2011-12-28

Yurt dışına tur düzenlenmesi karşılığı elde edilen hasılatın KDV karşısındaki durumu hk.

---

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Katma Değer Vergisi Grup Müdürlüğü)

 

	TARİH	:	28.12.2011
	SAYI	:	B.07.1.GİB.4.34.17.01-KDV.14-2378
	KONU	:	Yurt dışına tur düzenlenmesi karşılığı elde edilen hasılatın KDV karşısındaki durumu hk.

…

İLGİ: …

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; firmanızın seyahat acentesi olduğu, yurtdışına düzenlenen turlarda yaptığınız belgelendirilemeyen masrafların binde beşlik tutarının götürü gider olarak kurum kazacının tespitinde indirim konusu yapılıp yapılamayacağı ve elde edilen hasılatın katma değer vergisi (KDV) karşısındaki durumu hakkında görüş talep edildiği anlaşılmıştır.

 

• KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 6. maddesinin birinci fıkrasıyla kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı belirtilmiş, aynı maddenin ikinci fıkrasıyla da safi kurum kazancının tespitinde GVK.nun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır.

Bu hükümler uyarınca tespit edilecek kurum kazancından Kurumlar Vergisi Kanununun 8. maddesi ile GVK.nun 40. maddesindeyer alan giderler indirilebilecek olup, GVK.nun Kanunun 40. maddesinde,

 

"Safi kazancın tespit edilmesi için, aşağıdaki giderlerin indirilmesi kabul edilir:

1. Ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderler; (İhracat, yurt dışında inşaat, onarma, montaj ve taşımacılık faaliyetlerinde bulunan mükellefler, bu bentte yazılı giderlere ilaveten bu faaliyetlerden döviz olarak elde ettikleri hasılatın binde beşini aşmamak şartıyla yurt dışındaki bu işlerle ilgili giderlerine karşılık olmak üzere götürü olarak hesapladıkları giderleri de indirebilirler.)"

hükmüne yer verilmiştir.

Konuyla ilgili olarak 194 No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği'nin "4 Götürü Gider Uygulamasında Hasılat" başlıklı bölümünün "c) Yurt Dışı Taşımacılık Hasılatı" başlıklı bölümünde, her türlü yurt dışı taşımacılık faaliyetinden döviz olarak sağlanan hasılatın götürü gider uygulamasına konu olabileceği, "yurt dışı taşımacılık" ifadesinden başlangıç veya bitiş noktasından herhangi biri veya her ikisi yurt dışında bulunan taşımacılık işlerinin anlaşılması gerektiği, yük taşımacılığının yanı sıra yolcu taşımacılığından sağlanan hasılatın da götürü gider uygulamasına konu olabileceği açıklamalarına yer verilmiştir.

 

"Aynı Tebliğin '5 Götürü Olarak Hesaplanan Giderlerin Muhasebeleştirilmesi' başlıklı bölümünde ise, "Götürü gider uygulaması, mükelleflerin yurt dışındaki işleri ile ilgili olarak yapmış oldukları giderlerden belgesi temin edilemeyenlerin, anılan faaliyetlerden sağlanan hasılatın belli bir oranını aşmamak şartıyla ticari kazançtan indirilmesini öngören bir müessesedir. Dolayısıyla götürü gider hesaplanabilmesi için harcamanın yapılmış ve işletmenin malvarlığında bir azalma meydana gelmiş olması gerekir."

denilmiştir.

Bu hüküm ve açıklamalara göre, şirketinizin turizm acenteliği kapsamında yurt içinden aldığı yolcuları yurt dışında konaklayacağı mekana ulaştırması faaliyetinden dolayı döviz olarak elde ettiği hasılatının binde beşini aşmayan kısmının, yurt dışındaki bu işle ilgili giderlerinize karşılık olmak üzere götürü gider olarak kurum kazancının tespitinde indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.

 

1. KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN

KDV Kanununun 1/1. maddesine göre Türkiye'de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler, 1/2. maddesinde ise, her türlü mal ve hizmet ithalatı vergiye tabi tutulmuş, 4. maddesinde hizmet teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı dışında kalan işlemler olarak tanımlanmış ve bu işlemlerin bir şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek, imal etmek, bir şeyi yapmamayı taahhüt etmek gibi şekillerde gerçekleşebileceği belirtilmiştir. Kanunun 6/b maddesinegöre hizmet ifalarında işlemin (hizmetin) Türkiye'de yapılmış sayılması için hizmetin Türkiye'de yapılması veya hizmetten Türkiye'de faydalanılması gerekmektedir.

