2014-11-28

GERÇEK VE BASİT USULDE 4-b SİGORTALILIK KAPSAMINDA SİGORTA BAŞLANGIÇ VE BİTİŞ BİLDİRİMİ

---

TİCARİ KAZANÇ VEYA SERBEST MESLEK KAZANCI NEDENİYLE GERÇEK VEYA BASİT USULDE GELİR VERGİSİ MÜKELLEFİ OLANLAR

193 sayılı Kanuna göre ticari kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olanlar Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) numaralı alt bendi gereğince sigortalı sayılacaktır.

Gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkar siciline kayıtlı olanlar Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) numaralı alt bendine göre 193 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinde yer alan mesleki faaliyetleri nedeniyle vergiden muaf olup, 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanununa göre esnaf ve sanatkar siciline kayıtlı olanlar sigortalı sayılacaktır.

Sigortalılığın Başlangıcı ve Kuruma Bildirilmesi

1- Ticari kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olanlar, kollektif şirket ortakları, adi komandit şirketlerin komandite ve komanditer ortakları ve donatma iştiraki ortaklarının sigortalılıklarının başlangıcı ve bildirimi

Ticari kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olanlar, kollektif şirket ortakları, adi komandit şirketlerin komandite ve komanditer ortakları ve donatma iştiraki ortakları vergi mükellefiyetlerinin başladıkları tarihten itibaren sigortalı sayılacaklardır.

Bunlardan 1/10/2008 tarihinden sonra vergi mükellefiyetleri başlatılan sigortalıların bildirimleri vergi dairelerince mükellefiyet işleminin tesis tarihinden itibaren en geç iki ay içinde Kuruma yapılacaktır. Vergi mükellefiyeti işlemlerinin iki aydan önce tekemmül ettirilmesi halinde mükellefiyetin tesis tarihinden (vergi mükellef bilgilerinin vergi dairesince sisteme giriş tarihi) itibaren iki ayı geçmemek üzere tekemmül tarihinden itibaren en geç 15 gün içerisinde Kuruma bildirilmesi zorunludur.

Mükellefiyet tesis tarihi, bildirimi vergi dairelerince yapılması gereken sigortalıların işe başladıklarını vergi dairesine işe başlama bildirimi ile bildirmeleri üzerine (ya da bazı hallerde idarece yapılan tespitler üzerine) işe başlama bildirimi ekinde yer alan belgelerin vergi dairelerince kontrol edilmesi, iş yerinde yoklama düzenlenmesi ve bütün işlemlerin tamam olmasından sonra sisteme mükellefiyet tesisi için bilgi girişi yapıldığı tarihtir.

Örnek 1- Doktorluk mesleğinden dolayı 20/5/2011 tarihinde gerçek usulde vergi mükellefiyeti başlayan sigortalının sigortalılığı 20/5/2011 tarihi itibariyle başlatılacaktır. Bu sigortalının mükellefiyeti vergi dairesince tesis edilip, 20/7/2011 tarihinde tekemmül ettirilerek 1/8/2011 tarihinde Kurum kayıtlarına ilgili vergi dairesince elektronik ortamda aktarılması halinde, tekemmül tarihinden itibaren 15 gün içerisinde (3/8/2011’e kadar) bildirim yapılması yükümlülüğüne uyulduğundan bildirim süresinde yapılmış kabul edilecektir.

Örnek 2- Kasaplık mesleğinden dolayı 5/5/2011 tarihinde basit usulde gelir vergisi mükellefiyeti başlayan sigortalının sigortalılığı 5/5/2011 tarihi itibariyle başlatılacaktır. Bu sigortalının mükellefiyeti vergi dairesince tesis edilip, 17/6/2011 tarihinde tekemmül ettirilerek 8/8/2011 tarihinde Kurum kayıtlarına ilgili vergi dairesince elektronik ortamda aktarılması halinde, tekemmül tarihinden itibaren 15 gün içerisinde (1/7/2011’e kadar) bildirim yapılması yükümlülüğüne uyulmadığından bildirim süresinde yapılmış kabul edilmeyecektir.(Değişik, 28/2/2014 tarihli ve 2014/5 sayılı Genelge)

