2012-09-13

Onaya tabi ödeme belgesi ile ödemesi yapılan vekalet ücretlerinde tevkifatın dönemi hk.

---

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)

 

	TARİH	:	13.09.2012
	SAYI	:	B.07.1.GİB.4.34.16.01-120[98-2012/254]-2776
	KONU	:	Onaya tabi ödeme belgesi ile ödemesi yapılan vekalet ücretlerinde tevkifatın dönemi hk.

…

İLGİ: …

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, … Vergi Dairesi Müdürlüğünün … vergi kimlik numaralı mükellefi olan İl Müdürlüğünüz tarafından kaybedilen davaların avukatlarına, vekalet ücretlerinin serbest meslek makbuzu karşılığı ödendiğini belirterek, avukatlar tarafından serbest meslek makbuzlarının düzenlenmesinden sonra kaybedilen davalara ait dosyaların İl Müdürlüğünüz hukuk servisince incelenerek ödenmesine onay verildikten sonra muhasebe servisine gönderilmesi ve bir iki ay sürebilen bu ödeme süreci sonunda, serbest meslek makbuzunun düzenlendiği tarih ile ödemenin yapıldığı tarihin farklı olması nedeniyle tevkifatın yapılacağı ve beyan edileceği tarih konusunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

193 sayılı GVK.nun 65. maddesinde;

"Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.

Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır."

67. maddesinin birinci fıkrasında;

"Serbest meslek kazancı bir hesap dönemi içinde serbest meslek faaliyeti karşılığı olarak tahsil edilen para ve ayınlar ve diğer suretlerle sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerden bu faaliyet dolayısıyla yapılan giderler indirildikten sonra kalan farktır."

hükmü yer almaktadır.

Aynı Kanunun 94. maddesinin birinci fıkrasında, kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler madde de bentler halinde sayılan ödemeleri nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecbur oldukları belirtilmiş olup, aynı maddenin 2/b numaralı bendiyle, yaptıkları serbest meslek işleri dolayısıyla bu işleri icra edenlere yapılan ödemeler üzerinden % 20 oranında tevkifat yapılacağı hüküm altına alınmıştır.

Diğer taraftan, GVK.nun 96. maddesinin birinci fıkrasında "Vergi tevkifatı, 94. madde kapsamına giren nakden veya hesaben yapılan ödemelere uygulanır. Bu maddede geçen hesaben ödeme deyimi, vergi tevkifatına tabi kazanç ve iratları ödeyenleri istihkak sahiplerine karşı borçlu durumda gösteren her türlü kayıt ve işlemleri ifade eder", "Muhtasar Beyanname" başlıklı 98. maddesinin birinci fıkrasında"94. madde gereğince vergi tevkifatı yapmaya mecbur olanlar bir ay içinde yaptıkları ödemeler veya tahakkuk ettirdikleri kârlar ve iratlar ile bunlardan tevkif ettikleri vergileri ertesi ayın yirmiüçüncü günü akşamına kadar, ödeme veya tahakkukun yapıldığı yerin bağlı olduğu vergi dairesine bildirmeye mecburdurlar…" hükümleri yer almaktadır.

Diğer taraftan, 213 sayılı VUK.nun "Makbuz Mecburiyeti" başlıklı 236. maddesinde, "Serbest meslek erbabı, mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü tahsilatı için iki nüsha serbest meslek makbuzu tanzim etmek ve bir nüshasını müşteriye vermek, müşteride bu makbuzu istemek ve almak mecburiyetindedir." hükmüne yer verilmiştir.

Bu hüküm ve açıklamalara göre, kaybedilen davalarla ilgili olarak avukatlara nakden veya hesaben ödeme yapıldığı tarihte serbest meslek makbuzunun düzenlenmesi, makbuz üzerinde gelir stopaj tutarının gösterilmesi ve bu döneme ait muhtasar beyanname ile de vekalet ücretine ait gelir vergisi stopajının beyan edilmesi gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.