2011-07-20

�nternet veya gazete yoluyla bulunan denetimcilere yap�lan �demelerin vergi mevzuat� a��s�ndan durumu ve belge d�zeni hk.

---

T.C. GEL�R �DARES� BA�KANLI�I �STANBUL VERG� DA�RES� BA�KANLI�I (Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlü�ü)

 

	TAR�H	:	20.07.2011
	SAYI	:	B.07.1.G�B.4.34.19.02-019.01-1032
	KONU	:	�nternet veya gazete yoluyla bulunan denetimcilere yap�lan ödemelerin vergi mevzuat� aç�s�ndan durumu ve belge düzeni hk.

…

�LG�: …

�lgide kay�tl� özelge talep formunuzda, genel amaçl� pazar ara�t�rmalar�, istatistiki analizler, gizli mü�teri denetimi ve mü�teri memnuniyeti ara�t�rmalar� i�leriyle i�tigal etti�iniz, gizli mü�teri ara�t�rmalar�n� yapacak denetçileri internet ve gazete yoluyla yüzyüze gelmeden buldu�unuz, bu ki�ilere, gerek say�lar�n�n çok fazla olmas� gerekse farkl� illerde olmalar� nedeniyle, tek tek gider pusulas� düzenlenmesinin mümkün olmad��� belirtilerek toplu olarak gider pusulas� düzenlenip düzenlenemeyece�i hususunda Ba�kanl���m�z görü�ünün soruldu�u anla��lm��t�r.

193 say�l� GVK.nun 9. maddesinde vergiden muaf esnafa ili�kin aç�klamalara yer verilmi�tir. Ayn� Kanun'un "Vergi Tevkifat�" ba�l�kl� 94. maddesinin birinci f�kras�nda vergi tevkifat� yapmak zorunda olanlar ile tevkifata tabi tutulacak ödemeler belirtilmi� olup, (13) numaral� bendinin (d) alt bendinde; esnaf muafl���ndan yararlananlara "di�er hizmet al�mlar�" dolay�s�yla yap�lan ödemeler üzerinden (12.01.2009 tarihli ve 2009/14952 say�l� Bakanlar Kurulu Karar� ile) % 10 oran�nda vergi tevkifat� yap�laca�� hükme ba�lanm��t�r. Bu �ekilde tevkif edilen verginin, ertesi ay�n 23. günü ak�am�na kadar muhtasar beyanname ile beyan edilip 26'nc� günü ak�am�na kadar ödenmesi gerekmekte olup, esnaf muafl��� kapsam�na girmeyen di�er ki�ilerden yap�lacak mal ve hizmet al�mlar� için gelir vergisi tevkifat� yap�lmayacakt�r.

Ayn� Kanun'un 61. maddesinde, "Ücret, i�verene tabi ve belirli bir i�yerine ba��l� olarak çal��anlara hizmet kar��l��� verilen para ve ay�nlar ile sa�lanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.

Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminat� (Mali sorumluluk tazminat�), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakk�, prim, ikramiye, gider kar��l��� veya ba�ka adlar alt�nda ödenmi� olmas� veya bir ortakl�k münasebeti niteli�inde olmamak �art� ile kazanc�n belli bir yüzdesi �eklinde tayin edilmi� bulunmas� onun mahiyetini de�i�tirmez." hükmü yer alm��, 62. maddesinde ise "�� verenler, hizmet erbab�n� i�e alan, emir ve talimatlar� dahilinde çal��t�ran gerçek ve tüzel ki�ilerdir…" denilmi�tir.

Öte yandan, ücret ödemelerinin ne �ekilde vergilendirilece�i hususunda, 128 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebli�i'nde gerekli aç�klamalar yap�lm��t�r.

Buna göre, özelge talep formunuza konu edilen ki�ilerle �irketiniz aras�nda i�çi-i�veren ili�kisinin bulunmamas�, bu ki�ilerin �irketinize ba�l� ve �irketinizin emir ve talimatlar� dahilinde hizmet sunmamas� kayd�yla, "gizli mü�teri ara�t�rmas� kapsam�nda denetimde görevlendirilen ve bayilerin tan�mad��� mü�teri rolündeki ki�ilere" sadece belirli i�ler için geçici olarak yapt�r�lan i�ler kar��l���nda yap�lan ödemelerin, "esnaf muafl���ndan yararlananlardan yap�lan di�er hizmet al�mlar� dolay�s�yla yap�lan ödemeler" kapsam�nda de�erlendirilmesi ve bu ödemeler üzerinden GVK.nun 94. maddesinin birinci f�kras�n�n 13. bendinin (d) alt bendi hükmü çerçevesinde vergi tevkifat� yap�lmas� gerekmektedir.

Ancak, yap�lan ödemelerin devaml�l�k arz etmesi, i�çi-i�veren ili�kisinin bulunmas�, i�verenin emir ve talimatlar� dahilinde hizmet sunulmas� halinde yap�lan ödemeler ücret kabul edilerek, ücret hükümlerine göre GVK.nun 61, 94 ve 103. maddeleri kapsam�nda vergilendirilmesi gerekmektedir.

213 say�l� VUK.nun 234. maddesinde; birinci ve ikinci s�n�f tüccarlar�n, kazanc� basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan serbest meslek erbab�n�n ve çiftçilerin; vergiden muaf esnafa yapt�rd�klar� i�ler veya onlardan sat�n ald�klar� emtia için i�i yapana veya emtiay� satana gider pusulas� düzenlemeleri ve imzalatt�rmalar� gerekti�i, gider pusulas�n�n vergiden muaf esnaf taraf�ndan verilmi� fatura hükmünde oldu�u, bu belgelerin, i�in mahiyeti, emtian�n cins ve nev'i ile miktar ve bedelini, i� ücretini ve i�i yapt�ran ile yapan�n veya emtiay� sat�n alan ile satan�n adlar�yla soyadlar�n� (Tüzel ki�ilerde unvanlar�n�) ve adreslerini ve tarihi ihtiva edece�i, iki nüsha olarak tanzim edilece�i ve bir nüshas�n�n i�i yapana veya mal� satana tevdi edilece�i hüküm alt�na al�nm��t�r.

Bu çerçevede, gider pusulas�, toplu ya da imzas�z �ekilde düzenlenmesi mümkün olmayan bir belge olup söz konusu belgede i�i yapan�n ad�n�n, adresinin ve imzas�n�n bulunmas� kanuni bir zorunluluktur.

Bilgi edinilmesini rica ederim.