2011-06-09

Okul yemekhanesi için gelir vergisi ve kurumlar vergisi mükelleflerinden ekmek, et, kuru gıda vb. alımlarda yapılan ödemelerde tevkifat yapılıp yapılmayacağı Hk.

---

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI Eskişehir Vergi Dairesi Başkanlığı Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü

 

	TARİH	:	09.06.2011
	SAYI	:	B.07.1.GİB.4.26.15.01-GVK-40-2/24-34
	KONU	:	Okul yemekhanesi için gelir vergisi ve kurumlar vergisi mükelleflerinden ekmek, et, kuru gıda vb. alımlarda yapılan ödemelerde tevkifat yapılıp yapılmayacağı Hk.

…

İLGİ: …

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzun incelenmesinden, okulunuzda bulunan öğrenci yemekhaneniz için doğrudan temin yöntemiyle gelir vergisi ve kurumlar vergisi mükelleflerinden ekmek, et, kuru gıda vb. gibi alımlarınız için yapmış olduğunuz ödemelerde tevkifat yapılıp yapılmayacağı hususunda Başkanlığımız görüşlerinin istenildiği anlaşılmaktadır.

193 sayılı GVK.nun 52. maddesinde;

 

"Zirai faaliyetten doğan kazancın zirai kazanç olduğu, zirai faaliyetin; arazide, deniz, göl ve nehirlerde, ekim, dikim, bakım, üretme, yetiştirme ve ıslah yollarıyla veyahut doğrudan doğruya tabiattan istifade etmek suretiyle nebat, orman, hayvan, balık ve bunların mahsullerinin istihsalini, avlanmasını, avcıları ve yetiştiricileri tarafından muhafazasını, taşınmasını, satılmasını veya bu mahsullerden sair bir şekilde faydalanılmasını ifade ettiği"

Hükme bağlanmıştır.

Bu çerçevede, et zirai ürün olup, kuru gıda işlenmiş zirai ürün niteliği taşımaktadır. Ekmek ise ne zirai ürün ne de işlenmiş zirai üründür.

Aynı Kanunun "Vergi Tevkifatı"nın düzenlendiği 94. maddesinde;

 

"Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar."

Hükmü yer almaktadır.

Aynı maddenin 11 numaralı bendinde de vergi tevkifatı yapmakla yükümlü kişi, kurum ve kuruluşlarca çiftçilerden satın alınan zirai mahsuller ve hizmetler için yapılan ödemelerden tevkifat yapılacağı belirtilmiş ve bu tevkifat oranları, hayvanlar ve bunların mahsulleri ile kara ve su avcılığı mahsulleri için ticaret borsalarında tescil ettirilerek satın alınanlarda % 1, bunun dışında kalanlarda % 2, diğer zirai mahsuller için ticaret borsalarında tescil ettirilerek satın alınanlarda % 2, bunun dışında kalanlarda % 4 olarak belirlenmiştir.

Diğer taraftan, 213 sayılı VUK.nun 11. maddesi tevkif yoluyla ödenen vergilerde müteselsil sorumluluk esasını getirmiştir. Söz konusu maddede mal alım satımı dolayısıyla vergi kesintisi yapmak ve vergi dairesine yatırmak zorunda olanların bu yükümlülüklerini yerine getirmemeleri halinde, bu kişilerle birlikte verginin ödenmemesinden alım satıma taraf olanların tümünün müteselsilen sorumlu olacakları belirtilmiştir.

Konuyla ilgili yayımlanan 164 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile zirai ürünlerin alımında yapılacak gelir vergisi tevkifatı ve müteselsil sorumluluk konusunda gerekli açıklamalar yapılmıştır.

Söz konusu Tebliğin ikinci bölümünde, destekleme alımı yapmayan, ancak zirai ürün işleyen veya imalatçı olmamakla beraber zirai ürün alımında bulunan kamu kurum ve kuruluşlarının zirai ürün alımlarında gelir vergisi tevkifatı yapmaları gerektiği açıklanmıştır. Bu kuruluşların zirai ürünlerle ilgili gelir vergisi tevkifatını yapmamaları halinde, ödenmeyen vergi ile buna bağlı ceza, gecikme faizi ve gecikme zammından kendilerinin sorumlu olacakları belirtilmiştir.

Anılan Tebliğin dördüncü bölümünde ise;

 

"… Öte yandan, bu Tebliğin 1, 2 ve 3. bölümlerinde belirtilen kamu kurum ve kuruluşları ile diğer kişi, kurum ve kuruluşların; çiftçi dışında kalan kişi, kurum ve kuruluşlardan, 5590 sayılı Kanuna göre (18.05.2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 103. maddesi ile 5590 sayılı Kanun yürürlükten kaldırılmış olup, diğer mevzuatla 08.03.1950 tarihli ve 5590 sayılı Kanuna yapılan atıfların bu Kanuna yapılmış sayılacağı belirtilmiştir.) kurulmuş bulunan Ticaret Borsalarında tescil ettirerek satın aldıkları zirai ürün bedelleri üzerinden, gelir vergisi tevkifatı yapmayacaklar ve müteselsilen de sorumlu olmayacaklardır. Ancak; sözkonusu zirai ürünlerle ilgili olarak daha önce çiftçiden satın alınması esnasında gelir vergisi tevkifatının yapılmamış olması halinde, tevkif yoluyla ödenmesi gereken vergi, gecikme faizi ve gecikme zammından tescil işlemini yapan borsalar ve vergisi tevkif yoluyla ödenmeyen zirai ürünü Borsaya getirenler de müteselsilen sorumlu olacaklardır."

Açıklamalarına yer verilmiştir.

Bu hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, okulunuzun GVK.nun 94. maddesinde sayılan kurum ve kuruluşlardan olması nedeniyle okulunuzca satın alınacak zirai ürünler (et, kuru gıda) için okulunuz tarafından yapılacak ödemeler üzerinden, anılan Kanunun 94/11 maddesi uyarınca gelir vergisi tevkifatı yapılacağı tabiidir. Ekmek alımları için yapılacak ödemeler üzerinden gelir vergisi tevkifatı yapılmasına gerek bulunmamaktadır. Ancak, söz konusu zirai ürünlerin (et, kuru gıda) ticaret borsalarına tescil ettirilerek satılması halinde, okulunuzca gelir vergisi tevkifatı yapılmayacaktır. Bu durumda, tevkif yoluyla ödenmesi gereken vergi, gecikme faizi ve gecikme zammından tescil işlemini yapan borsalar ve vergisi tevkif yoluyla ödenmeyen zirai ürünü borsaya getirenler müteselsilen sorumlu olacaklardır.

Bilgi edinilmesini rica ederim.