Örnek 3- 4 ortaklı kolektif şirketin 14/11/2011 tarihinde vergi mükellefiyeti başlayan ortaklarının sigortalılıkları 14/11/2011 tarihi itibariyle başlatılacaktır. Bu sigortalıların mükellefiyeti vergi dairesince tesis edilip,1/1/2012 tarihinde tekemmül ettirilmiş olup, Kuruma bildirimi vergi dairesi tarafından en geç 15/1/2012 tarihine kadar, 15/1/2012 tarihi resmi tatile denk gelmesi nedeniyle resmi tatili izleyen ilk iş günü olan 16/1/2012 tarihi dahil bildirim yapılacaktır.”

Örnek 4- Adi komandit şirket 4/2/2011 tarihinde 2 komandite, 3 komanditer ortaklı olarak kurulmuştur.  Vergi dairesince 5 ortağın vergi mükellefiyetlikleri tesis edilip, 21/4/2011 tarihi itibariyle tekemmül ettirilmesi halinde ortakların bildirimleri 5/5/2011 tarihine kadar (5/5/2011 tarihi dahil) Kuruma yapılacak, sigortalılıkları 4/2/2011 tarihi itibariyle başlatılacaktır.

2- Gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkar siciline kayıtlı olanların sigortalılıklarının başlangıcı ve bildirimi

Gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkar siciline kayıtlı olanların sigortalılıkları esnaf ve sanatkarlar sicil müdürlüklerine kayıtlı oldukları tarihten itibaren başlatılacaktır.

Bunlar, esnaf ve sanatkar sicil müdürlüklerine kayıtlı oldukları tarihten itibaren esnaf ve sanatkar sicil müdürlüklerince en geç onbeş gün içinde Kuruma bildirilecektir. Esnaf ve sanatkar sicil müdürlükleri kendilerine kayıt yaptıran esnaflardan yalnızca vergiden muaf olanların kayıtlarını Kuruma bildirecektir.

Örnek- Seyyar musluk tamirciliği mesleğinden dolayı vergiden muaf olduğunu belgeleyerek esnaf ve sanatkar sicil müdürlüğüne 10/5/2011 tarihinde kayıt yaptıran sigortalının esnaf ve sanatkar sicil müdürlüğünce 24/5/2011 tarihine kadar Kuruma bildirilmesi gerekmekte olup, sigortalılığı 10/5/2011 tarihinde başlatılacaktır.

Gelir vergisinden muaf olup, Kanunun 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (k) bendine göre esnaf ve sanatkarlar odaları birliklerinden aldıkları SSİY ekinde de yer alan “Sigortalılık Muafiyet Belgesi” (EK-16) ile sigortalılıkları sona erenlerden, aylık faaliyet gelirlerinden bu faaliyetine ilişkin masraflar düşüldükten sonra kalan tutarı, prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz katından fazla olduğunu yine esnaf ve sanatkarlar odaları birliğinden alacakları sigortalılık muafiyet belgesi ile belgeleyenlerden onbeş gün içinde bu belge ile birlikte sigortalı işe giriş bildirgesini Kuruma intikal ettirenlerin sigortalılıkları belgenin düzenlendiği tarihten, bu süreyi geçirenlerin sigortalılıkları ise belgenin Kurum kayıtlarına intikal ettiği tarihten itibaren başlatılacak, bu tarih sigortalılarca ve esnaf ve sanatkarlar odaları birlikleri tarafından Kuruma bildirilecektir.

Örnek- Seyyar berberlik mesleğinden dolayı vergiden muaf olan ve 14/4/2009 tarihinde esnaf ve sanatkarlar odası birliğinden aldığı sigortalılık muafiyet belgesi ile belgeleyerek sigortalılığını sona erdiren sigortalının sigortalılığı, 19/10/2009 tarihinde esnaf ve sanatkarlar odası birliğinden aylık kazancının faaliyetine ilişkin masraflar düşüldükten sonra aylık kazancının Kanunda belirtilen tutardan fazla olduğunu belgelemesi durumunda, söz konusu belgenin 2/11/2009 tarihine kadar (2/11/2009 tarihi dahil) Kuruma intikal ettirilmesi halinde 19/10/2009 tarihinde, 2/11/2009 tarihinden sonra intikal ettirilmesi halinde ise belgenin Kurum kayıtlarına intikal ettiği tarih itibariyle başlatılacaktır.

