2010-10-27

Sendikaya ait tesislerde sadece maliyeti karşılayacak bir bedel karşılığında olsa dahi verilecek konaklama hizmetine ilişkin KDV uygulaması Hk.

---

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü

 

	TARİH	:	27.10.2010
	SAYI	:	B.07.1.GİB.4.06.18.02-32172-7878-676
	KONU	:	Sendikaya ait tesislerde sadece maliyeti karşılayacak bir bedel karşılığında olsa dahi verilecek konaklama hizmetine ilişkin KDV uygulaması Hk.

…

İLGİ: …

İlgi dilekçenizde, … Vergi Dairesi Müdürlüğünün … vergi numaralı mükellefi olduğunuzu; sendikanıza ait "eğitim ve dinlenme tesisi" olarak hizmet veren binanızda seminer ve benzeri eğitim toplantıları yapıldığı ve üyelerinize konaklama hizmeti verildiği; tesis çalışanlarının sendikanızın kadrolu elemanları olup, tesis üzerindeki her türlü tasarruf yetkisinin sendikanız genel yönetim kuruluna ait olduğu, 2010 yılından itibaren tesisin idame giderlerini karşılamak üzere sendikanız üyelerinden konaklama karşılığı bir miktar bedel alınması düşünüldüğü belirtilerek, bu uygulamanın iktisadi işletme oluşturup oluşturmayacağı, kurumlar vergisi ve katma değer vergisi karşısındaki durumu ile ayrı bir muhasebesinin olup olmayacağı ve defter tutma yükümlülüğü hakkında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

 

• KURUMLAR VERGİSİ YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME:

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 1. maddesine göre dernek ve vakıflar kurumlar vergisi mükellefleri arasında sayılmazken, aynı maddenin (ç) bendi ile dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler kurumlar vergisi mükellefiyeti kapsamına alınmışlardır. Aynı Kanunun 2. maddesinin beşinci fıkrasında, dernek ve vakıflara ait veya bağlı olup faaliyetleri devamlı bulunan ve sermaye şirketleri ile kooperatifler dışında kalan ticari, sınai ve zirai işletmelerin dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri olduğu, aynı maddenin altıncı bendinde de dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmelerin kazanç amacı gütmemelerinin, faaliyetlerinin kanunla verilmiş görevler arasında bulunmasının, tüzel kişiliklerinin olmamasının, bağımsız muhasebelerinin ve kendilerine ayrılmış sermayelerinin veya işyerlerinin bulunmamasının mükellefiyetlerini etkilemeyeceği, mal ve hizmet bedelinin sadece maliyeti karşılayacak kadar olmasının, kar edilmemesi veya karın kuruluş amaçlarına tahsis edilmesinin bunların iktisadi işletme niteliğini değiştirmeyeceği hükme bağlanmıştır.

1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin dernek veya vakıflara ait iktisadi işletmelerle ilgili (2.4.) bölümünde; iktisadi işletmenin belirlenmesinde iktisadi işletmenin en belirgin özelliğinin bağlılık, devamlılık ve faaliyetin ticari, sınai veya zirai bir mahiyet arz etmesi olduğu diğer bir anlatımla iktisadi işletmenin unsurlarının ticari faaliyetin de temel özelliklerinden olan, bir organizasyona bağlı olarak piyasa ekonomisi içerisinde bedel karşılığı mal alım-satımı, imalatı veya hizmet ifaları gibi faaliyetler olduğu, Kanunun bu gibi halleri tek tek saymak yerine, dernek veya vakıf tarafından piyasa ekonomisi içerisinde icra edilen tüm iktisadi faaliyetleri kapsamına aldığı, satılan mal veya hizmete ait bedelin sadece maliyeti karşılayacak kadar olmasının, kar edilmemesinin, karın kuruluş amaçlarına tahsis edilmesinin iktisadi işletme olma vasfını değiştirmeyeceği açıklanmıştır.

Vergi uygulamaları bakımından dernek olarak kabul edilen sendikaların tüzel kişilikleri itibarıyla kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmamaktadır. Ancak, iktisadi işletme oluşturacak şekilde ticari, sınai ve zirai faaliyette bulunulması halinde bu faaliyetleri nedeniyle kurumlar vergisi mükellefiyeti tesis ettirilecektir.

