2011-12-29

işlenmemiş sebze ve meyve toptan ticareti faaliyetinden dolayı tarım işçilerine yapılan ödemeler nedeniyle gider pusulası düzenlenip düzenlenmeyeceği ve yine bu ödemelerden % 10 gelir vergisi tevkifatı yapılıp yapılmayacağı Hk.

---

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI Amasya Valiliği Defterdarlık Gelir Müdürlüğü

 

	TARİH	:	29.12.2011
	SAYI	:	B.07.4.DEF.0.05.10.00-2010/GA-94/13-36
	KONU	:	işlenmemiş sebze ve meyve toptan ticareti faaliyetinden dolayı tarım işçilerine yapılan ödemeler nedeniyle gider pusulası düzenlenip düzenlenmeyeceği ve yine bu ödemelerden % 10 gelir vergisi tevkifatı yapılıp yapılmayacağı Hk.

…

İLGİ: …

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; Şirketinizin patates dahil işlenmemiş sebze ve meyve toptan ticareti faaliyetinden dolayı yılın belli aylarında günlük yevmiye usulü ile çalıştırdığı tarım işçilerine yaptığı ödemeler nedeniyle gider pusulası düzenlenip düzenlenmeyeceği ve yine bu ödemelerden % 10 gelir vergisi tevkifatı yapılıp yapılmayacağı hususlarında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

213 sayılı VUK.nun 234. maddesinde, birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle, defter tutmak mecburiyetinde olan serbest meslek erbabının ve çiftçilerin, vergiden muaf esnafa, yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları emtia için tanzim edip işi yapana veya emtiayı satana imza ettirecekleri olan bu belgenin vergiden muaf esnaf tarafından verilmiş fatura hükmünde olduğu belirtilmiştir.

193 sayılı GVK.nun 94. maddesinin birinci fıkrasında tevkifat yapmakla yükümlü olanlar belirtilmiş olup anılan fıkranın (11) numaralı bendinde de zirai ürün ve hizmetler için yapılan ödemeler üzerinden istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapılacağı hükme bağlanmış ve bu madde ile Bakanlar Kuruluna bu oranlarıdeğiştirme ve farklılaştırma konusunda yetki verilmiştir.

Aynı fıkranın (13) numaralı bendinde ise esnaf muaflığından yararlananlara mal ve hizmet karşılığında yapılan ödemelerden gelir vergisi tevkifatı yapılacağı belirtilmiş olup, bahse konu tevkifat oranı 2009/14592 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenmiş bulunmaktadır.

Diğer taraftan 242 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde yapılan açıklamalara göre, zirai işletmelerde ücretli durumuna girmeksizin çalıştırılan çiftçilere bizzat yapılan sulama, süt sağımı, meyve toplaması, kavaklıklarda dikim, kesim, toplama, taşıma gibi hizmetler de zirai faaliyet kapsamında ifa edilen hizmet olarak kabul edilecektir.

Bu durumda zirai faaliyet kapsamında söz konusu hizmetleri ifa eden çiftçilere ödenecek hizmet bedelleri üzerinden 12.01.2009 tarihli ve 2009/14592 sayılı Kararnamenin eki Kararın 1. maddesinin (11) numaralı bendinin (c/ii) alt bendinde belirlendiği üzere % 4 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılacaktır.

Ancak bu hizmetlerin; müteahhit, taşeron veya dayıbaşlara yaptırılması halinde, gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olan bu kişilere yapılan ödemelerden vergi tevkif edilmemesi, vergiden muaf esnafa yaptırılması halinde ise bu kişilere yapılan ödemeler üzerinden 12.01.2009 tarihli ve 2009/14592 sayılı Kararnamenin eki Kararın 1. maddesinin (13) numaralı bendinin (d) alt bendinde belirlenen % 10 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılması gerekmektedir.

Öte yandan, zirai faaliyet kapsamında ifa edilen hizmetlere ilişkin olarak esnaf muaflığından yararlananlara yapılacak ödemeler için gider pusulası düzenlenmesi gerekmektedir. Söz konusu ödemelerin kazancı gerçek usulde tespit edilmeyen çiftçilere yapılması halinde de gider pusulası düzenlenebilecektir.

Bilgilerinize rica ederim.