Sigortalı işe giriş bildirgesinin verilmesi

Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalıları bildirim yükümlülüğü bulunan ilgili kurum ve kuruluşlar sigortalı işe giriş bildirgesini elektronik alt yapı oluşturuluncaya kadar Kuruma kağıt ortamında verebileceklerdir. Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılarla ilgili bildirim yükümlülüğü bulunan kurum ve kuruluşlar, bildirimlerini merkez birimlerince yapmaları durumunda, bildirim zorunluluğu yerine getirilmiş sayılır.

1/10/2008 tarihi itibariyle ilk defa Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine tabi sigortalılığı başlatılacak olanların sigortalı işe giriş bildirgesi ile sigortalı işten ayrılış bildirgesinin Kuruma verilmemesi halinde, belgeler Kurumca düzenlenecektir.

Sigortalılığın Sona Ermesi ve Kuruma Bildirimi

1 -Ticari kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olanların sigortalılığının sona ermesi ve bildirimi

Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılanlardan ticari kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olanların sigortalılıkları mükellefiyetlerini gerektiren faaliyetlerine son verdikleri tarihte sona erecektir. Bu tarih, vergi dairelerince vergi mükellefiyeti terk işleminin tesis tarihinden itibaren en geç iki ay içinde Kuruma bildirilir. Vergi terk işlemlerinin iki aydan önce tekemmül ettirilmesi halinde işlemlerin tekemmül ettirildiği tarihten itibaren en geç 10 gün içerisinde Kuruma bildirilmesi zorunludur.

Mükellefiyet terk işlemi tesis tarihi, bildirimi vergi dairelerince yapılması gereken sigortalıların işi terk ettirdiklerini vergi dairesine işi bırakma bildirimi ile bildirmeleri (ya da bazı hallerde idarece yapılan tespitler) üzerine işi bırakma bildirimi ekinde yer alan belgelerin vergi dairelerince kontrol edilmesi, işyerinde yoklama düzenlenmesi ve bütün işlemlerin tamam olmasından sonra sisteme mükellefiyet terki için bilgi girişi yapıldığı tarihtir.

Örnek- 6/4/2011 tarihi itibariyle vergi mükellefiyeti sona eren sigortalının vergi dairesince vergi mükellefiyeti terk işlemi tesis edilip 20/5/2011 tarihinde tekemmül ettirilmiştir.Bu sigortalıların Kuruma bildirimleri vergi dairesince en geç 29/5/2011 tarihine kadar yapılması gerekmekle birlikte 29/5/2011 tarihi hafta sonu tatiline rastlaması nedeniyle takip eden ilk iş günü olan 30/5/2011 tarihine kadar yapılacaktır.

Gelir vergisinden muaf olanların sigortalılıklarının sona ermesi ve bildirimi

Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) numaralı alt bendine tabi olanların sigortalılığı, esnaf ve sanatkar sicil müdürlüklerindeki kayıtlarının silindiği tarihte sona erecektir. Bu tarih, esnaf ve sanatkar sicil müdürlüklerince veya sigortalılarca on gün içinde sigortalı işten ayrılış bildirgesi ile Kuruma bildirilecektir.

Örnek- 5/3/2008 tarihinde seyyar berberlik mesleğinden dolayı kayıt ve tescili yapılan sigortalı bu faaliyetinin 2/5/2011 tarihinde sona ermesi nedeniyle esnaf ve sanatkar sicilindeki kaydını da aynı tarihte sildirmiştir. Esnaf ve sanatkar sicil müdürlüğünce sigortalı işten ayrılış bildirgesinin 12/5/2011 tarihine kadar Kuruma verilmesi gerekmektedir.

İŞTEN AYRILIŞ BİLDİRGESİNİ İNDİRMEK İÇİN  BURAYA TIKLAYIN.

İŞE GİRİŞ BİLDİRGESİNİ İNDİRMEK İÇİN  BURAYA TIKLAYIN.