2011-06-14

Çalışanların kendi adına bireysel emeklilik sistemine ödedikleri katkı paylarının yanı sıra işveren tarafından çalışan adına ödenen katkı paylarının çalışanların ücret bordrosunda indirim konusu yapılıp yapılamayacağı Hk.

---

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI Sakarya Vergi Dairesi Başkanlığı Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü

 

	TARİH	:	14.06.2011
	SAYI	:	B.07.1.GİB.4.54.15.01-121-2010-9-14
	KONU	:	Çalışanların kendi adına bireysel emeklilik sistemine ödedikleri katkı paylarının yanı sıra işveren tarafından çalışan adına ödenen katkı paylarının çalışanların ücret bordrosunda indirim konusu yapılıp yapılamayacağı Hk.

…

İLGİ: …

İlgide kayıtlı yazınızda, … vergi dairesinin … vergi numaralı mükellefi olduğunuzu, çalışanlarınıza aylık sabit brüt ücret (ve üç ayda bir brüt ikramiye) üzerinden ödeme yaptığınızı, Nisan 2010 tarihinden itibaren çalışanlarınız adına merkezi Türkiye'de bulunan bir sigorta şirketi aracılığıyla Grup Emeklilik Planı oluşturup kurum olarak doğrudan ve tek taraflı olarak katkı payı ödemeye başladığınızı belirterek, 256 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin 2. maddesine istinaden, çalışanlarınızın kendi adına ödedikleri BES ödemelerinin yanı sıra ilgili limitler çerçevesinde, kurum olarak çalışanlarınız adına ödediğiniz katkı paylarını da çalışanlarınızın bordrosunda vergi matrahından indirim konusu yapıp yapmayacağınızı, çalışanlarınız adına ödediğiniz katkı payı ödemelerinizi çalışanların aylık bordolarına doğrudan eklemeniz gerekip gerekmediği ve bu ödemelerin ilgili dönemler kurumlar vergisi tespitinde gider olarak kaydedilip edilmeyeceği hususlarında görüş talep edilmektedir.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 6. maddesinin birinci fıkrasında;

 

"Kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı belirtilmiş, maddenin ikinci fıkrasında da safi kurum kazancının tespitinde GVK.nun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı"

Hükme bağlanmıştır.

193 sayılı GVK.nun 40. maddesinde; safı kurum kazancının tespit edilmesi sırasında indirilecek giderler tadadi olarak sayılmış olupmaddenin (1) numaralı bendi ile ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderlerin (9) numaralı bendinde de; işverenler tarafından ücretliler adına bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı paylarının (Gerek işverenler gerekse ücretliler tarafından bireysel emeklilik sistemine ödenen ve vergi matrahının tespitinde dikkate alınan katkı paylarının toplamı bu Kanunun 63. maddesinin birinci fıkrasının (3) numaralı bendinde belirlenen oran ve haddi aşamaz.) safı kazancın tespitinde indirim konusu yapılacağı hükme bağlanmıştır.

Aynı Kanunun 61. maddesinde;

 

"Ücretin, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatler olduğu, ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunmasının onun mahiyetini değiştirmeyeceği"

Hüküm altına alınmıştır.

Yine aynı Kanunun 63. maddesinin (3) numaralı bendinde;

 

"Sigortanın veya emeklilik sözleşmesinin Türkiye'de kain ve merkezi Türkiye'de bulunan bir sigorta veya emeklilik şirketi nezdinde akdedilmiş olması şartıyla, ücretlinin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait hayat, ölüm, kaza, hastalık, sakatlık, işsizlik, analık, doğum ve tahsil gibi şahıs sigorta poliçeleri için hizmet erbabı tarafından ödenen primler ile bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı paylarının ücretin safi değerinin tespiti sırasında indirim konusu yapılacağı"

Hükme bağlanmış ve indirim konusu yapılacak prim, aidat ve katkıların toplamının, ödendiği ayda elde edilen ücretin % 10'unu (bireysel emeklilik sistemi dışındaki şahıs sigorta poliçeleri için ödenen primlerde, ödendiği ayda elde edilen ücretin % 5'ini) ve yıllık olarak asgari ücretin yıllık tutarını aşamayacağı belirtilmiştir.

