er Vergisi Genel Uygulama Tebli�inin (I/B-7.) "Adi Ortakl�klarda Vergileme" ba�l�kl� bölümünde, KDV uygulamas�nda adi ortakl�klar�n, ba��ms�z i�letme birimleri olarak ayr� vergi mükellefiyete sahip olduklar�, adi ortakl�klarca defter tutma, belge düzenleme, muhafaza ve ibraz gibi vergi ödevleri ile beyanname verme ve vergi ödeme gibi mükellefiyetlerin ortaklardan ayr� olarak yerine getirilmesi, ortakl���n KDV ile ilgili hesaplar�n�n, ortaklar�n varsa �ahsi i�letmelerindeki i�lemlerden ayr� yap�lmas� gerekti�i, KDV yönünden i�letme baz�nda de�erlendirilen adi ortakl�klarda, KDV beyannamesinin ortakl�k ad�na düzenlenece�i ve ortaklardan birisi taraf�ndan imzalanmak suretiyle ilgili vergi dairesine verilece�i belirtilmi�tir.

Bunun yan� s�ra, indirimli orana tabi teslimde bulunan mükelleflerin iade hakk�n�n do�mas� için iade hakk�n� do�uran i�lemin fiilen gerçekle�mesi gerekmektedir. Bu i�lemden önce fatura düzenlenmesi ile vergiyi do�uran olay meydana gelmekte ancak, iade hakk� do�uran i�lem vuku bulmamaktad�r. Bu nedenle, indirimli orana tabi konut tesliminden önce fatura düzenlenmesi halinde, bu teslimler üzerinden KDV hesaplanarak beyan edilmesi, iade talebinin ise konutlar�n teslim edildi�i dönemde yap�lmas� gerekmektedir.

Özelge talep formunuzda, �irketiniz ile …'nin 3397 ada 2 ve 4 parsel numaralar�nda kay�tl� arsa üzerinde arsa sahipleriyle yap�lan Bak�rköy 40. Noterli�inin 28.07.2011 tarih ve 15165 yevmiye numaral� Gayrimenkul Sat�� Vaadi ve Kat Kar��l��� �n�aat Sözle�mesinde yüklenici s�fat�yla konut yap�m i�ini taahhüt etti�ini, aran�zda kurdu�unuz adi ortakl���n ise konut imalat�n�n yap�l�p sat�� pazarlamas�n�n gerçekle�tirilmesi için kuruldu�u ifade edilmektedir.

Bu hüküm ve aç�klamalar çerçevesinde;

- Adi ortakl�k taraf�ndan gerçekle�tirilen faaliyet, in�aat taahhüt i�i niteli�inde olup, bu in�aat taahhüt i�i kar��l��� ortaklar ad�na düzenlenecek (in�aat harcamalar�, genel giderler ve personel harcamalar� vb. dâhil) faturada %18 oran�nda KDV uygulanacakt�r.

- �irketiniz ve ... taraf�ndan, 150 m2'nin alt�ndaki konut teslimlerine yönelik olarak, Kanunun (29/2) maddesi kapsam�nda, KDV Genel Uygulama Tebli�inde belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde KDV iadesi talebinde bulunulmas� mümkündür.

Bilgi edinilmesini rica ederim.