TAR�H |
: |
27.07.2017 |
SAYI |
: |
62030549-120[89-2014/674]- |
KONU |
: |
Ba��� olarak in�a edilecek okulun vergi kanunlar� kar��s�ndaki durumu |
�lgide kay�tl� özelge talep formunda, … Belediye Ba�kanl���na ait arsa üzerine 30 derslikli bir okul in�a edilerek belediyeye ba���lanaca�� belirtilerek, söz konusu okul in�aat� ile ilgili harcamalar nedeniyle ödemi� oldu�unuz KDV’nin indirilip indirilemeyece�i, ba����n Kurumlar Vergisi Kanunu'na göre indirim konusu yap�l�p yap�lmayaca��, ba���lanacak okulla ilgili yap�lacak i�lemler ve düzenlenecek ka��tlar nedeniyle harç ve damga vergisinin do�up do�mayaca��, yap�lacak harcamalar�n tek düzen hesap plan�nda hangi hesapta takip edilece�i, in�aat bitiminde okul ba���lan�rken fatura kesilip kesilmeyece�i hususunda bilgi istenildi�i anla��lmaktad�r.
KURUMLAR VERG�S� KANUNU YÖNÜNDEN
5520 say�l� Kurumlar Vergisi Kanununun "Di�er �ndirimler" ba�l�kl� 10. maddesinde;
"(1) Kurumlar vergisi matrah�n�n tespitinde; kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayr�ca gösterilmek �art�yla, kurum kazanc�ndan s�ras�yla a�a��daki indirimler yap�l�r:
...
c. Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tan�nan vak�flara ve kamu yarar�na çal��an dernekler ile bilimsel ara�t�rma ve geli�tirme faaliyetinde bulunan kurum ve kurulu�lara makbuz kar��l���nda yap�lan ba��� ve yard�mlar�n toplam�n�n o y�la ait kurum kazanc�n�n % 5'ine kadar olan k�sm�.
ç. (c) bendinde say�lan kamu kurum ve kurulu�lar�na ba���lanan okul, sa�l�k tesisi, 100 yatak (kalk�nmada öncelikli yörelerde 50 yatak) kapasitesinden az olmamak kayd�yla ö�renci yurdu ile çocuk yuvas�, yeti�tirme yurdu, huzurevi ve bak�m ve (rehabilitasyon merkezi ile mülki idare amirlerinin izni ve denetimine tabi olarak yapt�r�lacak ibadethaneler ve Diyanet ��leri Ba�kanl��� denetiminde yayg�n din e�itimi verilen tesislerin ve Gençlik ve Spor Bakanl���na ait gençlik merkezleri ile gençlik ve izcilik kamplar�n�n in�as� dolay�s�yla yap�lan harcamalar veya bu tesislerin in�as� için bu kurulu�lara yap�lan her türlü ba��� ve yard�mlar ile mevcut tesislerin faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için yap�lan her türlü nakdî ve aynî ba��� ve yard�mlar�n tamam�.
…
(2) Ba��� ve yard�mlar�n nakden yap�lmamas� halinde, ba���lanan veya yard�m�n konusunu olu�turan mal veya hakk�n maliyet bedeli veya kay�tl� de�eri, bu de�er mevcut de�ilse Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre takdir komisyonlar�nca tespit edilecek de�eri esas al�n�r."
hükmüne yer verilmi�tir.
Konu ile ilgili olarak, 1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebli�inde ayr�nt�l� aç�klamalara yer verilmi� olup an�lan Tebli�in "10.3.2.2. E�itim ve sa�l�k tesisleri ile dini tesislere ili�kin ba��� ve yard�mlar" ba�l�kl� bölümünde,
"E�itim, sa�l�k ve bak�m hizmetleri ile dini hizmetleri geli�tirmek ve devam ettirmek amac�yla yap�lan harcamalar kurum kazanc�n�n tespitinde indirim unsuru olarak dikkate al�nabilecektir.
Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere ba���lanan okul, sa�l�k tesisi ve yüz yatak (kalk�nmada öncelikli yörelerde elli yatak) kapasitesinden az olmamak üzere ö�renci yurdu, çocuk yuvas�, yeti�tirme yurdu, huzurevi, bak�m ve rehabilitasyon merkezi ile mülki idare amirlerinin izni ve denetimine tabi olarak yapt�r�lacak ibadethaneler ve Diyanet ��leri Ba�kanl��� denetiminde yayg�n din e�itimi verilen tesislerin in�as� dolay�s�yla yap�lan harcamalar�n,
...
tamam� kurumlar vergisi matrah�n�n tespitinde indirim konusu yap�labilecektir.
