2012-10-01

İrtibat bürolarının defter tasdik ettirme zorunluluğunun bulunup bulunmadığı hk.

---

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü)

 

	TARİH	:	01.10.2012
	SAYI	:	11395140-019.01.2843
	KONU	:	İrtibat bürolarının defter tasdik ettirme zorunluluğunun bulunup bulunmadığı hk.

…

İLGİ: …

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; merkezinizin yurt dışında olduğu ve Türkiye'de irtibat bürosu olarak faaliyet gösterdiğiniz, Türkiye'de herhangi bir ticari faaliyette bulunmadığınız için kurumlar vergisi mükellefiyetinizin bulunmadığı, yalnızca kira ödemesi nedeniyle muhtasar beyannamesi verdiğiniz belirtilerek, irtibat büronuzun Vergi Usul Kanunu gereğince defter tasdik ettirme zorunluluğu bulunup bulunmadığı hususunda bilgi talep edildiği anlaşılmakta olup, konu ile ilgili görüşümüz aşağıda açıklanmıştır.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 3. maddesine göre, Kanunun 1. maddesinde sayılı kurumlardan kanuni ve iş merkezlerinden her ikisi de Türkiye içinde bulunmayanlar, yalnız Türkiye'de elde ettikleri kurum kazançları üzerinden vergilendirilmektedir. Türkiye'de elde edilmiş kazancın varlığı ise Kurumlar Vergisi Kanununun 3. ve GVK.nun 7 ve 8. maddelerinde yer alan hükümlere göre belirlenmektedir.

Anılan Kanunun 3. maddesine göre, Türkiye'de Vergi Usul Kanunu hükümlerine uygun işyeri olan veya daimi temsilci bulunduran yabancı kurumlar tarafından bu yerlerde veya bu temsilciler vasıtasıyla yapılan işlerden elde edilen kazançlar ticari kazanç olarak vergiye tabidir. Ancak, kanuni ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayan kurumlarca Türkiye'de yalnızca mal teminine yönelik bir işyeri oluşturulması veya daimi temsilci bulundurulması ve bu yerlerde veya bu temsilciler vasıtasıyla temin edilen malların Türk iç pazarına sunulmayarak yabancı memleketlere gönderilmesi halinde, teknik olarak Türkiye'de elde edilmiş bir kazançtan söz edilememekte ve vergi doğmamaktadır.

Bu madde de geçen işyeri kavramı VUK.nun 156. maddesinde, daimi temsilci kavramı ise GVK.nun 8. maddesinde düzenlenmiştir. "İşyeri", Vergi Usul Kanununda, ticari faaliyetin yapıldığı veya bu faaliyette kullanılan yer; "Daimi Temsilci" ise GVK.nunda, ticari muameleler ifasına yetkili kimse olarak tanımlanmıştır.

Öte yandan; irtibat büroları, 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu ve bu Kanuna dayanılarak çıkarılan Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu Uygulama Yönetmeliğinde yer alan düzenlemelere göre kurulmakta ve faaliyet göstermektedir. Mevcut yasal düzenlemelere göre irtibat büroları Türkiye'de ticari ve diğer gelir getirici faaliyetler ile izin konusu dışında bir faaliyette bulunamamakta, kâr elde edip transfer edememekte ve bütün masraflarını yurt dışından getirecekleri dövizlerle karşılamak zorunda bulunmaktadır.

Diğer taraftan, 213 sayılı VUK.nun 153 ve müteakip maddelerinde mükelleflerin ödevleri hükme bağlanmıştır. Aynı Kanunun 172. maddesinde kimlerin defter tutacakları, 173. maddesinde ise, istisnaları (defter tutmayacaklar) belirlenmiştir.

Bu açıklamalar çerçevesinde; irtibat büronuzun, 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu ve bu Kanuna dayanılarak çıkarılan Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu Uygulama Yönetmeliğinde yer alan düzenlemelere göre bir irtibat bürosu olarak kurulması, ticari ve diğer gelir getirici faaliyetler ile izin konusu dışında bir faaliyette bulunmaması halinde kurumlar vergisi mükellefiyet tesisine gerek bulunmadığı gibi defter tutma mecburiyeti de bulunmamaktadır.

Bilgi edinilmesini rica ederim.