2015-09-05

��VERENLER VE MESLEK MENSUPLARI E-B�LD�RGEDE YAPILAN DE����KL�KLERE D�KKAT

---

Sigortal�lar�n prim ödeme gün say�lar�n�n ve prime esas kazanç tutarlar�n�n bildirildi�i  e-Bildirge programlar�nda, gerek  fiili hizmet süresi  kapsam�nda yap�lan hatal� bildirimlerin önüne geçmek ve fiili hizmet kapsam�nda çal��t�r�lan sigortal�lar�n do�ru belge türü ile bildirilmesini sa�lamak, gerek ta� kömürü ve linyit madenlerinde çal��an sigortal�lar�n  prime esas kazançlar�n�n do�ru bildirilmesini sa�lamak, gerekse yap�land�rma veya taksitlendirme i�lemleri bozma ko�uluna girmi� dolay�s�yla yap�land�rma/taksitlendirme kapsam�nda ödeme hakk�n� yitirmi� olan i�verenlerin prim te�viklerinden yersiz yararlanmalar�n�n önüne geçmek amac�yla baz� de�i�iklikler yap�lm��t�r.

1- Fiili hizmet süresi kapsam�nda yap�lan hatal� bildirimlerin önüne geçmek ve fiili hizmet kapsam�nda çal��t�r�lan sigortal�lar�n do�ru belge türü ile bildirilmesini sa�lamak amac�yla yap�lan de�i�iklikler

Uygulamada “y�pranmal� i�ler” olarak da tarif edilen fiili hizmet süresi zamm�na tabi i�lerde çal��an sigortal�lardan;

-60 gün fiili hizmet süresi zamm�na tabi i�lerde çal��anlar 29 nolu,

-90 gün fiili hizmet süresi zamm�na tabi i�lerde çal��anlar 32 nolu

-180 gün fiili hizmet süresi zamm�na tabi çal��anlar 4, 5, 6  veya 35 nolu 

belge türü seçilerek düzenlenen ayl�k prim ve hizmet belgeleri ile bildirilmektedir. Ayr�ca, bahse konu i�lerde çal��an sigortalar�n i�sizlik sigortas�na tabi olup olmad�klar�na ve  3713,  2330 say�l� Kanunlara göre vazife malullü�ü ayl��� al�p almad�klar�na göre 30, 31, 32, 33 veya 36 nolu belge türü ile de bildirilmeleri mümkün bulunmaktad�r.

Sigortal�lar�n fiili hizmet süresi zamm� kapsam�nda bildirilebilmesi için hem i�yerinin 5510 say�l� Kanunun 40 nc� maddesinde yer alan tabloda yer almas�,  hem de bu i�yerlerinde çal��an sigortal�lar�n bahse konu tabloda belirtilen i�leri yaparak söz konusu i�lerin risklerine maruz kalmas� gerekmektedir.

Hal böyle olmakla birlikte, i� kolu kodlar�na bak�larak baz� i�verenlerin 40. maddede say�lan i�lerde faaliyet göstermemelerine ra�men fiili hizmet süresi zamm� kapsam�nda bildirim yapt�klar�, baz� i�verenlerin ise fiili hizmet süresi zamm� kapsam�nda olmalar�na ra�men sigortal�lar� farkl� sürelere ili�kin belge türü ile ba�ka bir ifade ile hatal� belge türü ile bildirdikleri görüldü�ünden, e-Bildirge programlar�na baz� kontroller getirilmi�tir.

Bu amaçla, i� kolu kodlar�na bak�larak fiili hizmet süresi zamm� kapsam�nda bildirim yapabilecek i�yerleri ve bu i�yeri i�verenlerince seçilebilecek belge türleri belirlenerek sisteme tan�lanm��t�r.