Sözü edilen tesislerin yap�m� için bentte say�lan kurulu�lar d���nda yer alan kamuya yararl� dernekler ile Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tan�nan vak�flara yap�lan ba��� ve yard�mlar ise o y�lki kurum kazanc�n�n %5'i ile s�n�rl� olmak üzere bu kapsamda indirim konusu yap�labilecektir."
aç�klamalar� yer almakta olup Tebli�in "10.3.2.2.4 Ba��� ve Yard�mlar�n Belgelendirilmesi" ba�l�kl� bölümünde ise
"Ayni veya nakdi olarak yap�lan ba��� ve yard�mlar�n kurumlar vergisi mükelleflerince indirim olarak dikkate al�nabilmesi için makbuz kar��l��� yap�lm�� olmas� gerekli ve yeterlidir.
Ayni ba��� ve yard�m�n, i�letmenin aktifinden veya stokundan çekilerek ba���lanm�� olmas� durumunda, mükelleflerin i�letmeden çekip ba���lad�klar� de�erler için fatura düzenlemesi; düzenlenen faturan�n arka yüzüne faturada belirtilen de�erlerin ilgili kamu kurum ve kurulu�u taraf�ndan ba��� veya yard�m olarak al�nd���na ili�kin �erh konularak yetkili kimseler taraf�ndan imzalanm�� olmas� yeterlidir.
Ayni de�erlerin, mükelleflerce d��ar�dan al�narak kamu kurum ve kurulu�una ba���lanm�� olmas� durumunda ise bu kurum ve kurulu� taraf�ndan teslim al�nacak de�erler için teslime ili�kin bir belge düzenlenmi� olmas� yeterli olup, düzenlenen belgede ba���lanan k�ymetin de�erinin, cinsinin ve miktar�n�n tereddüde mahal b�rakmayacak �ekilde belirtilmi� olmas� gerekmektedir. Ayr�ca, ba���lanan de�erlere ili�kin olarak düzenlenmi� olan faturalar�n arka yüzünde yukar�da belirtilen aç�klamalar dahilinde ilgili kamu kurum ve kurulu�lar�n�n yetkililerinin imzas� bulunacakt�r.
Nakdi ba���lar�n indirilebilmesi, ba���� kabul eden kurulu�larca verilecek makbuzla veya bu amaçla bankalarda açt�r�lan hesaplara yat�r�ld���na ili�kin banka dekontlar�yla belgelendirilmesi �art�yla mümkündür.
Kamu kurum ve kurulu�lar� ile imzalanan protokol gere�ince kamu arazisi üzerine okul yapt�r�lmas� halinde, söz konusu okul in�as�na ili�kin olarak yap�lan harcamalar, harcaman�n yap�ld��� y�la ili�kin kazanc�n tespitinde indirim konusu yap�labilecektir.
..."
aç�klamalar� yer almaktad�r.
Bu hüküm ve aç�klamalara göre, … Belediye Ba�kanl���na ait arsa üzerine in�a edilerek belediyeye ba���lanacak 30 derslikli okul in�aat� ile ilgili olarak yap�lan harcamalar�n, harcaman�n yap�ld��� y�la ili�kin kazanc�n�z�n tespitinde indirim konusu yap�labilmesi mümkün bulunmaktad�r.
Ancak, ba����n yap�ld��� dönemde faaliyetinizin zararla sonuçlanm�� olmas� veya kurum kazanc�n�z�n yetersiz olmas� durumunda indirilemeyen ba��� tutar�n�n daha sonraki y�llarda indirim konusu yap�lmas� veya zarar olarak devredilmesi mümkün de�ildir.
KATMA DE�ER VERG�S� KANUNU YÖNÜNDEN
3065 say�l� KDV Kanununun;
- 1/1. maddesinde, ticari, s�nai, z�rai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde Türkiye'de yap�lan teslim ve hizmetlerin KDV'ye tabi oldu�u,
- 17/2-b maddesinde, Kanunun 17/1. maddesinde say�lan, genel ve katma bütçeli idarelere, il özel idarelerine, belediyelere, köylere, bunlar�n te�kil ettikleri birliklere, üniversitelere, döner sermayeli kurulu�lara, kanunla kurulan kamu kurum ve kurulu�lar�na, kamu kurumu niteli�indeki meslek kurulu�lar�na, siyasî partiler ve sendikalara, kanunla kurulan veya tüzelki�ili�i haiz emekli ve yard�m sand�klar�na, kamu menfaatine yararl� derneklere, tar�msal amaçl� kooperatiflere ve Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tan�nan vak�flara bedelsiz olarak yap�lan her türlü mal teslimi ve hizmet ifas�n�n KDV'den istisna oldu�u,
- 30/a maddesinde vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmi� bulunan mallar�n teslimi ve hizmet ifas� ile ilgili al�� vesikalar�nda gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan KDV'nin vergiye tabi i�lemler üzerinden hesaplanan KDV'den indirilemeyece�i
hüküm alt�na al�nm��t�r.
