2012-04-06

Ana faaliyet konusu gemi inşası olan İş Ortaklığının, ihale kapsamında yurt dışında taşeron olarak taahhüt ettiği gemilerin blok ve donatım inşaatı işinin yıllara sari inşaat kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği hk.

---

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)

 

	TARİH	:	06.04.2012
	SAYI	:	B.07.1.GİB.4.34.16.01-KVK 5-1225
	KONU	:	Ana faaliyet konusu gemi inşası olan İş Ortaklığının, ihale kapsamında yurt dışında taşeron olarak taahhüt ettiği gemilerin blok ve donatım inşaatı işinin yıllara sari inşaat kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği hk.

…

İLGİ: …

İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ve eklerinde, İş Ortaklığınızın ana faaliyet konusunun muhtelif ebatlarda gemi inşası olduğu, Türkmenistan Devletinden iki adet … gemisi ihalesini alan ve Türkiye'de tam mükellef olan … İş Ortaklığı (işveren) ile söz konusu gemilerin blok ve donatım inşaatı işlerini Türkmenistan'da Savunma Bakanlığına ait tersanede gerçekleştirmek üzere taşeronluk sözleşmesi yapmış olduğunuz, işin yapımı için gerekli malzemelerin işveren tarafından temin edilerek Türkmenistan'a ulaştırılmasından sonra blok ve donatım işlerine başladığınız, yurt dışında yapılan bu işlerin karşılığı hak edişlerinizin Türkiye'de ödendiği ve faturanın işverenin Türkmenistan şubesine düzenleneceği belirtilerek bu faaliyetten elde edilecek kazancın Kurumlar Vergisi Kanununun 5. maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi kapsamında kurumlar vergisinden istisna olup olmadığı ile yurt dışında taşeron olarak taahhüt edilen işin GVK.nun 42. maddesi kapsamında yıllara sari inşaat onarma işi olarak değerlendirilip değerlendirilmeyeceği hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

193 sayılı GVK.nun 42. maddesinin birinci fıkrasında birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarma işlerinde kar veya zararın işin bittiği yıl kati olarak tespit edileceği ve tamamının o yılın geliri sayılarak, mezkur yıl beyannamesinde gösterileceği hükme bağlanmış olup bir işin bu madde kapsamına değerlendirilebilmesi için; inşaat ve onarma işi olması, işin taahhüde bağlı olarak başkaları hesabına yapılması ve birden fazla takvim yılına sirayet etmesi gerekmektedir.

Anılan maddede belirtilen esaslara göre birden fazla takvim yılına sirayet inşaat ve onarım işleri ile uğraşan kurumlara bu işleri ile ilgili olarak yapılan hak ediş ödemelerinden 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 15. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca vergi kesintisi yapılacak olup 2009/14594 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile de söz konusu vergi kesintisi oranı %3 oranında olarak belirlenmiştir.

Ancak, söz konusu vergi kesintisi Türkiye'de yapılan ve birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarma işleri için geçerli olduğundan, yurt dışında yapılan taahhüt işlerinde kar veya zarar Türk Vergi Mevzuatına göre değil, taahhüt işinin yapıldığı ülkenin vergi mevzuatına göre tespit edilecektir.

Öte yandan, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 3. maddesinin birinci fıkrasında, "Kanunun 1. maddesinde sayılı kurumlardan kanuni veya iş merkezi Türkiye'de bulunanlar, gerek Türkiye içinde gerekse Türkiye dışında elde ettikleri kazançların tamamı üzerinden vergilendirilirler." hükmü yer almaktadır.

Aynı Kanunun "İstisnalar" başlıklı 5. maddesinin birinci fıkrasının (h) bendinde de yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanarak Türkiye'de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilen kazançların kurumlar vergisinden müstesna olduğu hükme bağlanmıştır.

1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin "5.9.Yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanan kazançlarda istisna" başlıklı bölümünde;

 

"Kurumlar Vergisi Kanununun 5. maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi ile yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanarak Türkiye'de genel sonuç hesaplarına aktarılan kazançlar, herhangi bir koşula bağlanmaksızın kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.

Kurumlar Vergisi Kanununun 5. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde, kurumların yurt dışında bulunan işyerleri veya daimi temsilcileri aracılığıyla elde ettikleri kazançlar, maddede belirtilen tarihe kadar Türkiye'ye transfer edilmiş olmak ve en az %15 oranında gelir ve kurumlar vergisi benzeri vergi yükü taşımak koşuluyla vergiden istisna edilmiştir.

