2011-07-22

Şüpheli ticari alacaklar hesabında izlenenen protesto senetlerden icra takibi aşamasına geçilen senetlerin tahsil edilemeyip değersiz alacak şekline dönüşmesi hali hk.

---

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI KONYA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü (Usul Müdürlüğü))

 

	TARİH	:	22.07.2011
	SAYI	:	B.07.1.GİB.4.42.17.02-VUK-2-56
	KONU	:	Şüpheli ticari alacaklar hesabında izlenenen protesto senetlerden icra takibi aşamasına geçilen senetlerin tahsil edilemeyip değersiz alacak şekline dönüşmesi hali hk.

…

İLGİ: …

İlgide kayıtlı özelge talebinizde, İlimiz … ilçesinde faaliyette bulunduğunuzu, 2009 mali takvim yılında mimari proje çizim ücreti bedeli olarak … A.Ş. adına her biri 6.000,00 TL tutarında 27-28-29.07.2009 tarihli üç adet fatura düzenlediğini, bu faturalar karşılığında toplam 13.000,00 TL tutarlı dört adet alacak senedinin alınarak kayıtlara aktarıldığını, ancak alacak senetlerinin düzenlenmesi sırasında alacaklı … Ltd. Şti. yerine şirket müdürü … 'ın, borçlu … A.Ş. yerine de şirket yetkilisi … 'un senet borçlusu olarak sehven yazıldığını, bu senetlerin protesto edilerek icra takibi aşamasına geçildiğini, bundan dolayı senetlerin şüpheli ticari alacaklar hesabında izlendiğini belirterek, alacak senetlerinin tahsil edilemeyip değersiz alacak şekline dönüşmesi halinde, senetlerin düzenlenmesi sırasında yapılan hataya rağmen senet tutarlarının gider olarak yazılıp yazılamayacağı hakkında bilgi talep etmektesiniz.

193 sayılı GVK.nun 40. maddesinde; işle ilgili olmak şartı ile mukavelenameye veya ilama veya kanun emrine istinaden ödenen zarar, ziyan ve tazminatların safi kazancın tespit edilmesinde indirilecek gider olarak kabul edileceği hükmüne yer verilmiştir.

Diğer taraftan 213 sayılı VUK.nun 3. maddesinde, İspat: Vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti esastır şeklinde tarif edilmiş ve iktisadi, ticari ve teknik icaplara uymayan veya olayın özelliğine göre normal ve mutad olmayan bir durumun iddia olunması halinde ispat külfetinin bunu iddia eden tarafa ait olduğu hükmü yer almaktadır.

Bu nedenle, söz konusu alacak senedine konu alacağın şirketinizin faaliyeti sonucu meydana geldiğinin ispat külfeti tarafınıza ait bulunmaktadır.

Aynı kanunun 323. maddesinde, Ticari ve zirai kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile ilgili olmak şartıyla;

 

1. Dava veya icra safhasında bulunan alacakların;

    

2. Yapılan protestoya veya yazı ile bir defadan fazla istenilmesine rağmen borçlu tarafından ödenmemiş bulunan dava ve icra takibine değmeyecek derecede küçük alacakların;

şüpheli alacak sayılacağı, yukarıda yazılı şüpheli alacaklar için değerleme gününün tasarruf değerine göre pasifte karşılık ayrılabileceği, bu karşılığın hangi alacaklara ait olduğu karşılık hesabında gösterileceği, teminatlı alacaklarda bu karşılığın teminattan geri kalan miktara inhisar edeceği, şüpheli alacakların sonradan tahsil edilen miktarlarının tahsil edildikleri dönemde kar-zarar hesabına intikal ettirileceği hükmüne yer verilmiştir.

VUK.nun 322. maddesinde, kazai bir hükme veya kanaat verici bir vesikaya göre tahsiline artık imkan kalmayan alacakların değersiz alacak olacağı, değersiz alacakların, bu mahiyete girdikleri tarihte tasarruf değerlerini kaybedecekleri ve mukayyet kıymetleriyle zarara geçirilerek yok edileceği ile işletme hesabı esasına göre defter tutan mükelleflerin bu madde hükmüne giren değersiz alacakları, gider kaydedilmek suretiyle yok edileceği hüküm altına alınmıştır.

Bu hükümlere göre, şirket müdürü adına düzenlenmiş alacak senetlerinin, firma tarafından yapılan ve ticari defterlere hasılat olarak kaydedilmiş bir hizmet ifasına ilişkin olduğunun ispat edilmesi halinde, tahsil edilemeyen senet bedellerinin, yukarıda belirtilen kanuni şartların da gerçekleşmesi koşuluyla niteliğine göre şüpheli alacak veya değersiz alacak olarak kaydedilmesi mümkündür.

Bilgi edinilmesini rica ederim.