Dolay�s�yla i� kolu kodu (i�yeri sicil numaras�n�n 2 ila 5. rakam�) fiili hizmet süresi kapsam�nda bildirim yapabilecek i�yerleri aras�nda bulunmayan i�verenlere fiili hizmet süresi zamm� kapsam�nda bildirim yapmalar�na izin verilmeyecektir. �� kolu koduna bak�larak fiili hizmet süresi zamm� kapsam�nda bildirim yapmalar� mümkün olan i�verenlere ise sadece tabi oldu�u fiili hizmet süresine bak�larak do�ru süreye ili�kin belge türünü seçmelerine izin verilecektir.

Bu ba�lamda, e-Bildirge programlar�nda bildirim yap�lan i�yerinin i� kolu koduna ve fiili hizmet süresi zamm� kapsam�nda seçilen belge türüne bak�larak, belge türünün i� kolu koduna uygun olmad���n�n anla��lmas� halinde sistem taraf�ndan,

“xx nolu belge türü xxxx i�kolu kodunda tescil edilmi� i�yerleri taraf�ndan seçilemez.”  �eklinde uyar� mesaj� verilerek, seçilen belge türü ile bildirim yap�lmas�na izin verilmeyecektir.

Ancak, gerçekte fiili hizmet süresi zamm� kapsam�nda faaliyet göstermelerine ra�men çe�itli nedenlerle  i� kolu kodu hatal� verilmi� bu nedenle fiili hizmet süresi zamm� kapsam�nda bildirim yapamayan veya yapmakla birlikte do�ru belge türünü seçemeyen i�verenler, i� kolu kodlar�n� öncelikle ilgili vergi dairesinden düzelttirmeleri, sonras�nda ilgili sosyal güvenlik merkezinde güncelletmeleri halinde, fiili hizmet süresi zamm� kapsam�nda çal��t�rd�klar� sigortal�lar�n� ili�kin olduklar� belge türünü seçerek bildirebileceklerdir.

2-Ta� kömürü ve linyit madenlerinde çal��an sigortal�lar�n bildirimlerinde yap�lan de�i�iklikler

6552 say�l� �� Kanunu �le Baz� Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde De�i�iklik Yap�lmas� �le Baz� Alacaklar�n Yeniden Yap�land�r�lmas�na Dair Kanun ile 3213 say�l� Medeni Kanuna “ Bu Kanunun 2 nci maddesinde say�lan 4. Grup madenlerden “Linyit” ve “Ta�kömürü” ç�kar�lan i�yerlerinde, yer alt�nda çal��an i�çilere ödenecek ücret miktar� 4857 say�l� Kanunun 39 uncu maddesi uyar�nca belirlenen asgari ücretin iki kat�ndan az olamaz.” �eklinde Ek-9. madde ilave edilmi�tir.

3213 say�l� Kanunda yap�lan bu de�i�ikli�e istinaden i�yerleri,

05.10- Ta� kömürü madencili�i

05.20- Linyit madencili�i

�� kolu kodunda tescil edilmi� olan i�verenlerce, yer alt�nda çal��an sigortal�lar için 4, 5, 35 veya 36 nolu belge türü seçildi�inde sigortal�lar�n prime esas kazançlar�n�n 2 asgari ücretten az bildirilmesine sistem taraf�ndan izin verilmeyecektir.

Dolay�s�yla, i�yerleri 05.10 veya 05.20 i� kolu kodunda tescil edilmi� i�verenlerce 2015 y�l�n�n ikinci diliminde 30 gün çal��an bir sigortal� için 4, 5, 35 veya 36 nolu belge türü seçilerek bildirim yap�l�r iken “ücret” bölümüne iki asgari ücretten az bir tutar girilmesi halinde sistem taraf�ndan, “Ücret TL tutar�, gün say�s�na kar��l�k gelen SPEK alt s�n�r�n�n alt�nda; Ücret TL + �kramiye TL tutar� SPEK üst s�n�r�n�n üzerinde olamaz.Ücret tutar� 2.547,00 TL'den az olmamal�d�r. Veri kay�t edilmedi, bilgileri kontrol ederek tekrar deneyiniz. “ �eklinde bir uyar� mesaj� verilerek, prime esas kazanç tutar�n�n en az 2 asgari ücret girilmesi istenilecektir.

