2012-08-14

Kanuni merkezi İsviçre\'de bulunan bir şirketin Türkiye\'de bulunan limited şirketteki hisselerinin alınması halinde tevkifat yapılıp yapılmayacağı hk.

---

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)

 

	TARİH	:	14.08.2012
	SAYI	:	B.07.1.GİB.4.34.16.01-125[30-2012/68]-2552
	KONU	:	Kanuni merkezi İsviçre\'de bulunan bir şirketin Türkiye\'de bulunan limited şirketteki hisselerinin alınması halinde tevkifat yapılıp yapılmayacağı hk.

…

İLGİ: …

İlgide kayıtlı özelge talep formu ve ekinde;…Vergi Dairesi Müdürlüğünün … vergi kimlik numaralı mükellefi olduğunuzu, uluslararası taşımacılık faaliyetiyle iştigal ettiğinizi, lojistik, depolama ve uluslararası taşımacılık alanlarındaki faaliyetleriniz nedeniyle 9.000 metre karesi kapalı alan olmak üzere toplam 32.000 metre karelik bir gayrimenkulün sahibi olan şirketin hisselerini satın alacağınızı, söz konusu gayrimenkulün…Ltd. Şti.'nin aktifinde kayıtlı olduğunu, ilgili emlak şirketinin %96 hissedarının merkezi İsviçre'de olan dar mükellef kurum olduğunu dolayısıyla söz konusu şirket hissesini almanız halinde ödemenin dar mükellef kurumun ana merkezi olan İsviçre'ye ödeneceği belirterek, yapılacak ödemeler üzerinden tevkifat yapılıp yapılmayacağı ile…Ltd. Şti.'nin nevi değiştirip A.Ş.'ye dönüşmesi ve ortaklarının tamamı gerçek kişi olması halinde ve söz konusu gayrimenkulün tarafınıza satılması durumunda ne şekilde vergilendirileceğiniz hususunda bilgi talep ettiğiniz anlaşılmış olup Başkanlığımız görüşleri aşağıda açıklanmıştır.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 3. maddesinin 2. fıkrasında; birinci maddede yazılı kurumlardan kanuni ve iş merkezlerinden her ikisi de Türkiye içinde bulunmayanların yalnız Türkiye'de elde ettikleri kazançları üzerinden vergilendirileceği hükme bağlanmış, 3. fıkrasında ise dar mükellefiyet mevzuuna giren kurum kazancının hangi kazanç ve iratlardan oluştuğu belirtilmiştir.

Kurumlar Vergisi Kanununun 22. maddesinde;

"(1) Dar mükellef kurumların işyeri veya daimî temsilci vasıtasıyla elde edilen kazançlarının tespitinde, aksi belirtilmediği takdirde tam mükellef kurumlar için geçerli olan hükümler uygulanır.

(2) Dar mükellefiyete tâbi kurumların ticarî veya ziraî kazançlar dışında kalan kazanç ve iratları hakkında, GVK.nun bu kazanç ve iratların tespitine ilişkin hükümleri uygulanır. Ancak, bu kazanç ve iratların Türkiye'de yapılmakta olan ticarî veya ziraî faaliyet kapsamında elde edilmesi halinde, kurum kazancı bu maddenin birinci fıkrasına göre tespit edilir." hükmü yer almıştır.

Aynı Kanunun;

 

• 25. maddesinin dördüncü fıkrasında, dar mükellef kurumlara ait yıllık kurumlar vergisi beyannamesinin, kurumun Türkiye'deki işyerinin veya daimî temsilcisinin bulunduğu yerin; Türkiye'de iş yeri veya daimi temsilcisi olmadığı takdirde yabancı kuruma kazanç sağlayanların bağlı olduğu yerin vergi dairesine verileceği,

   

• 26. maddesinin birinci fıkrasında, dar mükellefiyete tâbi olan yabancı kurumların vergiye tâbi kazancının GVK.nunda yazılı diğer kazanç ve iratlardan (telif, imtiyaz, ihtira, işletme, ticaret unvanı, marka ve benzeri gayri maddi hakların satışı, devir ve temliki karşılığında alınan bedeller hariç) ibaret bulunması halinde, yabancı kurum veya Türkiye'de adına hareket eden kimsenin, bu kazançları elde edilme tarihinden itibaren on beş gün içinde Kanunun 27. maddesinde belirtilen vergi dairesine beyanname ile bildirmek zorunda olduğu,

   

