2011-07-14

İşyeri için nakden veya hesaben kira ödemesinde bulunulmadığı durumda gelir vergisi tevkifatının yapılıp yapılmayacağı Hk.

---

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI Şanlıurfa Vergi Dairesi Başkanlığı Vergi ve Anlaşmalar Uygulama Müdürlüğü

 

	TARİH	:	14.07.2011
	SAYI	:	B.07.1.GİB.4.63.15.01-001-11
	KONU	:	İşyeri için nakden veya hesaben kira ödemesinde bulunulmadığı durumda gelir vergisi tevkifatının yapılıp yapılmayacağı Hk.

…

İLGİ: …

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; … Vergi Dairesi Müdürlüğünün … vergi kimlik numarasında kayıtlı mükellefi olduğunuzu, … adresindeki işyerinin, mülk sahibi ile aranızda yapmış olduğunuz satış protokolü çerçevesinde mülkiyetinize geçmiş olduğunu kabul ettiğinizden, nakden veya hesaben kira ödemesinde bulunmadığınızı, dolayısıyla gelir vergisi tevkifatı da yapılmaması gerektiği yönünde Başkanlığımızdan görüş talep ettiğiniz anlaşılmıştır.

193 Sayılı GVK.nun 70. maddesinin birinci fıkrasında;

 

"Aşağıda yazılı mal ve hakların sahipleri, mutasarrıfları, zilyetleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri veya kiracıları tarafından kiraya verilmesinden elde edilen iratlar gayrimenkul sermaye iradıdır."

Hükmü yer almaktadır.

Mezkur Kanunun 94. maddesinin birinci fıkrasında, kimlerin vergi tevkifatı yapmakla yükümlü oldukları sayılmış olup, aynı fıkranın 5/a bendinde de;

 

"70. maddede yazılı mal ve hakların kiralanması karşılığı yapılan ödemelerden % 20, oranında gelir vergisi tevkifatı yapılacağı"

Hüküm altına alınmıştır.

Anılan Kanunun 73. maddesinin birinci fıkrasında;

 

"Kiraya verilen mal ve hakların kira bedelleri emsal kira bedelinden düşük olamaz. Bedelsiz olarak başkalarının intifaına bırakılan mal ve hakların emsal kira bedeli, bu mal ve hakların kirası sayılır. Bina ve arazide emsal kira bedeli, yetkili özel mercilerce veya mahkemelerce takdir veya tespit edilmiş kirası, bu suretle takdir veya tespit edilmiş kira mevcut değilse Vergi Usul Kanununa göre belirlenen vergi değerinin % 5'idir. Diğer mal ve haklarda emsal kira bedeli, bu mal ve hakların maliyet bedelinin, bu bedel bilinmiyorsa, VUK.nun servetlerin değerlenmesi hakkındaki hükümlerine göre belli edilen değerlerinin % 10'udur."

Hükmüne yer verilmiştir.

213 Sayılı VUK.nun "Mükellef ve vergi Sorumlusu" başlıklı 8. maddesinin 3. fıkrasında;

 

"Vergi kanunlarıyla kabul edilen haller müstesna olmak üzere, mükellefiyete veya vergi sorumluluğuna müteallik özel mukaveleler vergi dairelerini bağlamaz."

Hükmü yer almaktadır.

Diğer taraftan, 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 705. maddesinde;

 

"Taşınmaz mülkiyetinin kazanılmasının tescille olacağı"

Hüküm altına alınmıştır.

Bahsi geçen konu ile ilgili olarak bağlı bulunduğunuz … Vergi Dairesi Müdürlüğü ile yapılan yazışma sonucu alınan …2010 tarih ve … sayılı yazı ve ekinde yer alan …2005 tarih ve … sayılı yoklama fişinin tetkikinden; mülkiyetinizde olduğunu iddia ettiğiniz işyerinde yürüttüğünüz faaliyetinizi, …2005 tarihinden itibaren … adresinde ki işyerinde devam ettirdiğiniz, söz konusu işyeri için mülk sahibi …'a yıllık 800 TL peşin bedelle kira ödemesinde bulunduğunuz hususları tespit edilmiş olup, ödenen kira bedellerinin gayrisafi tutarı üzerinden tarafınızca gelir vergisi tevkifatı yapılacağı tabiidir.

Diğer taraftan, mülk sahibi ile aranızda düzenlemiş olduğunuz satış protokolü çerçevesinde, söz konusu işyerinin mülkiyetinin tarafınıza geçtiğini iddia etseniz de, ilgili işyerinin devrine esas olmak üzere, Türk Medeni Kanununun 705. maddesi hükmü doğrultusunda, tapu tescili yapılmadığı hususu dikkate alındığında, anılan işyerinin mülkiyetinin tarafınıza geçmediği sonucu doğmaktadır.

Ayrıca, ilgili işyeri için nakden veya hesaben (vergi tevkifatına tabi kazanç ve iratları ödeyenleri, istihkak sahiplerine karşı borçlu durumda gösteren her türlü kayıt ve işlemler, hesaplarda işyeri kirası karşılığı olarak gider gösterilmesi gibi) kira ödemesi yapmadığınız anlaşıldığından, tarafınızca gelir vergisi tevkifatı yapılmasına gerek bulunmamaktadır.

Öte yandan, tarafınızca nakden veya hesaben kira ödemesinde bulunulmayan işyeri için, işyeri sahibince 193 sayılı GVK.nun 73. maddesi hükmü doğrultusunda "Emsal Kira Bedeli" üzerinden beyanname verileceği tabiidir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.