2020-09-29

GÜNDELİKÇİ KADINLAR NASIL SİGORTALI OLUR

---

Yazımız 29.09.2020 tarihinde güncellenmiştir

Ev hizmetlerinde çalıştırılanlar ister bir gün çalıştırılsınlar, ister ayda otuz gün çalıştırılsınlar sosyal güvenlik mevzuatı çerçevesinde sigortalı olmaları gerekiyor.

Bu kişilerin ev hizmetlerinde sürekli veya süreksiz çalıştırılmaları da, çalıştıkları süre zarfında sigortalı olma kuralını değiştirmemektedir.

Kimler ev hizmetlisi olabilir, hangi işler ev hizmetleri kapsamında sayılır?

Aynı adreste ikamet eden üçüncü derece dahil hısımlar dışındaki herkes, ev hizmetlisi olarak çalıştırılabilir. Üçüncü dereceye kadar hısımlar ise hizmet edeceği kişiyle farklı adreste ikamet etmesi şartıyla yine ev hizmetlisi olarak çalıştırılabilmektedir.

Yabancı uyruklu sigortalıların çalışma izni almış olmak kaydıyla ev hizmetlisi olarak çalıştırılmaları mümkün olmasına rağmen, ev hizmetlerinde günü birlik veya kısmi süreli çalıştırılmaları mümkün değildir.

Ev hizmetlileri, temizlik, ütü, yemek yapma, çamaşır-bulaşık yıkama, alışveriş ve bahçe işlerinin yanı sıra şoför olarak ya da çocuk, yaşlı ve özel bakıma ihtiyacı olan kişilerin ihtiyaçlarını karşılamak üzere çalıştırılabilmektedir.

Gündelikçi kadınlar nasıl sigortalı olurlar?

Ev hizmetlilerinde aynı kişi yanında sürekli çalışmayıp, ihtiyaç duyulduğu vakit çağrılan kişilerin (günü birlik çalıştırılacak ev hizmetlilerinin) sigortalılıkları 5510 sayılı Ek-9. maddesinin ikinci fıkrasına göre sağlanmaktadır.

Günü birlik çalıştırılacak ev hizmetlileri için yapılacak sigorta başvurusunun çalışmanın olduğu ayın sonuna kadar yapılması gerekmektedir. Sigorta başvuruları;

-İkametgahın bulunduğu sosyal güvenlik merkezine “Ev Hizmetlerinde 10 Günden Az Sigortalı Çalıştırılacaklara İlişkin Başvuru Formu” ile  kağıt ortamında başvurarak

- e- Devlet uygulamaları vasıtasıyla, “4A On Günden Az Süreli Ev Hizmetleri İşveren Başvuru ve Sorgulama” uygulaması üzerinden,

-Kısa Mesaj Servisi ve Mobil Uygulama aracılığı kısa mesaj göndermek suretiyle

olmak üzere üç farklı yöntemle yapılabilmektedir.

Kısa mesaj ve mobil uygulama üzerinden sigorta işlemleri nasıl yapılır?

Kısa mesaj göndermek suretiyle yapılacak sigorta başvuruları diğer yöntemlere göre çok daha kolay olduğu gibi kısa mesaj gönderilerek başvuru yapıldığında hem sigorta başvurusu hem de prim ödeme işlemi gerçekleşmiş olacaktır. Dolayısıyla günü birlik çalıştırılacak ev hizmetlisinin sigorta işlemleri için kısa mesaj yönteminin kullanılması isabetli olacaktır.

Kısa mesaj göndermek suretiyle sigorta işleminin yapılabilmesi için mobil telefon vasıtasıyla, öncelikle çalıştıran bilgilerinin, sonrasında çalışan bilgilerinin 5510’a SMS olarak gönderilmesi gerekmektedir.

Örneğin 25 Ekim 2020 tarihinde 1 gün ev hizmetinde çalışacak bir kişi için Ekim ayı içinde öncelikle;

İŞVEREN TCKİMLİKNO yazıp 5510’a sms gönderilir.

Örnek; İŞVEREN 12345678901 -> 5510

Sonrasında sigorta başvurusu ve prim ödeme işlemi için;

EVHİZ TCKİMLİKNO AYINGÜNÜ yazıp 5510’a sms gönderilir.