KDV Kanununun 17/2-b maddesinde yer alan istisna hükmü ayn� Kanunun 17/1. maddesinde say�lan kurum ve kurulu�lara yap�lan bedelsiz teslimleri kapsamakta olup teslimin bunlar d���ndaki kurum veya kurulu�lara yap�lmas� halinde ise istisna hükmünden faydalan�lmas� mümkün de�ildir. Ayr�ca bu istisna hükmü, bedelsiz teslime konu mallar�n sat�n al�nmas� veya üretilmesi ile ilgili olarak yap�lacak mal ve hizmet al�mlar�n� kapsamamaktad�r.
Buna göre, belediyeye ait arsa üzerine �irketiniz taraf�ndan yap�lacak okulun bedelsiz tesliminin belediyeye yap�lmas� halinde söz konusu bu teslim istisna kapsam�nda de�erlendirilecek ve bu teslime ili�kin olarak KDV hesaplanmayacakt�r.
Öte yandan, bu teslime ili�kin yüklenilen KDV'nin indirime konu edilmesi ise Kanunun 30/a maddesine göre mümkün bulunmamakta olup yüklenilen bu verginin i�in mahiyetine göre gider veya maliyet unsuru olarak de�erlendirilmesi gerekmektedir.
HARÇLAR KANUNU YÖNÜNDEN
Bilindi�i üzere, 492 say�l� Harçlar Kanununun 57. maddesinde; "Tapu ve kadastro i�lemlerinden bu kanun'a ba�l� (4) say�l� tarifede yaz�l� olanlar�, tapu kadastro harçlar�na tabidir." hükmü yer almaktad�r.
An�lan Kanunun 58. maddesinde tapu ve kadastro harçlar�n�, Kanuna ekli tarifede belirtilen ki�ilerin ödeyece�i hüküm alt�na al�nm�� olup ayn� Kanunun 59. maddesinin (a) bendi ile genel bütçeli idareler tapu harçlar�ndan muaf tutulmaktad�r.
492 say�l� Kanuna ba�l� (4) say�l� tarifenin 4. maddesinde, gayrimenkullerin ve mülkiyetten gayri ayni haklar�n ba���lanmas�nda, kanuni mirasç�lar d���nda intifa hakk�ndan, kuru mülkiyet sahibi lehine ivazs�z feragat edilmesinde ve süreli intifa haklar�nda süre dolarak intifa hakk�n�n sona ermesinde kay�tl� de�er üzerinden binde 68,31 oran�nda harç al�naca��; ayn� tarifenin 20/a maddesinde ise, gayrimenkullerin ivaz kar��l���nda veya ölünceye kadar bakma akdine dayanarak yahut trampa hükümlerine göre devir ve iktisab�nda gayrimenkulün beyan edilen devir ve iktisap bedelinden az olmamak üzere emlak vergisi de�eri üzerinden devir eden ve devir alandan ayr� ayr� binde 20 oran�nda harç al�naca�� belirtilmektedir.
Di�er taraftan, 492 say�l� Harçlar Kanununun 57. maddesi, Kanuna ekli (4) say�l� tarife ve ayn� Kanunun 58'inci maddesinin birinci f�kras�n�n (f) bendi birlikte de�erlendirildi�inde, hukuken ba���lanan gayrimenkullerin tapu harc�n�n lehine i�lem yap�lan genel ve özel bütçeli idarelerle, il özel idareleri, belediyeler ve köyler taraf�ndan ödenmesi gerekir. Ancak, yine 492 say�l� harçlar Kanununun 59. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendine göre; genel ve özel bütçeli idarelerle, il özel idareleri, belediyeler ve köylerin iktisap edecekleri ta��nmazlar�n tescili, �erhi gerektiren i�lemleri ve bunlar�n terkinleri harçtan müstesnad�r.
Buna göre, söz konusu gayrimenkul üzerine yap�lacak olan okulun bir ivaz kar��l���nda de�il de bedelsiz (ba��� yoluyla) olarak Belediyeye devredilmesi halinde, bu i�lemde harc�n mükellefi olan Belediyeden 492 say�l� Kanunun 59/a maddesi uyar�nca harç aran�lmayaca�� tabiidir.