Öte yandan, 256 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin "2. İndirim Konusu Yapılacak Prim ve Katkı Payı Ödemelerinin Belgelendirilmesi" başlıklı bölümünün son paragrafında;

 

"Sigorta primi ve katkı payının sigorta veya emeklilik şirketine hizmet erbabı tarafından doğrudan ödenmeyip, işverenler aracılığıyla ödenmesi halinde (grup sigortası veya grup bireysel emeklilik sözleşmesi), sigorta poliçesi veya bireysel emeklilik sözleşmesinin bir örneğinin işverende bulunması ve bu poliçe veya sözleşmede sigorta priminin veya bireysel emeklilik katkı paylarının ödeme dönemlerinin, ayrıca bu dönemler için ödenecek prim ve katkı payı tutarlarının belli edilmiş olması kaydıyla, hizmet erbabı için işveren tarafından sigorta veya emeklilik şirketine ödenen ve/veya hizmet erbabının ücretinden kesinti yapılmak suretiyle tahsil edilen sigorta primi ve katkı payı, her bir kişi için ayrıca yukarıda belirtilen belgeler aranmaksızın ücretin vergi matrahının tayininde indirim olarak dikkate alınabileceği"

Açıklanmıştır.

13.08.2003 tarih ve GVK-3/2003-3/Bireysel Emeklilik Sistemi-1 sayılı, 3 Seri No.lu Gelir Vergisi Sirkülerinin "4- İşverenler Tarafından Ücretliler Adına Ödenen Katkı Paylarının Ticari Kazancın Tespitinde İndirimi" başlıklı bölümünde;

 

"GVK.nun 40. maddesinin (9) numaralı bendinde yer alan hüküm işverenler tarafından ücretliler adına bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı paylarının, ücretlerle ilişkilendirilmeksizin, ticari kazancın tespitinde gider olarak indirilmesine imkan tanımaktadır.

Bu kapsamda indirim konusu yapılabilecek tutar, ücretlinin elde ettiği ücretin % 10'unu ve yıllık bazda asgari ücretin yıllık tutarını aşamayacaktır.

Gerek işverenler gerekse ücretliler tarafından ödenen ve vergi matrahının tespitinde dikkate alınan katkı paylarının toplamı, ücretlinin elde ettiği ücretin % 10'unu ve yıllık bazda asgari ücretin yıllık tutarını (GVK.nun 63. maddesinin birinci fıkrasının (3) numaralı bendinde belirlenen oran ve haddi) aşamayacaktır.

Hem işveren hem de ücretli tarafından katkı payı ödenmesi ve toplam tutarın yukarıda belirtilen sınırı aşması halinde, indirimin öncelikli olarak ücret matrahının tespitinde mi yoksa ticari kazancın tespitinde mi yapılacağı konusu taraflarca serbestçe belirlenebilecektir."

Denilmektedir.

Bu açıklamalara göre,

 

• Çalışanlarınız adına bireysel emeklilik sistemine ödenen, çalışanlarınızın elde ettiği ücretin % 10'unu ve yıllık bazda asgari ücretin yıllık tutarını aşmayan katkı paylarının, GVK.nun 40/9 maddesi kapsamında kurum kazancının tespitinde doğrudan gider olarak indirilmesi mümkün bulunmaktadır.

   

• Çalışanlarınız adına ödenen ve doğrudan gider olarak dikkate alınan katkı paylarının, ücretlinin vergi matrahının tespitinde indirim olarak dikkate alınması mümkün değildir.

   

• Hem şirketiniz ve hem de çalışanlarınız tarafından katkı payı ödenmesi ve toplam tutarın da ücretin % 10'unu ve yıllık bazda asgari ücretin yıllık tutarını aşması halinde, indirimin öncelikli olarak ücret matrahının tespitinde mi yoksa ticari kazancın tespitinde mi yapılacağı konusu taraflarca serbestçe belirlenebilecektir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.