2012-02-21

Sigorta işi ihalesine ilişkin olarak limited şirket ile düzenlenen sözleşmenin, alınan ihale kararının ve yapılacak hakediş ödemelerine ilişkin düzenlenen kağıtların damga vergisine tabi olup olmadığı hk.

---

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI …

 

	TARİH	:	21.02.2012
	SAYI	:	B.07.1.GİB.4.61.15.01-606-6-2011-25
	KONU	:	Sigorta işi ihalesine ilişkin olarak limited şirket ile düzenlenen sözleşmenin, alınan ihale kararının ve yapılacak hakediş ödemelerine ilişkin düzenlenen kağıtların damga vergisine tabi olup olmadığı hk.

…

İLGİ:20.01.2011 tarih ve 950 sayılı özelge talep formunuz.

İlgide kayıtlı özelge talep formu ve eklerinin incelenmesinden, müdürlüğünüz tarafından açık ihale usulü ile yapılan "Hizmet Araçlarının Zorunlu Karayolu Mali Sorumluluk Sigortası Hizmet Alımı" işi ihalesinin … Sigorta Aracılık Hizmetleri Ltd. Şti. üzerinde kaldığı belirtilerek, söz konusu ihale işine ilişkin olarak düzenlenen sözleşmenin, alınan ihale kararının ve yapılacak hakediş ödemelerine ilişkin düzenlenen kağıtların damga vergisine tabi olup olmadığı hususunda görüş talep edildiği anlaşılmıştır.

488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1. maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olduğu; 3. maddesinde, damga vergisi mükellefinin kağıtları imza edenler olduğu, resmi dairelerle kişiler arasındaki işlemlere ait kağıtların damga vergisini kişilerin ödeyeceği; 8. maddesinde, bu Kanunda yazılı resmi daireden maksadın, genel ve özel bütçeli idarelerle, il özel idareleri, belediyeler ve köyler olduğu, bu dairelere bağlı olup ayrı tüzel kişiliği bulunan iktisadi işletmelerin resmi daire sayılmayacağı; 9. maddesinde, Kanuna ekli (2) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisinden müstesna olduğu hükümlerine yer verilmiştir.

Kanuna ekli (1) sayılı tablonun "I.Akitlerle ilgili kağıtlar" başlıklı bölümünün A/1 fıkrasında, belli parayı ihtiva eden mukavelenamelerin; "II.Kararlar ve mazbatalar" başlıklı bölümünün 2. maddesinde, ihale kanunlarına tabi olan veya olmayan resmi daire ve kamu tüzel kişiliğini haiz kurumların her türlü ihale kararlarının; "IV.Makbuzlar ve diğer kağıtlar" başlıklı bölümünün 1/a fıkrasında da, resmi daireler tarafından yapılan mal ve hizmet alımlarına ilişkin ödemeler (avans olarak yapılanlar dahil) nedeniyle kişiler tarafından resmi dairelere verilen ve belli parayı ihtiva eden makbuz ve ibra senetleri ile bu ödemelerin resmi daireler nam ve hesabına, kişiler adına açılmış veya açılacak hesaplara nakledilmesini veya emir ve havalelerine tediyesini temin eden kağıtların nispi damga vergisine tabi tutulacağı hükme bağlanmıştır. 2009/15725 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 01.01.2010 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere damga vergisi oranları, Kanuna ekli (1) sayılı tablonun I/A-1 ve IV/1-a fıkrasındaki kağıtlar için binde 8,25; II/2 maddesindeki kağıtlar için binde 4,95 olarak belirlenmiştir.

Kanuna ekli (2) sayılı tablonun "IV-Ticari ve medeni işlerle ilgili kağıtlar" başlıklı bölümünün (5) numaralı fıkrasında, sigorta mukavelenameleri, sigorta ücretine ait makbuzlar ve sigortanın tecdit ve temdidi ile temin olunan meblağın tezyidi halinde verilen beyanname ve avönanların; "V-Kurumlarla ilgili kağıtlar" başlıklı bölümünün (21) numaralı fıkrasında da, sigorta ve emeklilik şirketleri ile emeklilik yatırım fonlarının kuruluşları dahil her türlü işlemlerinde düzenlenen ve damga vergisi bu şirketler veya fonlar tarafından ödenmesi gereken kağıtların damga vergisinden istisna olduğu hükmüne yer verilmiştir.

Diğer taraftan, 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununun 1263. maddesinin birinci fıkrasında; "Sigorta bir akittir ki bununla sigortacı bir prim karşılığında diğer bir kimsenin para ile ölçülebilir bir menfaatini halele uğratan bir tehlikenin (bir rizikonun) meydana gelmesi halinde tazminat vermeyi yahut bir veya birkaç kimsenin hayat müddetleri sebebiyle veya hayatlarında meydana gelen belli birtakım hadiseler dolayısıyla bir para ödemeyi veya sair edalarda bulunmayı üzerine alır." hükmü bulunmaktadır.

5684 sayılı Sigortacılık Kanununun 2. maddesinin (1) numaralı fıkrasında, "Sigorta acentesi"nin; ticari mümessil, ticari vekil, satış memuru veya müstahdem gibi tabi bir sıfatı olmaksızın bir sözleşmeye dayanarak muayyen bir yer veya bölge içinde daimi bir surette sigorta şirketlerinin nam ve hesabına sigorta sözleşmelerine aracılık etmeyi veya bunları sigorta şirketleri adına yapmayı meslek edinen, sözleşmenin akdinden önce hazırlık çalışmalarını yürüten ve sözleşmenin uygulanması ile tazminatın ödenmesinde yardımcı olan kişiyi ifade edeceği hükme bağlanmıştır.

Buna göre, sigorta sözleşmesi, bir tarafında sigorta teminatı veren, ilgili kanun ve mevzuata göre sigortacılık faaliyetinde bulunmaya yasal olarak yetkili olan "sigortacı"nın bulunduğu, diğer tarafta da tehlikeyle karşı karşıya olan sigortalının yer aldığı, sigortacının alacağı prim karşılığında sigortalının para ile ölçülebilir menfaatini zarara uğratan bir tehlikenin meydana gelmesi veya hayat sigortalarında olduğu gibi bir takım olayların meydana gelmesi sonucu bir para ödemeyi kabul etmesini konu alan sözleşmedir.

Dolayısıyla, 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununda ifade edilen sigortacı kavramı sigorta şirketi nam ve hesabına hareket eden sigorta acentesini kapsamamakta, söz konusu tanımdan sigorta şirketleri ve reasürans şirketlerinin anlaşılması gerekmektedir.

Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, özelge talep formu eki müdürlüğünüz ile … Sigorta Aracılık Hizmetleri Ltd. Şti. arasında düzenlenen ve sigorta hizmetinin tedarik edilmesini amaçlayan bir hizmet alım sözleşmesi olduğu anlaşılan "Hizmet Araçlarının Zorunlu Karayolu Mali Sorumluluk Sigortası Hizmet Alımı" na ilişkin sözleşmenin, alınan ihale kararının ve yapılacak hakediş ödemelerine ilişkin düzenlenen kağıtların damga vergisine tabi tutulması, damga vergisinin ise muafiyeti bulunmayan … Sigorta Aracılık Hizmetleri Ltd. Şti. tarafından ödenmesi gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.