DAMGA VERG�S� KANUNU YÖNÜNDEN
488 say�l� Damga Vergisi Kanununun 1. maddesinde, bu Kanuna ekli (1) say�l� tabloda yaz�l� ka��tlar�n damga vergisine tabi oldu�u; 3. maddesinde, damga vergisinin mükellefinin ka��tlar� imza edenler oldu�u; 4. maddesinde, bir ka��d�n tabii olaca�� verginin tayini için o ka��d�n mahiyetine bak�laca�� ve buna göre tabloda yaz�l� verginin bulunaca��, ka��tlar�n�n mahiyetlerinin tayininde, �ekli kanunlarla belirtilmi� olanlarda kanunlardaki adlar�na, belirtilmemi� olanlarda üzerlerindeki yaz�n�n tazammun etti�i hüküm ve manaya bak�laca��, mahiyeti tayin edilmek istenen ka��t üzerinde ba�ka bir ka��da at�f yap�lm��sa, at�f yap�lan ka��d�n hükümlerine nazaran iktisap etti�i mahiyete göre vergi al�naca��; 10. maddesinde ise damga vergisinin nispi veya maktu olarak al�naca��, nispi vergide, ka��tlar�n nevi ve mahiyetlerine göre, bu ka��tlarda yaz�l� belli paran�n, maktu vergide ka��tlar�n mahiyetlerinin esas olaca��, belli para teriminin, ka��tlar�n ihtiva etti�i veya bunlarda yaz�la rakamlar�n has�l edece�i paray� ifade edece�i hükümlerine yer verilmi�tir.
Kanuna ekli (1) say�l� tablonun "I- Akitlerle ilgili ka��tlar" ba�l�kl� bölümünün A/1. f�kras�nda, belli paray� ihtiva eden mukavelenameler, taahhütnameler ve temliknamelerin nispi damga vergisine tabi oldu�u hükme ba�lanm��t�r.
Yukar�da yap�lan aç�klamalar çerçevesinde, yaz�n�z ekinde yer alan ve hesaplanabilir bir bedel ihtiva etmedi�i anla��lan "Protokol" ba�l�kl� ka��ttan damga vergisi aran�lmamas�, ancak ka��da konu i� ile ilgili olarak söz konusu ka��d�n bedelinin belirlenmesine ili�kin herhangi bir ka��t (olur, onay, mektup vb.) düzenlenmesi veya sözle�meye bu yönde �erh konulmas� halinde söz konusu ka��d�n/�erhin damga vergisine tabi tutulmas� gerekmektedir.
Di�er taraftan, "Protokol" ba�l�kl� ka��t d���nda, özelge talebine konu okul in�aat� i�ine ili�kin olarak Damga Vergisi Kanununa ekli (1) say�l� tabloda yer alan di�er ka��tlar�n düzenlenmesi ve somut olaya ili�kin ka��t örneklerinin gönderilmesi durumunda ayr�ca görü� verilmesi mümkün bulunmaktad�r.
BELED�YE GEL�RLER� KANUNU YÖNÜNDEN
Bilindi�i üzere, 2464 say�l� Belediye Gelirleri Kanununun Ek 1. maddesinde; "Belediye s�n�rlar� ve mücavir alanlar içinde yap�lan her türlü bina in�aat� (ilave ve tadiller dahil), in�aat veya tadilat ruhsat�n�n al�nmas�nda Ek Madde 6'da yer alan tarifede gösterilen nispet ve hadlerde bina in�aat harc�na tabidir." hükmü yer almaktad�r.
An�lan Kanunun Ek 2. maddesinde bina in�aat harc�na ili�kin istisnalara yer verilmi� olup söz konusu maddenin birinci f�kras�n�n (g) bendinde, kar��l�k gözetmeksizin Devlete devrolunmak �art�yla in�a edilen okullar ve ö�renci yurtlar�n�n, bina in�aat harc�ndan istisna tutulaca�� hükme ba�lanm��t�r.
Di�er taraftan, ayn� Kanunun 80. maddesinde imar ile ilgili harçlar (parselasyon harc�, ifraz ve tevhit harc�, plan ve proje tasdik harc�, zemin açma izni ve toprak hafriyat� harc�, yap� kullanma izni harc�) düzenlenmi� olup okul in�aat� için herhangi bir istisna hükmüne yer verilmemi�tir.
Ayr�ca, ad� geçen Kanunun 97. maddesinde ise, "Belediyeler bu Kanunda harç veya kat�lma pay� konusu yap�lmayan ve ilgililerin iste�ine ba�l� olarak ifa edecekleri her türlü hizmet için belediye meclislerince düzenlenecek tarifelere göre ücret almaya yetkilidir. Belediyeye tekel olarak verilmi� i�ler kendi özel hükümlerine tabidir." hükmü yer almaktad�r.
Bu itibarla, �irketiniz taraf�ndan yapt�r�lacak okul in�aat�n�n kar��l�k gözetmeksizin Devlete devrolunmas� halinde bina in�aat harc�ndan istisna tutulmas�, imar ile ilgili harçlara tabi olmas�, ayr�ca �mar mevzuat� gere�i aran�lacak harçlar�n konusu yap�lmayan ve iste�inize ba�l� olarak Belediyece ifa edilecek her türlü hizmet için belediye meclislerince düzenlenecek tarifelere göre ücret ödenmesi gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.