2012-08-14

Ekonomik ömrünü tamamlamış hurda niteliğindeki demirbaşların sabit kıymetlerden çıkarılarak özel şirketlere makbuz karşılığı bağışlanması hk.

---

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü

 

	TARİH	:	14.08.2012
	SAYI	:	B.07.1.GİB.4.06.16.01-125-[6-11/2]-838
	KONU	:	Ekonomik ömrünü tamamlamış hurda niteliğindeki demirbaşların sabit kıymetlerden çıkarılarak özel şirketlere makbuz karşılığı bağışlanması hk.

…

İLGİ: …

İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ve dilekçenizde, şirketinizin faaliyet konusunun mühendislik, müşavirlik ve proje hizmetleri olduğu, aktifinizde yer alan ve ekonomik ömrünü tamamlamış olan bilgisayar, yazıcı, faks ve fotokopi gibi hurda niteliğindeki demirbaşları sabit kıymetlerden çıkarmak istediğiniz ve bu tür elektronik atıkları toplayan … Danışmanlık Hiz. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti, … Madencilik ve Değerli Metaller San. Tic. Ltd. Şti, … Sanayi ve Tic. A.Ş, … Ltd. Şti. gibi özel şirketlere söz konusu hurdaları makbuz karşılığında bağışlamak istediğiniz belirtilerek, konu hakkında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 1. maddesinde kurumlar vergisine tabi kurumlar sayılmış olup aynı Kanunun 6. maddesindeise kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı ve safi kurum kazancının tespitinde, GVK.nun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır.

193 sayılı GVK.nun 38. maddesinin birinci fıkrasında, "Bilanço esasına göre ticari kazanç, teşebbüsteki öz sermayenin hesap dönemi sonunda ve başındaki değerleri arasındaki müspet farktır. Bu dönem zarfında sahip veya sahiplerce:

 

1. İşletmeye ilave olunan değerler bu farktan indirilir.

    

2. İşletmeden çekilen değerler ise farka ilave olunur.

Ticari kazancın bu suretle tespit edilmesi sırasında, VUK.nun değerlemeye ait hükümleri ile bu Kanunun 40 ve 41. maddelerihükümlerine uyulur." denilmektedir.

Öte yandan, 213 sayılı VUK.nun "Kıymeti Düşen Mallar" başlıklı 278. maddesinde "Yangın, deprem ve su basması gibi afetler yüzünden veyahut bozulmak, çürümek, kırılmak, çatlamak, paslanmak gibi haller neticesinde iktisadi kıymetlerinde önemli bir azalış vaki olan emtia ile maliyetlerin hesaplanması mutad olmayan hurdalar ve döküntüler, üstüpü, deşe ve ıskartalar emsal bedeli ile değerlenir." hükmü mevcuttur.

Anılan Kanunun 267. maddesinde ise emsal bedelinin, gerçek bedeli olmayan veya bilinmeyen veyahut doğru olarak tespit edilemeyen bir malın, değerleme gününde satılması halinde emsaline nazaran haiz olacağı değer olduğu, emsal bedelinin ise ortalama fiyat esasına, maliyet bedeli esasına veya takdir esasına göre tespit edileceği hüküm altına alınmış olup VUK.nun 278. maddesi gereğince emsal bedeli tespitinde takdir esası kullanılmakta ve değer takdirleri takdir komisyonlarınca yapılmaktadır.

Aynı Kanunun 313. maddesinin birinci fıkrasında ''İşletmede bir yıldan fazla kullanılan ve yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz bulunan gayrimenkullerle 269. madde gereğince gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetlerin, alet, edavat, mefruşat, demirbaş ve sinema filmlerinin birinci kısımdaki esaslara göre tespit edilen değerinin bu Kanun hükümlerine göre yok edilmesi amortisman mevzuunu teşkil eder.'' hükmüne yer verilmiştir.

Mezkur Kanunun 5024 sayılı Kanunla değişen 315. maddesine göre mükelleflerin amortismana tabi iktisadi kıymetlerini Bakanlığımızın tespit ve ilan edeceği oranlar üzerinden itfa edecekleri ve ilan edilecek oranların tespitinde iktisadi kıymetlerin faydalı ömürlerinin dikkate alınacağı hükme bağlanmıştır.

Buna göre, son kullanım tarihi geçmiş, hasar görmüş, miadı dolmuş, bozulmuş, ekonomik değerini kaybetmiş emtianın takdir komisyonunca takdir edilecek emsal bedeli ile maliyet bedeli arasındaki tutarının stok maliyetinden indirilerek dönem kazancının tespitinde gider olarak yazılması mümkündür.

Öte yandan faydalı ömrünü tamamlamış bir iktisadi kıymetin değerinin amortisman yoluyla itfa edilmiş olması ve kanuni defter kayıtlarında iz bedeli ile takip ediliyor olması durumunda ise bu kıymetin Çevre ve Şehircilik Bakanlığının düzenlemeleri çerçevesinde elektronik atık toplamaya yetkili kurumlara teslimi aşamasında emsal bedel tespitine gerek bulunmamaktadır.

Ayrıca söz konusu iktisadi kıymetlerin belirtildiği şekilde teslimine ilişkin olarak ilgili mevzuata göre düzenlenmesi gereken belgelerin VUK.nun muhafaza ve ibraz ile ilgili hükümlerine göre saklanılması gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.