3- Yap�land�rma veya taksitlendirme i�lemleri bozma ko�uluna girmi� i�verenlerin prim te�viklerinden yersiz yararlanmalar�n�n önüne geçmek amac�yla yap�lan de�i�iklikler

 Borçlar� çe�itli kanunlar uyar�nca yeniden yap�land�r�lm�� veya  6183 say�l� Kanunun 48. maddesine istinaden tecil ve taksitlendirilmi� olan i�verenlerin, yap�land�rma/taksitlendirme i�lemleri devam ediyor olmak ve yap�land�rma/taksitlendirme kapsam�na giren ba�kaca borçlar� bulunmamak kayd�yla cari aylarda prim te�viklerinden yararlanmalar� mümkün bulunmaktad�r.

Buna kar��n yap�land�r�lm��/taksitlendirilmi� borçlar�yla ilgili ödeme yükümlülüklerini yerine getirmeyen (örne�in 6552 say�l� Kanun uyar�nca yeniden yap�land�r�lm�� borçlar�yla ilgili bir takvim y�l� içinde üç taksiti süresi içinde ödemeyen) i�verenlerin, yap�land�rma/taksitlendirme kapsam�ndaki ödeme yükümlülü�ünün kaybettikleri tarihten sonra, mevcut prim/idari para cezas� borçlar�n� ödemedikleri takdirde cari aylarda prim te�viklerinden yararlanmalar� mümkün bulunmamaktad�r.

Evvelce yap�land�r�lm��/taksitlendirilmi� borçlarla ilgili ödeme yükümlülükleri yerine getirilmedi�i  durumlarda, yap�land�rma/taksitlendirme i�lemi bozma ko�uluna girmi� olmas�na ra�men ilgili sosyal güvenlik merkezince bozma i�lemi yap�lmad��� sürece e-Bildirge programlar�nda cari aylarda prim te�viklerinden yararlan�lmas�na izin verilmekte, bu durumun anla��lmas� halinde ise ödeme yükümlülü�ünün kaybedildi�i tarihten sonraki yersiz yararlan�lan te�vikler ilgililerden geri al�nmakta idi.

e-Bildirge programlar�nda yap�lan de�i�iklikler sonras�nda borçlar� çe�itli kanunlar uyar�nca yeniden yap�land�r�lm��/taksitlendirilmi� olan i�verenlerin ödeme yükümlülüklerini yerine getirmemeleri nedeniyle taksitlendirme/yap�land�rma kapsam�nda ödeme yükümlülüklerini kaybettikleri tarihten sonra, yap�land�rma/takstlendirme i�lemleri ilgili sosyal güvenlik merkezince bozulmam�� olsa dahi cari aylarda mevcut prim/idari para cezas� borçlar� nedeniyle te�vikli bildirim yapmalar�na izin verilmeyecektir.

Ödeme hakk� kaybedilmi� yap�land�rma/taksitlendirme anla�mas� bulunan ancak yap�land�rma/taksitlendirme i�lemleri ilgili sosyal güvenlik merkezince bozulmam�� bir i�veren taraf�ndan cari ayda te�vikli bildirim yap�lmak istenildi�inde sistem taraf�ndan “5510/6111/6552/6183-48.madde yap�land�rma kapsam�nda bozma ko�uluna giren prim/iss/ipc borcunuz var.” �eklinde uyar� mesaj� verilecektir.

Böyle bir mesajla kar��la��ld��� durumlarda cari aylarda prim te�viklerinden yararlan�labilmesi için yap�land�rma/taksitlendirme i�leminin ilgili sosyal güvenlik merkezince iptalini müteakip, ortaya ç�kan prim/idari para cezas� borçlar�n�n gecikme zamm� ile birlikte ödenmesi gerekecektir.

 

Eyüp Sabri DEM�RC�

Sosyal Güvenlik Kurumu ��verenler Daire Ba�kanl���

�ube Müdürü