Benzer şekilde, anılan fıkranın (h) bendi ile de yurt dışında bulunan işyerleri veya daimi temsilcileri aracılığıyla yapılan ve yurt dışında vergilendirilen inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanan kazançların (vergi yükü oranına bakılmaksızın), ayrıca yurt içinde de vergilendirilmesinin önüne geçilmesi amacıyla bu kazançlar kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.

Teknik hizmetlerden elde edilen kazançların da anılan istisnadan yararlanabilmesi için bu işlerin yurt dışında bulunan işyerleri veya daimi temsilciler aracılığıyla yapılması; yurt dışında ayrıca bir işyeri veya daimi temsilci olmadan yapılan teknik hizmetlerin, hizmet ihracatı olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Ayrıca, teknik hizmetlerin yurt dışındaki inşaat, onarım ve montaj işlerine bağlı olarak yapılma şartı bulunmamaktadır.

İnşaat, onarım ve montaj işlerinin yurt dışında gerçekleştirilmesi için bir işyeri bulunması gerekirken, bu işlere bağlı teknik hizmetlerin yurt dışında herhangi bir işyeri olmaksızın Türkiye'den gerçekleştirilebilmesi de mümkün olabilmektedir. Proje hazırlanması gibi teknik hizmetler, inşaat ve onarma işinin tamamlayıcı bir unsuru olmasına karşın; kurumların yurt dışında devam eden bir inşaat ve onarma işi olmadığı ya da ayrıca bir işyeri veya daimi temsilci bulundurulmadığı durumlarda, bu faaliyetin ihracat olarak değerlendirilmesi gerekmekte olup yurt dışındaki inşaat işine bağlı olarak Türkiye'de yapılan teknik hizmetlerden sağlanan kazançların bu istisnadan yararlandırılması mümkün bulunmamaktadır. Dolayısıyla, kurumların yurt dışında bir inşaat ve onarım işi varsa, buna bağlı teknik hizmetler ister Türkiye'de isterse yurt dışında yapılsın, elde edilen kazançlar istisnadan yararlanabilecektir. Kurumların yurt dışında yaptıkları bir inşaat ve onarım işinin bulunmaması halinde ise ancak yurt dışında bir işyeri veya daimi temsilci aracılığıyla yaptıkları teknik hizmetlerden elde edilen kazançlar istisnadan yararlanılabilecektir.

Bu istisnanın uygulanması açısından, yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanan kazançların Türkiye'ye getirilmesi zorunluluğu bulunmamaktadır. Söz konusu kazançların Türkiye'de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilmesi istisnadan yararlanılması için yeterlidir."

açıklamalarına yer verilmiştir.

3194 sayılı İmar Kanununun 5. maddesinde ise karada veya suda daimi ve muvakkat resmi ve hususi yeraltı ve yerüstü inşaat ile bunların ilave değişiklik ve tamirlerini içine alan sabit ve müteharrik tesisler yapı olarak tanımlanmış olup VUK.nun 271. maddesinde yer alan "İnşa edilen binalarda ve gemilerde, imal edilen makine ve tesisatta, bunların inşa ve imal giderleri, satın alma bedeli yerine geçer." hükmü ile de gemi yapımı, inşaat işi olarak kabul edilmiştir.

Bu hüküm ve açıklamalara göre, söz konusu gemilerin inşası her ne kadar birden fazla takvim yılına sirayet etse de yurt dışında gerçekleştirilmiş olduğundan GVK.nun 42. maddesi kapsamında değerlendirilemeyeceğinden, bu iş için adınıza tahakkuk ettirilen istihkaklar üzerinden Kurumlar Vergisi Kanununun 15. maddesine göre vergi tevkifatı da yapılmayacaktır. İstihkakların Türkiye'de ödenecek olması durumu değiştirmemektedir.

Öte yandan, yurt dışındaki işyeriniz veya daimi temsilciniz aracılığıyla gerçekleştirilmesi ve Türkiye'deki genel netice hesaplarına intikal ettirilmesi kaydıyla bu inşaat işinden sağladığınız kazançların Kurumlar Vergisi Kanununun 5. maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi kapsamında kurumlar vergisinden istisna edilebileceği tabiidir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.