Örnek; EVHİZ 12345678901 25 -> 5510

Primlerin tutarı ve ödeme süresi

Ev hizmetlerinde ayda 9 gün veya altında çalıştırılan sigortalılar adına çalıştıkları her bir gün için günlük asgari ücretin % 2’si oranında iş kazası ve meslek hastalığı primi tahakkuk etmektedir.

Örneğin günü birlik çalışan bir ev hizmetlisinin 25 Ekim’de bir gün çalıştırılacağı düşünüldüğünde ödenecek sigorta primi; 98,10 X 2 / 100 = 1,96 TL olacaktır.

Günü birlik çalıştırılacak ev hizmetlisi için kısa mesaj gönderilmek suretiyle başvuru yapıldığında 2020 yılına munhasıran 1,96 TL sigorta primiyle birlikte 1 TL tutarında SMS ücreti olmak üzere toplam 2,96 TL, telefon faturasına yansıtılmaktadır.

İlgili sosyal güvenlik merkezine başvuru formu ile müracaat edilmesi ya da e-Devlet uygulaması üzerinden sigorta girişi yapılması halinde ise tahakkuk edecek sigorta priminin çalışmanın geçtiği ayın sonuna kadar banka kanalıyla veya e-Devlet uygulamaları üzerinden kredi kartı ile  Sorgu Türü: “DİĞER TAHSİLATLAR”, Sorgu Tipi: “60-EK-9 10 GÜNDEN AZ TAHSİLATI” Sicil No: İşverenin TC Kimlik numarası yazılarak ödenmesi gerekecektir.

Emeklilik primleri nasıl ödenir?

Ev hizmetlerinde aynı işveren yanında ayda 9 gün veya altında çalıştırılan sigortalılar adına işverenlerince yalnızca iş kazası ve meslek hastalığı primi ödenmektedir. Bu kişilerin emeklilik için ihtiyaç duydukları, malulllük yaşlılık ve ölüm sigortası primleri ise istekleri halinde genel sağlık sigortası primiyle birlikte kendileri tarafından ödenebilmektedir.

Ev hizmetlerinde ayda 9 gün veya altında sigortalı çalıştıran kişiler tarafından ayda bir gün bile olsa sigorta bildirimi yapıldığı takdirde, ev hizmetlisinin malulllük yaşlılık ve ölüm sigortası primleri ile genel sağlık sigortası primi 30 günlük tutar üzerinden otomatik olarak tahakkuk ettirilerek banka ekranına yansıtılmaktadır.

Bu şekilde tahakkuk eden primlerin en geç çalışmanın geçtiği ayı takip eden ayın sonuna kadar ödenmesi gerekmekte olup, bu süre sonuna kadar ödenmediği takdirde primlerin ödeme hakkı kaybedilmektedir.

Ev hizmetlerinde ayda 9 gün veya altında çalışanların malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası ile genel sağlık sigortası primini ödemek istemeleri halinde, ödeyecekleri prim tutarı 2020 yılına munhasıran 98,10 x 30 x % 32,5 = 956,48 TL  olacaktır.

Ev hizmetlisinin işten ayrılması

Ev hizmetlerinde 9 gün veya altında çalışması olup ilgili sosyal güvenlik merkezine “Ev Hizmetlerinde 10 Günden Az Sigortalı Çalıştırılacaklara İlişkin Başvuru Formu” ile  çalışma süresi devamlı olarak bildirilenlerin işten ayrılmaları veya ölümü halinde, durumun işten ayrılış tarihini takip eden on gün içinde bir dilekçeyle ilgili sosyal güvenlik merkezine bildirilmesi gerekmektedir.

Buna karşın, çalışma süresi devamlı olmayan başka bir ifadeyle günü birlik çalışanlar için e-Devlet uygulaması ve kısa mesaj uygulamasıyla yapılan sigortalılık bildirimleri beyanda bulunulan gün itibariyle başlayıp sona erdiğinden bu sigortalılar için işten ayrıldıklarının bildirilmesine gerek bulunmamaktadır.

Eyüp Sabri DEMİRCİ

Sosyal Güvenlik Danışmanı