Kanunun 14/1. maddesinde; transit ve Türkiye ile yabancı ülkeler arasında yapılan taşımacılık işlerinde, Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecek taşıma işlerinin vergiden müstesna olduğu hükme bağlanmıştır.

Bakanlar Kurulunca Kanunun 14/1. maddesi ile kendisine verilen bu yetkiye dayanılarak yayımladığı 24.12.1984 gün ve 84/8889 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile transit ve Türkiye ile yabancı ülkeler arasında deniz, hava, kara ve demiryolu ile yapılan yük ve yolcu taşıma işlerinin vergiden müstesna olduğu kararlaştırılmıştır.

Öte yandan, 33 Seri No.lu KDV Genel Tebliği'nin;

Uluslararası Taşımacılığa Ait Bilet Satışı Komisyonları başlıklı bölümünde;

 

"…

Vergiden istisna edilen söz konusu taşıma işlerine ait bilet satışı yapan mükelleflerin, bu işlemlere ilişkin olarak hesapladıkları komisyonlarında taşımacılık işi içinde mütalaa edilmesi gerektiğinden, uluslararası taşımacılığa ait bilet satış komisyonları, KDV'ye tabi tutulmayacaktır.

Ancak, Kanunun 14/2. maddesi hükmü uyarınca söz konusu istisna, ikametgahı, kanuni ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayan mükellefler, yani Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunlarına göre dar mükellefiyete tabi gerçek ve tüzel kişiler bakımından karşılıklı olmak şartıyla geçerlidir."

denilmektedir.

Diğer taraftan, 40 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (A) bölümünde yapılan açıklamada;

 

" Türkiye'de yerleşik seyahat acentelerince organize edilerek yurt dışına düzenlenen turlara katılanlara, yurt dışında verilen yeme-içme, konaklama, ulaştırma, rehberlik, gezi, sağlık v.b. hizmetler yurt dışında verildiğinden ve yolcular bu hizmetlerden yurt dışında yararlandığından, Türkiye'de ayrıca KDV'ye tabi tutulmayacak ancak, tur organizasyonuna katılanlara yurt içinde verilen hizmetler KDV'ye tabi olacaktır.

Bu nedenle, tur faaliyetleriyle ilgili olarak yurt dışından satın alınan hizmet bedellerinin Vergi Usul Kanunu çerçevesinde belgelenmesi koşuluyla bu hizmetlere ait masraf ve belgelerde gösterilen tutarlara KDV uygulanmayacaktır.

Seyahat acentesi tarafından müşterilere kesilecek faturada hizmet karşılığını teşkil eden tüm bedel gösterilecek, KDV yurt dışında verilen hizmet bedelleri düşüldükten sonra kalan tutar üzerinden hesaplanacaktır.

Diğer taraftan yurt dışına yapılan yolcu taşımacılığına ait bedelin ayrıca fatura edilmesi veya kesilecek faturada taşımacılık karşılığını teşkil eden bedelin ayrıca gösterilmesi halinde, bu bedelin KDV Kanununun 14. maddesi uyarınca KDV'den müstesna olacağı açıktır"

denilmektedir.

Buna göre, firmanız tarafından gerçekleştirilen tur organizasyonu kapsamında müşterilere düzenlenecek faturada hizmet karşılığını teşkil eden tüm bedel gösterilecek; ancak, KDV, yurt dışında verilen hizmet bedelleri düşüldükten sonra kalan tutar üzerinden genel oranda (% 18) hesaplanacak ve KDV'ye tabi işleme isabet eden ve firmanız tarafından Türkiye'de yüklenilen KDV ise indirim konusu yapılabilecektir.

Diğer taraftan, müşterilerin ulaşımlarının sorumluluğunun firmanızca üstlenilmesi halinde; yurt dışı bilet satışları karşılığında alınan komisyonlar Kanunun 14. maddesine göre taşımacılık istisnası kapsamında KDV'ye tabi olmayacaktır.

Bilgi edinilmesini rica ederim.