2011-01-19

Trampa yoluyla satılan gayrimenkulun vergilendirilmesi Hk.

---

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü

 

	TARİH	:	19.01.2011
	SAYI	:	B.07.1.GİB.4.34.16.01-GVK-mük.80-46
	KONU	:	Trampa yoluyla satılan gayrimenkulun vergilendirilmesi Hk.

 

…

İLGİ: …

İlgide kayıtlı özelge talep formunda, 28.02.1995 tarihinde aldığınız bir evin, tapusunda müteahitten kaynaklı sorun nedeniyle üç nolu meskene sahip olmanıza rağmen tapuda dört nolu mesken olarak kaydedilmesinden dolayı dört nolu mesken sahibi ile birlikte trampa yolu ile hatayı düzeltmek istediğinizi ve bu düzeltme sonucunda ileriye dönük vergisel yükümlülükleriniz konusunda Müdürlüğümüzden görüş talep edilmektedir.

193 sayılı GVK.nun "Değer Artışı Kazançları" başlıklı Mükerrer 80. maddesinde;

 

"Aşağıda yazılı mal ve hakların elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer artışı kazançlarıdır.

…

6. İktisap şekli ne olursa olsun (ivazsız olarak iktisap edilenler hariç) 70. maddenin birinci fıkrasının (1),(2), (4) ve (7) numaralı bentlerinde yazılı mal (gerçek usulde vergiye tabi çiftçilerin zirai istihsalde kullandıkları gayrimenkuller dahil) ve hakların, iktisap tarihinden başlayarak (5615 sayılı kanunun 5. maddesiyle değişen ibare Yürürlük; 01.01.2007 tarihinden geçerli olmak üzere 04.04.2007) beş yıl içinde elden çıkarılmasından doğan kazançlar (Kooperatiflerin ortaklarına bu sıfatları dolayısıyla tahsis ettikleri gayrimenkulleri tahsis tarihinde ortak tarafından satın alınmış sayılır.).

Bu maddede geçen "elden çıkarma" deyimi, yukarıda yazılı mal ve hakların satılması, bir ivaz karşılığında devir ve temliki, trampa edilmesi, takası, kamulaştırılması, devletleştirilmesi, ticaret şirketlerine sermaye olarak konulmasını ifade eder.

Bir takvim yılında elde edilen değer artışı kazancının, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından sağlananlar hariç, (01.01.2009 - 31.12.2009 tarihleri arasında uygulanan miktar) 7.600 (01.01.2010 - 31.12.2010 tarihleri arasında uygulanan miktar) 7.700 Türk Lirası gelir vergisinden müstesnadır.

…"

Hükmü yer almaktadır.

Yukarıdaki kanun maddesinden de anlaşılacağı üzere gayrimenkullerin trampa edilmesi "elden çıkarma" olarak kabul edildiğinden bir satış gibi değerlendirilecektir.

Öte yandan, aynı Kanun'un "Safi değer artışı" başlıkla Mükerrer 81. maddesinin birinci fıkrasında;

 

"Değer artışında safi kazanç, elden çıkarma karşılığında alınan para ve ayınlarla sağlanan ve para ile temsil edilebilen her türlü menfaatlerin tutarından, elden çıkarılan mal ve hakların maliyet bedelleri ile elden çıkarma dolayısıyla yapılan ve satıcının uhdesinde kalan giderlerin ve ödenen vergi ve harçların indirilmesi suretiyle bulunur. Hasılatın ayın ve menfaat olarak sağlanan kısmının tutarı VUK.nun değerleme ile ilgili hükümlerine göre tayin ve tespit olunur. "

Hükmü, maddenin son fıkrasında da;

 

"Mal ve hakların elden çıkarılmasında iktisap bedeli, elden çıkarılan mal ve hakların, elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere Devlet İstatistik Enstitüsünce belirlenen toptan eşya fiyat endeksindeki artış oranında artırılarak tespit edilir. Şu kadar ki, bu endekslemenin yapılabilmesi için artış oranının % 10 veya üzerinde olması şarttır."

Hükmü yer almaktadır.

Bu itibarla, 28.02.1995 tarihinde satın almış olduğunuz gayrimenkulün daire numaralarının tapuda yanlış yazılması neticesinde trampa yoluyla tapuda düzeltilmesi satış hükmünde olup, söz konusu gayrimenkulün iktisap tarihi ile (01.01.2007 tarihinden önce iktisap edildiğinden dört yıl) trampa edildiği tarih arasındaki süre dört yılı geçtiğinden değer artış kazancı olarak vergilendirilmeyecektir.

Ancak, trampa yoluyla tapuda yapılan değişiklik yeni bir iktisap olarak dikkate alınacak olup, değişiklik tarihinden itibaren (5615 sayılı kanun'un 5. maddesiyle değişen ibare Yürürlük; 01.01.2007 tarihinden geçerli olmak üzere 04.04.2007 beş yıl) beş yıl içinde gayrimenkulü elden çıkarmanız halinde değer artış kazancı olarak vergilendirilmesi gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.