2015-07-04

AYNI ��VEREN�N FARKLI �UBELER�NDE �ALI�AN S�GORTALININ B�LD�R�M� NASIL YAPILMALI

---

Sosyal Sigorta ��lemleri Yönetmeli�inin 11. ve 25.  maddeleri uyar�nca, sigortal�n�n ayn� i�verene ait farkl� bir i�yerinde naklen ve hizmet akdine sona ermeden çal��t�r�lmaya ba�lan�lmas� halinde, i�ten ayr�l�� ve i�e giri� bildirgeleri süresi d���nda verilmi� olsa da bahse konu belgelere idari para cezas� uygulanmamaktad�r.

Yönetmelikte yer alan bu hükümler, sigortal�n�n ayn� i�verenin bir i�yerinden al�narak di�er bir i�yerinde sürekli olarak çal��t�r�lmaya ba�lan�ld��� durumlar için yap�lm��t�r.

Ancak uygulamada, sigortal�lar�n bir i�yerinden al�n�p di�er bir i�yerinde sürekli çal��maya ba�lamas�n�n yan� s�ra, sigortal�n�n kimi zaman ayda 3-5 gün, kimi zaman ay�nbaz� günlerinde, kimi zaman da günün baz� saatlerinde ayn� i�verene ait farkl� i�yerlerinde geçici olarak çal��t��� durumlarla da kar��la��labilmektedir. Hatta bu durumlar, sigortal�lar�n sürekli olarak görevlendirilmelerine veya nakline göre, çok daha fazla kar��la��lan bir durum olarak kar��m�za ç�kmaktad�r.

Örne�in, in�aat malzemesi satan bir firman�n sat�� ofisinde görevli olan ve sigortal� bildirimleri bu ofis ad�na tescil edilmi� i�yeri dosyas�ndan yap�lan bir personelin, mesaisinin büyük bir bölümü bu ofiste geçse de, mal�n mü�terilere teslimi nedeniyle mesaisinin bir bölümü firman�n malzemelerin bulundu�u ve farkl� bir adreste kurulu bulunan depoda geçebilmektedir.

Yine ayn� firman�n merkez adresinde çal��an ve sigortal� bildirimleri bu dosyadan yap�lan bir personel, ayn� firman�n di�er �ubelerinde çal��an personelin hafta tatili ve y�ll�k izinlerini kulland�klar� süreler zarf�nda bu �ubelerde görevlendirilebilmekte veya ayn� firman�n bir �ubesinde görevli personel, ayn� firman�n di�er �ubelerindeki artan i� yüküne yard�m etmek  amac�yla ay�n baz� günlerinde veya günün baz� saatlerinde di�er �ubelerinde çal��t�r�labilmektedir.

Dolay�s�yla yukar�da belirtilen örneklerdeki çal��malar� nedeniyle sigortal�lara ayn� i�veren taraf�ndan iki farkl� i�yerinde çal��t��� gerekçesiyle iki ayr� ücret ödenmesi gibi bir durum sözkonusu olmad��� gibi, ay�n baz� günlerinin baz� saatlerinde ayn� i�verenin bir �ubesinde, baz� saatlerinde di�er �ubesinde çal��an bir sigortal� için i�ten ayr�l�� ve i�e giri� bildirgesi düzenlenmesi de fiilen mümkün de�ildir.

Olay�n te�vikler boyutuna bak�ld���nda, 4447 say�l� Kanunun geçici 10. maddesinde öngörülen  te�vikten yararlan�lmakta olan bir sigortal�n�n ayn� i�verenin farkl� bir i�yerinde çal��t�r�lmaya ba�lan�lmas� halinde, te�vikten yararlanma süresi sona ermemi� olsa da sözkonusu te�vikten ikinci defa yararlan�lmas� mümkün olmad���ndan 1-2 gün ba�ka bir �ubede görevlendirilen bir personel için i�ten ay�l�� ve i�e giri� bildirgesi düzenlendi�inde yeni �ubedeki çal��malar�ndan dolay� sözkonusu te�vikten yararlan�lmas� mümkün olamayaca�� gibi yeni i�yerinde tekrar çal��maya ba�lad��� tarihten sonra da yine sözkonusu te�vikten yararlan�lmas� mümkün olamayacakt�r.

Uygulamada, Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlar�nca fiilen yap�lan denetimler sonucunda düzenlenen durum tespit tutanlar�nda kay�tl� sigortal�lar�n, tutanaklar�n de�erlendirilmesi a�amas�nda ayn� i�verenin farkl� bir adreste kurulu i�yerlerinden sigortal� bildiriminin yap�ld��� anla��ld��� durumda, 2011/51 say�l� Genelgede yer alan “kamu idarelerince intikal ettirilen listelerde kay�tl� ki�ilerin ayn� i�verenin farkl� i�yeri dosyas�nda kay�tl� olmas� durumunda, ayn� i�verenin birden fazla i�yerinden ayr� ayr� bildirim yap�lmas�” gerekti�i yönündeki aç�klamadan dolay�, ayr�ca bu dosya için de bildirim yap�lmas�n�n istenildi�i ve bu belgeler nedeniyle idari para cezas� uyguland��� durumlarla kar��la��labilmektedir.

Dolay�s�yla, sigortal�lar�n ayn� i�verenin farkl� i�yerlerinde günün baz� saatlerinde veya ay�n baz� günlerinde geçici olarak görevlendirilmeleri halinde, her bir i�yerinde geçen çal��malar için ayr� ayr� ücret ödenmesi sözkonusu olmad���ndan, bildirimlerinin as�l i�yerlerinden yap�lmas�n�n yeterli olaca�� de�erlendirilmektedir.

Uygulamada kimi zaman sigortal� say�s�na endeksli prim te�viklerinden yararlanabilmek için, kimi zaman özürlü çal��t�rma yükümlülü�ünden kurtulmak için, kimi zaman  i� sa�l��� ve güvenli�i kapsam�nda getirilen yükümlülükleri nispeten azaltabilmek için, kimi zaman da ihale veya özel bina in�aatlar�nda asgari i�çili�i tamamlamak amac�yla sigortal�lar�n ayn� i�verenin farkl� i�yerlerinde çal��t�klar� halde bildirimlerinin ba�ka bir i�yerinden yap�ld��� durumlarla da kar��la��labilmektedir.

Bu gibi durumlarda, yukar�da ifade etmeye çal��t���m hallerden ziyade, haks�z menfaat temin etme amac� sözkonusu oldu�undan, denetim ve kontrolle görevli memurlarca yap�lan fiili denetimler s�ras�nda bu hususlar�n göz önünde bulundurulmas� gerekecektir.

Tutanaklarda bu hususlara yer verilmemi� olmas�na ra�men, sigortal�lar�n ayn� i�verenin farkl� bir adreste kurulu bir i�yerinde çal��t�klar� halde bildirimlerinin farkl� bir dosyadan yap�ld���n�n tutanaklar�n de�erlendirilme a�amas�nda ortaya ç�kmas� halinde, i�verenlerden do�rudan ek bildirge isteyip, idari para cezas� uygulamak yerine haks�z menfaat temin etme durumunun olup olmad���n�n de�erlendirilmesi, gerekirse yeniden bir inceleme talebinde bulunulmas�n�n yerinde olaca�� de�erlendirilmektedir.

 

Eyüp Sabri DEM�RC�

Sosyal Güvenlik Kurumu

��verenler Prim Daire Ba�kanl��� �ube Müdürü