• 28. maddesinin birinci fıkrasında, dar mükellefiyete tâbi yabancı kurumların vergisinin, bunlar hesabına Türkiye'deki müdür veya temsilcileri; müdür veya temsilcileri mevcut değil ise kazanç ve iratları yabancı kuruma sağlayanlar adına tarh olunacağı,

   

• 29. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde, dar mükellefiyete kurumlar vergisi, özel beyannameyle bildirenler ile tarhiyatın muhatabının Türkiye'yi terk etmesi hallerinde verilecek beyannamelerde beyanname verme süresi içinde ödeneceği,

   

• 30. maddesinin altıncı fıkrasında, yıllık veya özel beyanname veren dar mükellef kurumların, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancından, hesaplanan kurumlar vergisi düşüldükten sonra kalan kısımdan ana merkeze aktardıkları tutar üzerinden, kurum bünyesinde % 15 (2009/14593 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına göre %15) oranında kurumlar vergisi kesintisi yapılacağı hükümlerine yer verilmiştir.

Öte yandan, 193 sayılı GVK.nun "Değer artış kazançları" başlıklı mükerrer 80. maddesinin birinci fıkrasının (4) numaralı bendinde, ortaklık haklarının veya hisselerinin elden çıkarılmasından doğan kazançların, değer artışı kazancı olduğu belirlenmiştir.

Aynı Kanunun "Safi değer artışı" başlıklı Mükerrer 81. maddesinde,

"Değer artışında safi kazanç, elden çıkarma karşılığında alınan para ve ayınlarla sağlanan ve para ile temsil edilebilen her türlü menfaatlerin tutarından, elden çıkarılan mal ve hakların maliyet bedelleri ile elden çıkarma dolayısıyla yapılan ve satıcının uhdesinde kalan giderlerin ve ödenen vergi ve harçların indirilmesiyle bulunur. Hâsılatın ayın ve menfaat olarak sağlanan kısmının tutarı VUK.nun değerleme ile ilgili hükümlerine göre tayin ve tespit olunur."

…

Menkul kıymetlerin elden çıkarılmasında, iktisap bedelinin tevsik edilememesi halinde VUK.nun 266. maddesinde yazılı itibari değer iktisap bedeli olarak kabul edilir.

Dar mükelleflerin (kurumlar dahil), yabancı sermaye mevzuatına göre ilgili mercilerden izin almak suretiyle, Türkiye'ye bizzat getirdikleri nakdî veya aynî sermaye karşılığında iktisap ettikleri menkul kıymetler ile iştirak hisselerini elden çıkarmalarından doğan değer artışı kazançlarının hesabında, kur farkından doğan kazançların dikkate alınmaz. Şu kadar ki bu mükelleflerin Türkiye'de elde ettikleri kazançların, münhasıran bu menkul kıymet veya iştirak hisseleri dolayısıyla elde edilen menkul sermaye iratlarından ve bu kıymet veya hisselerin elden çıkarılmasından doğan değer artışı kazançlarından ibaret olması şarttır. Bu mükelleflerin, Türkiye'de menkul kıymet alım satımıyla devamlı olarak uğraşmaları halinde, kur farkından doğan kazançların da ticarî kazancın hesabında dikkate alınır.

Kur farkından doğan kazançların hesabında, menkul kıymet veya iştirak hisselerinin iktisabına tahsis edilen yabancı sermayenin bu kıymet veya hisselerin iktisap tarihindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuruna göre hesaplanan Türk Lirası karşılığı ile bu kıymet veya hisselerin elden çıkarılması tarihindeki aynı miktar yabancı sermayenin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuruna göre hesaplanan Türk Lirası karşılığı arasındaki fark esas alınır

…"

hükmüne yer verilmiştir.

Yukarıda yer alan hükümler çerçevesinde, kanuni merkezi yurt dışında olan dar mükellef kurumu…Ltd. Şti.'deki %96 hissesini şirketinize satması halinde, GVK.nun mükerrer 81. maddesi hükmüne göre belirlenecek değer artış kazancının, Kurumlar Vergisi Kanununun özel beyana ilişkin hükümlerine göre vergilendirilmesi gerekecektir.

Öte yandan…Ltd. Şti.'nin nevi değiştirip A.Ş.'ye dönüşmesi veya söz konusu taşınmazın şirketinize satılması durumunda vergisel yükümlülükler ile ilgili olarak; 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin, "5.6." ile "19." ve "20." numaralı bölümlerde ayrıntılı açıklamalara yer verilmiştir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.