2013-04-09

Alacağın Temliki Sözleşmesinde Damga Vergisi ve Harç Matrahı hk.

---

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü)

 

	TARİH	:	09.04.2013
	SAYI	:	97895701-155[1-2013/23]-540
	KONU	:	Alacağın Temliki Sözleşmesinde Damga Vergisi ve Harç Matrahı hk.

 

…

İLGİ: …

İlgide kayıtlı özelge talep formu ve eklerinin incelenmesinden; ..... Bankası Acıbadem Şubesi ile ... A.Ş. arasında, bankanın ... Makine ve Ticaret A.Ş., ... ve ...'den 4.800.000 TL tutarındaki alacağının alacağın devri vaadi sözleşmesi ile ... Tic. A.Ş.'ne devredilmesi taahhüdüne ilişkin olarak 09.01.2013 tarihinde düzenlenen sözleşmeye ait damga vergisi ve harcın noterliğinizce tahsil edildiği; ... Tic. A.Ş.'nin, borçluların bankaya olan toplam 4.800.000 TL tutarındaki borçlarını sözleşme şartlarına uygun olarak ödediği ve sözleşmedeki yükümlülüklerini yerine getirdiğini belirterek, daha sonra banka ile .. A.Ş. arasında düzenlenen alacağın temliki sözleşmesinin damga vergisi ve harç matrahının ne olması gerektiği hususunda görüş talep edildiği anlaşılmaktadır.

492 sayılı Harçlar Kanununun 38 inci maddesinin (1) inci fıkrasında, "Noter işlemlerinden bu Kanuna bağlı (2) sayılı tarifede yazılı olanları noter harçlarına tabidir." hükmüne, 41 inci maddesinde, "Noter harçları (2) sayılı tarifede yazılı işlemlerden değer veya ağırlık ölçüsüne göre nispi, işlemin nevi ve mahiyetine göre maktu esas üzerinden alınır." 46 ncı maddesinde ise, "Birbiriyle ilgili işler bir arada bulunursa en yüksek harç alınmasını gerektiren iş üzerinden harç alınır." hükmüne yer verilmiştir.

Harçlar Kanununa bağlı (2) sayılı tarifenin I/1 inci maddesinde, muayyen bir meblağı ihtiva eden her nevi senet, mukavelename ve kağıtlardan her bir imza için nispi harç alınacağı belirtilmiştir.

Diğer taraftan, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olduğu; 2 nci maddesinde, vergiye tabi kağıtlar mahiyetinde bulunan veya onların yerini alan mektup ve şerhlerle, bu kağıtların hükümlerinin yenilenmesine, uzatılmasına, değiştirilmesine veya bozulmasına ilişkin mektup ve şerhlerin damga vergisine tabi olduğu; 4 üncü maddesinde bir kağıdın tabi olacağı verginin tayini için o kağıdın mahiyetine bakılacağı ve buna göre tabloda yazılı vergisinin bulunacağı, mahiyeti tayin edilmek istenen kağıt üzerinde başka bir kağıda atıf yapılmışsa, atıf yapılan kağıdın hükümlerine nazaran iktisap ettiği mahiyete göre vergi alınacağı; 6 ncı maddesinin ikinci fıkrasında bir kağıtta toplanan akit ve işlemler birbirine bağlı ve bir asıldan doğma oldukları takdirde en yüksek vergi alınmasını gerektiren akit veya işlem üzerinden damga vergisinin alınacağı; 10 uncu maddesinde, damga vergisinin nispi veya maktu olarak alınacağı, nispi vergide, kâğıtların nevi ve mahiyetlerine göre, bu kâğıtlarda yazılı belli paranın, maktu vergide kâğıtların mahiyetlerinin esas olduğu, belli para teriminin kâğıtların ihtiva ettiği veya bunlarda yazılı rakamların hasıl edeceği parayı ifade edeceği hükmü yer almaktadır.

Anılan Kanuna ekli (1) sayılı tablonun "I.Akitlerle ilgili kağıtlar" başlıklı bölümünün A/1 fıkrasında, belli parayı ihtiva eden mukavelenameler, taahhütnameler ve temliknamelerin nispi damga vergisine tabi olduğu hükme bağlanmıştır.

İlgide kayıtlı özelge talep formu eki sözleşmelerin incelenmesinden, alacağın devri vaadi sözleşmesinin, ... Bankası A.Ş.'nin ... Makine ve Ticaret A.Ş., ... ve ...'den olan alacaklarının, belli şartlarla ... A.Ş.'ye devredilmesi taahhüdüne ilişkin olarak düzenlendiği; alacağın temliki sözleşmesinin ise, alacağın vaadi sözleşmesine istinaden söz konusu 4.800.000 TL alacağın ... A.Ş. tarafından ... Bankası A.Ş.'ne ödenmesi üzerine, banka lehine olan tüm ipoteklerin ve alacak temliklerinin alacağı devir alan ... A.Ş.'ne devredilmesine ve gayrimenkuller üzerindeki ... Bankası A.Ş. lehine olan tüm ipoteklerin ... A.Ş.'nin kendi adına geçirmesine tek başına yetkili olmasına ilişkin olarak düzenlendiği anlaşılmıştır.

Bu nedenle, ....Bankası ile ...A.Ş. arasında düzenlenecek olan alacağın temliki sözleşmesinin, daha önce düzenlenmiş bulunan alacağın devri vaadi sözleşmesine atıf yapan yeni bir sözleşme olduğu anlaşılmaktadır.

Buna göre, söz konusu alacağın temliki sözleşmesinin devredilen alacak tutarı olan 4.800.000. TL ile devredilen ipotek tutarlarının karşılaştırılarak en yüksek vergi alınmasını gerektiren tutar üzerinden nispi damga vergisi ve nispi harca tabi tutulması gerekmektedir.