Buna göre, Sendikanıza ait eğitim ve dinlenme tesisinde verilen konaklama hizmetinin karşılığında masrafları karşılayacak kadar da olsa bir bedel alınması halinde sendikanıza ait iktisadi işletme oluşacağından kurumlar vergisi mükellefiyetinin tesis edilmesi gerekecektir.

 

1. KATMA DEĞER VERGİSİ YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME:

KDVK.nun 1. maddesinin 1. fıkrasında;

 

"Tticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde Türkiye'de yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine tabi olacağı",

3. fıkrasının (g) bendinde de;

 

"Genel ve katma bütçeli idarelere, il özel idarelerine, belediyeler ve köyler ile bunların teşkil ettikleri birliklere, üniversitelere, dernek ve vakıflara, her türlü mesleki kuruluşlara ait veya tabi olan veyahut bunlar tarafından kurulan veya işletilen müesseseler ile döner sermayeli kuruluşların veya bunlara ait veya tabi diğer müesseselerin ticari, sınai, zirai ve mesleki nitelikteki teslim ve hizmetlerinin katma değer vergisine tabi olduğu"

Hüküm altına alınmıştır.

Aynı maddenin 4. fıkrasında ise;

 

"Ticari, sınai, zirai faaliyet ile serbest meslek faaliyetinin devamlılığı, kapsamı ve niteliği Gelir Vergisi Kanunu hükümlerine göre; GVK.nunda açıklık bulunmadığı hallerde, Türk Ticaret Kanunu ve diğer ilgili mevzuat hükümlerine göre tayin ve tespit edileceği",

5. fıkrasında ise;

 

"Bu faaliyetlerin kanunların veya resmi makamların gösterdiği gerek üzerine yapılması, bunları yapanların hukuki statü ve kişiliklerinin, işlemlerin mahiyetini değiştirmeyeceği ve vergilendirmeye mani teşkil etmeyeceği"

Hükme bağlanmıştır.

Yukarıda yer alan hükümler çerçevesinde, Sendikanıza ait tesislerde sadece maliyeti karşılayacak bir bedel karşılığında olsa dahi verilecek konaklama hizmeti katma değer vergisine tabi tutulacaktır.

 

1. VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME:

VUK.nun 153. maddesinde;

 

"Kurumlar vergisi mükelleflerinin işe başlamayı vergi dairesine bildirmeye mecbur oldukları";

172. maddesinde;

 

"Dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmelerin defter tutmaya mecbur oldukları";

176'ncı maddesinde;

 

"Defter tutma bakımından iki sınıfa ayrılmış tüccarlardan I. sınıf tüccarların bilanço esasına göre, II. sınıf tüccarların ise işletme hesabı esasına göre defter tutacakları";

177. maddesinde;

 

"Her türlü ticaret şirketleri ile kurumlar vergisine tabi olan diğer tüzel kişilerin I. sınıfa dahil oldukları"

Hüküm altına alındıktan sonra, 182. maddede, bilanço esasında tutulacak defterler sayılmış, 220. maddede ise tasdike tabi defterlere ilişkin hükümler yer almıştır.

Bu itibarla, Sendika Genel Merkezinizin kendi tesislerinde vereceği konaklama hizmeti karşılığında sadece masrafları karşılayacak kadar da olsa bir bedel alınması halinde, sendikaya bağlı bir iktisadi işletme oluşacağından ve oluşacak iktisadi işletmenin kurumlar ve katma değer vergisi yönünden mükellefiyeti olacağından, Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre birinci sınıf tüccarlar tarafından tutulması gereken defterlerin iktisadi işletme için ayrı olarak aynı Kanunda belirtilen süreler içinde tasdik ettirilerek kullanılması, muhasebe kaydının Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğlerine uygun olması ve Sendika Genel Merkezinizin muhasebe kayıtları ile iktisadi işletmenin muhasebe kayıtlarının birbiriyle karışmasını önleyecek şekilde ayrı ayrı izlenmesi, ayrıca aynı Kanunun belge düzeni ile ilgili hükümlerine riayet edilmesi gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.