2017-02-16

İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı da Olan Devlet Memuruna Bu Görevi Dolayısıyla Yapılan Ödemelerde Gelir Vergisi Kesintisi Yapılmayacağı hk.

---

 

TARİH	:	16.02.2017
SAYI	:	19208162-120-9
KONU	:	İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı da Olan Devlet Memuruna Bu Görevi Dolayısıyla Yapılan Ödemelerde Gelir Vergisi Kesintisi Yapılmayacağı hk.

İlgi: 30.11.2016 tarihli özelge talep formunuz.

İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ile; kamu kurumlarında devlet memuru olarak görev yapan personelin aynı zamanda iş sağlığı ve güvenliği uzmanı olarak görev yaptığı, bu bağlamda iş sağlığı ve güvenliği uzmanı olarak yapılacak ödemelerde gelir vergisi kesintisi yapılıp yapılmayacağı hususunda Defterdarlığımızdan görüş talep ettiğiniz anlaşılmıştır.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61. maddesinde,

"Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.

Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez..." hükmüne,

65. maddesinde, "Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.

Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmıyan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır." hükmüne,

85. maddesinde, "Mükellefler, ikinci maddede yazılı kaynaklardan bir takvim yılı içinde elde ettikleri kazanç ve iratları için bu kanunda aksine hüküm olmadıkça yıllık beyanname verirler. Bu kanuna göre beyanı gereken gelirlerin yıllık beyannamede toplanması zorunludur." hükmüne,

94. maddesinin birinci fıkrasında ise "Kamu idare ve müesseseleri, iktisadî kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadî işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya ziraî işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar." hükmüne yer verilmiştir.

Diğer taraftan, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun "İşyeri hekimleri ve iş güvenliği uzmanları" başlıklı 8. maddesinin yedi numaralı bendinde "Kamu kurum ve kuruluşlarında ilgili mevzuata göre çalıştırılan işyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanı olma niteliğini haiz personel, gerekli belgeye sahip olmaları şartıyla asli görevlerinin yanında, belirlenen çalışma süresine riayet ederek çalışmakta oldukları kurumda veya ilgili personelin muvafakati ve üst yöneticinin onayı ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarında görevlendirilebilir. Bu şekilde görevlendirilecek personele, görev yaptığı her saat için (200) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı tutarında ilave ödeme, hizmet alan kurum tarafından yapılır. Bu ödemeden damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılmaz. Bu durumdaki görevlendirmeye ilişkin ilave ödemelerde, günlük mesai saatlerine bağlı kalmak kaydıyla, aylık toplam seksen saatten fazla olan görevlendirmeler dikkate alınmaz." hükmüne yer verilerek, kurum personelinin aynı zamandan işyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanı olarak çalışması durumunda, ilave ücret ödenmesi öngörülmüş ve bu ödemeler üzerinden damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılmayacağına yönelik düzenleme yapılmıştır.

Bu hüküm ve açıklamalara göre, bir işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılması halinde iş güvenliği uzmanlığı faaliyetinden elde edilecek kazançlar serbest meslek kazancı olarak değerlendirilecek olup, buna ilişkin serbest meslek kazanç mükellefiyeti tesis ettirilerek elde edilen kazancın yıllık beyannameyle bildirilmesi gerekir. Ayrıca, bu faaliyetten dolayı yapılan ödemelerin Gelir Vergisi Kanununun 94. maddesinin birinci fıkrasında sayılan kişilerce yapılması durumunda bu ödemeler üzerinden aynı fıkranın (2/b) bendi uyarınca %20 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılacağı tabiidir.

Ancak, iş güvenliği uzmanlığı faaliyetinin bir işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak sürdürülmesi halinde elde edilen gelir ücret olup Gelir Vergisi Kanununun 61, 63, 94, 103 ve 104. maddeleri uyarınca vergilendirilecektir.

Öte yandan, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 8. maddesinin yedinci bendi kapsamında Kurumunuz personelinin, gerekli belgeye sahip olmaları şartıyla asli görevlerinin yanında, belirli çalışma süresine riayet ederek kendi kurumunda veya ilgili personelin muvafakati ve üst yöneticinin onayı ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarında iş güvenliği uzmanı olarak çalışması durumunda, söz konusu personele bu görevi dolayısıyla yapılan ödemeler üzerinden ilgili madde gereğince gelir vergisi tevkifatı yapılmaması gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.